مطلب ارسالی کاربران
نهی از منکر
به نام خداوند بخشنده مهربان
چگونه نهی از منکر کنیم؟
مراتب نهی از منکر :
نهی از منکر سه مرتبه دارد : انکار به قلب و زبان و دست؛ و هر یک از این سه مرتبه را درجاتی است که رعایت آنها واجب است یعنی تا مرتبه ی سهل تر و درجه ی آسان تر ممکن است اثر کند انکار به مرتبه و درجه ی سخت تر جایز نیست به شرحی که ذکر می شود :
۱_ انکار قلبی : لازمه ایمان آن است که شخص از هر منکر و حرامی بدش بیاید و متنفّر باشد و هر معروف و کار نیکی را دوست بدارد؛ هر گاه مقابل حرامی واقع شد باید کراهت قلبی خودش را آشکار کند و از آن حرام روی بگرداند و با مرتکب آن روی را ترش کند و سخن نگوید یا اگر مجبور است هنگام تکلم روی را برگرداند.
امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرماید : رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما را امر فرمود که با روهای ترش و در هم کشیده با اهل معصیت برخورد نمائیم
و حضرت صادق علیه السلام می فرماید: خداوند دو ملک را برای هلاک کردن اهل شهری فرستاد چون وارد آن شهر شدند عابدی را دیدند که مشغول عبادت است گفتند پروردگارا فلان بنده ی تو مشغول عبادت تو است چگونه این شهر را عذاب کنیم ندا رسید به این شخص اعتنایی نیست زیرا هیچگاه برای ما غضب نکرد و روی خود را بر گنهکاران ترش و در هم نکشید.
حضرت صادق علیه السلام جمعی از اصحاب خود را برای ترک نهی از منکر سرزنش فرمود راوی گفت نهی می کنیم ولی نمی پذیرند و ترک از منکر نمی کنند فرمود از مصاحبتشان خودداری کرده و در مجالسشان حاضر نشوید.
در حدیث دیگر فرمود به فاعل منکر بگوئید یا از ما برکنار باش یا منکر را ترک کن و اگر قبول نکرد از او پرهیز کنید و برکنار باشید.
تا می شود به این مرتبه نهی از منکر کرد به مراتب بعد نباید نهی کرد چنانکه در همین مرتبه هم تا درجه ی آسان میسر است و حتما اثر دارد به درجه ی سخت تر نباید عمل کرد مثلاً رو ترش کردن را مقدم بر اعراض و آنرا مقدم بر ترک صحبت باید قرار دهد.
۲_انکار به زبان: در ابتدا باید با ملایمت و سخن نرم و موعظه و نصیحت اکتفاء شود چنانکه خداوند به موسی و هارون فرمود : که با فرعون با نرمی سخن بگوئید شاید متذکّر شود و یا بترسد
اگر اثر نکرد سخن درشت بگوئید و در درشتی و نرمی سخن هم ملاحظه ی درجات آنها را باید نمود
۳_ در صورتی که انکار به زبان اثر نمی کند انکار به دست ( جوارح) است خواه به زدن، خواه گوشمالی دادن یا غیر آن باشد و تا اثر کردن به آسان ممکن است به زدن سخت نباید اقدام کرد و اگر زدن مختصر فایده نداد سخت زدن به شرطی که تاثیر داشته باشد مانعی ندارد
بلکه هر گاه یقین شود منکری که می خواهد نهی کند سخت مورد خشم شارع است ( مانند زناء محصنه و لواط) احتمال می دهد با زدنی که موجب جرح (زخم شدن) است اثر می کند و ترک می شود و ضرر فوق العاده ای هم به طرف نمی رسد (ضرر مختصری است که قابل جبران است) در این صورت از باب نهی از منکر زدن سخت نیز واجب است
در صورتی که به هیچ وجه تاثیری ندارد تکلیف نیز ساقط است
منبع: کتاب گناهان کبیره جلد دوم صفحه ۲۴۰
