مطلب ارسالی کاربران
لقمان حکیم شعر
نه که لقمان را که بنده‌ی پاک بود
روز و شب در بندگی چالاک بود
خواجه‌اش می‌داشتی در کار پیش
بهترش دیدی ز فرزندان خویش
ز انکه لقمان گر چه بنده زاد بود
خواجه بود و از هوا آزاد بود
گفت شاهی شیخ را اندر سخن
چیزی از بخشش ز من درخواست کن
گفت ای شه شرم ناید مر ترا
که چنین گویی مرا زین برتر آ
من دو بنده دارم و ایشان حقیر
و آن دو بر تو حاکمانند و امیر
گفت شه آن دو چه‌اند این زلت است
گفت آن یک خشم و دیگر شهوت است
شاه آن دان کاو ز شاهی فارغ است
بی‌مه و خورشید نورش بازغ است
مخزن آن دارد که مخزن ذات اوست
هستی او دارد که با هستی عدوست
خواجه‌ی لقمان به ظاهر خواجه‌وش
در حقیقت بنده، لقمان خواجه‌اش
در جهان باژگونه زین بسی است
در نظرشان گوهری کم از خسی است
مر بیابان را مفازه نام شد
نام و رنگی عقلشان را دام شد
یک گره را خود معرف جامه است
در قبا گویند کاو از عامه است
یک گره را ظاهر سالوس زهد
نور باید تا بود جاسوس زهد
نور باید پاک از تقلید و غول
تا شناسد مرد را بی‌فعل و قول
در رود در قلب او از راه عقل
نقد او بیند نباشد بند نقل
بندگان خاص علام الغیوب
در جهان جان جواسیس القلوب
در درون دل در آید چون خیال
پیش او مکشوف باشد سر حال
در تن گنجشک چه بود برگ و ساز
که شود پوشیده آن بر عقل باز
آن که واقف گشت بر اسرار هو
سر مخلوقات چه بود پیش او
آن که بر افلاک رفتارش بود
بر زمین رفتن چه دشوارش بود
در کف داود کاهن گشت موم
موم چه بود در کف او ای ظلوم
بود لقمان بنده شکلی خواجه‌ای
بندگی بر ظاهرش دیباجه‌ای
چون رود خواجه به جای ناشناس
در غلام خویش پوشاند لباس
او بپوشد جامه‌های آن غلام
مر غلام خویش را سازد امام
در پیش چون بندگان در ره شود
تا نباید زو کسی آگه شود
گوید ای بنده تو رو بر صدر شین
من بگیرم کفش چون بنده‌ی کهین
تو درشتی کن مرا دشنام ده
مر مرا تو هیچ توقیری منه
ترک خدمت خدمت تو داشتم
تا به غربت تخم حیلت کاشتم
خواجگان این بندگیها کرده‌اند
تا گمان آید که ایشان برده‌اند
چشم پر بودند و سیر از خواجگی
کارها را کرده‌اند آمادگی
وین غلامان هوا بر عکس آن
خویشتن بنموده خواجه‌ی عقل و جان
آید از خواجه ره افکندگی
ناید از بنده بغیر بندگی
پس از آن عالم بدین عالم چنان
تعبیت‌ها هست بر عکس این بدان
خواجه‌ی لقمان از این حال نهان
بود واقف دیده بود از وی نشان
راز می‌دانست و خوش می‌راند خر
از برای مصلحت آن راهبر
مر و را آزاد کردی از نخست
لیک خشنودی لقمان را بجست
ز انکه لقمان را مراد این بود تا
کس نداند سر آن شیر و فتی
چه عجب گر سر ز بد پنهان کنی
این عجب که سر ز خود پنهان کنی
کار پنهان کن تو از چشمان خود
تا بود کارت سلیم از چشم بد
خویش را تسلیم کن بر دام مزد
و انگه از خود بی‌ز خود چیزی بدزد
می‌دهند افیون به مرد زخم‌مند
تا که پیکان از تنش بیرون کنند
وقت مرگ از رنج او را می‌درند
او بدان مشغول شد جان می‌برند
چون به هر فکری که دل خواهی سپرد
از تو چیزی در نهان خواهند برد
هر چه اندیشی و تحصیلی کنی
می‌درآید دزد از آن سو کایمنی
پس بدان مشغول شو کان بهتر است
تا ز تو چیزی برد کان بهتر است
بار بازرگان چو در آب اوفتد
دست اندر کاله‌ی بهتر زند
چون که چیزی فوت خواهد شد در آب
ترک کمتر گوی و بهتر را بیاب
