تاریخچه سینمای آسیا بسیار غنی و متنوع است که سهم قابل توجهی از کشورهای مختلف در شرق آسیا از جمله چین، هنگ کنگ، ژاپن، کره جنوبی و تایوان دارد.
در اینجا مروری بر تاریخچه آن به همراه برخی از کارگردانان، فیلمنامه نویسان و فیلم های برتر است:
- دهه 1950: سینمای شرق آسیا با فیلم های ژاپنی مانند "راشومون" (1950) ساخته آکیرا کوروساوا و "هفت سامورایی" (1954) که به ترتیب برنده جوایز جشنواره ونیز و اسکار شدند، توجه جهانی را به خود جلب کرد. در این دوره تأثیر سینمای ژاپن بر نوول وگ فرانسه نیز مشاهده شد.
- دهه 1960-1970: سینمای ژاپن به دلیل فروپاشی سیستم استودیویی با چالش هایی مواجه شد، در حالی که سینمای هنگ کنگ با ظهور فیلم های ووشیا، رنسانس را تجربه کرد.
- دهه 1980-1990: موج نو تایوانی تحسین بین المللی را برای کارگردانانی مانند هو هسیائو هسین، ادوارد یانگ، تسای مینگ لیانگ و آنگ لی به ارمغان آورد که جوایز متعدد و به رسمیت شناختن منتقدان را به دست آوردند.
- اواخر دهه 1990-اکنون: سینمای تایلند رشد چشمگیری داشته است و فیلم های آن شهرت بین المللی پیدا کرده اند. سینمای کره جنوبی نیز به طور فزاینده ای برجسته شده است و منتقدان آن را در زمره مهیج ترین صنایع سینمایی در جهان قرار می دهند.
کارگردانان برتر:
- آکیرا کوروساوا (ژاپن): به خاطر فیلم های تاثیرگذارش مانند "راشومون"، "هفت سامورایی" و "تاج خون" شهرت دارد.
- کنجی میزوگوچی (ژاپن): کارگردان فیلم "Ugetsu" (1953) که در جشنواره های مختلف فیلم جوایزی را از آن خود کرد.
- Teinosuke Kinugasa (ژاپن): کارگردان «دروازه جهنم»
(1953)، فیلمی برنده اسکار.
- هیروشی ایناگاکی (ژاپن): معروف به «سه گانه سامورایی» که قسمت اول آن برنده اسکار شد.
- Hou Hsiao-hsien (تایوان): بخشی از موج جدید تایوانی، فیلم های او جوایز بین المللی و تحسین برانگیز را دریافت کردند.
- ادوارد یانگ (تایوان): یکی دیگر از کارگردانان تاثیرگذار تایوانی که به خاطر فیلم های برنده جوایزش شناخته شده است.
- تسای مینگ لیانگ (تایوان): کارگردان تحسین شده تایوانی که برنده جوایز متعددی شده است.
- انگ لی (تایوان): دو بار برای «کوهستان بروکبک» و «زندگی پی» برنده جایزه اسکار بهترین کارگردانی شد.
- بونگ جون هو (کره جنوبی): کارگردان فیلم "انگل" که برنده نخل طلای کن و جایزه اسکار بهترین فیلم شد.
- ژانگ ییمو (چین): کارگردان برجسته چینی که با فیلم هایی مانند "فانوس قرمز را بلند کن" و "قهرمان" شهرت دارد.
- وونگ کار وای (هنگ کنگ): برای سبک منحصر به فردش در فیلم هایی مانند "در حال و هوای عشق" و "چانگ کینگ سریع السیر" تحسین شده است.
فیلمنامه نویسان برتر:
- کوروساوا آکیرا (ژاپن): اغلب فیلمنامه‌های فیلم‌هایش از جمله «راشومون» و «هفت سامورایی» را می‌نوشت یا با هم همکاری می‌کرد.
- لی کیانگ (چین): فیلمنامه نویس «خداحافظ صیغه من» و «سورگوم سرخ» به کارگردانی ژانگ ییمو.
- کیم کی یونگ (کره جنوبی): فیلمنامه نویس و کارگردانی پرکار که با فیلم های «خدمتکار خانه» و «آیودو» شناخته می شود.
- ادوارد یانگ (تایوان): یانگ علاوه بر کارگردانی، فیلمنامه فیلم هایش مانند "یک روز تابستانی روشن تر" و "یی یی" را نیز نوشته است.
- وانگ هوی لینگ (تایوان): فیلمنامه «ببر خیزان، اژدهای پنهان» را نوشت که برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان شد.
فیلم های برتر:
- راشومون (1950، ژاپن): به کارگردانی آکیرا کوروساوا، برنده شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز شد و فیلمسازان سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داد.
- هفت سامورایی (1954، ژاپن): یکی دیگر از شاهکارهای کوروساوا، الهام بخش بسیاری از فیلم های وسترن بود و به عنوان یکی از بهترین فیلم های ساخته شده تا کنون شناخته می شود.
- Ugetsu (1953، ژاپن): به کارگردانی کنجی میزوگوچی، برنده شیر نقره ای جشنواره فیلم ونیز شد و به زیبایی بصری اش معروف است.- دروازه جهنم (1953، ژاپن): به کارگردانی Teinosuke Kinugasa، برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان شد.
- یک روز تابستانی روشنتر (1991، تایوان): به کارگردانی ادوارد یانگ، جوایز متعددی را از آن خود کرد و به عنوان نقطه عطفی در سینمای تایوان به حساب می آید.
- ببر خیزان، اژدهای پنهان (2000، تایوان / چین / آمریکا): به کارگردانی آنگ لی برنده چندین جایزه اسکار شد و به یک پدیده جهانی تبدیل شد.
- در حال و هوای عشق (2000، هنگ کنگ): به کارگردانی وونگ کار وای، به طور گسترده به عنوان یکی از بهترین فیلم های قرن بیست و یکم شناخته می شود.
