فئودال
یسم در واقع بستر جامعه قرون وسطی بود که چشم انداز سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن زمان را مشخص می کرد.
ساختار فئودالیسم
در هسته خود، فئودالیسم حول سیستمی از تعهدات متقابل بنا شد:
1. اربابان و واسالها: شاه یا امپراطور در رأس قرار داشت و پس از آن بزرگان (اربابان). در زیر آنها شوالیه ها (واسال ها) قرار داشتند که در ازای خدماتشان، قطعات زمین (فیف) به آنها اعطا شد.
2. دهقانان و رعیت ها: اکثریت جمعیت را دهقانان از جمله رعیت تشکیل می دادند. آنها زمین را کار می کردند و غذا تولید می کردند و پایه اقتصادی جامعه فئودالی را فراهم می کردند. رعیت ها به زمین بسته بودند و نمی توانستند بدون اجازه ارباب آنجا را ترک کنند.
جنبه های کلیدی فئودالیسم
- زمین برای خدمت: اربابان در ازای خدمت سربازی به دست نشانده ها زمین اعطا می کردند. واسالها قول دادند که از ارباب محافظت کنند و در صورت نیاز سربازان را تامین کنند. این یک زنجیره قدرتمند از وفاداری و وظیفه ایجاد کرد.
- سیستم ارباب نشینی: عمارت واحد اقتصادی پایه بود که شامل دارایی ارباب، از جمله زمین های خود و دست نشاندگانش بود. عمارت تا حد زیادی خودکفا بود و دهقانان همه چیز مورد نیاز زندگی روزمره را تولید می کردند.
- حقوق و وظایف: هر سطح از سلسله مراتب حقوق و وظایف خاص خود را داشت. اربابان حفاظت و عدالت را برای دست نشاندگان و دهقانان خود فراهم می کردند، در حالی که رعیت ها مدیون خدمات نظامی، وفاداری و گاهی اوقات حتی پرداخت های مالی یا کار بودند.
پیامدهای اجتماعی
- **سلسله مراتب اجتماعی**: فئودالیسم ساختار اجتماعی سفت و سختی را با تقسیم بندی روشن بین اشراف، روحانیون و دهقانان تثبیت کرد. تحرک اجتماعی محدود بود، زیرا وضعیت تا حد زیادی با تولد تعیین می شد.
- **اجتماع و وفاداری**: پیوندهای شخصی وفاداری برای جامعه فئودالی اساسی بود. روابط عمیقاً شخصی بود و اربابان و واسالها اغلب پیوندهای محکمی از احترام و تعهد متقابل داشتند.
- **خودکفایی اقتصادی**: سیستم ارباب نشینی خودکفایی محلی را ترویج می کرد، زیرا هدف هر عمارت تولید تمام نیازهای خود بود و تجارت و مبادلات اقتصادی خارج از محدوده محلی را محدود می کرد.
زوال فئودالیسم
با گذشت زمان، عوامل مختلفی در افول فئودالیسم نقش داشتند:
- **رشد شهرها و تجارت**: ظهور شهرها و تجارت در اواخر قرون وسطی شروع به تضعیف سیستم ارباب نشینی کرد، زیرا مردم به دنبال فرصت های اقتصادی جدید بودند.
- **سلطنت های متمرکز**: با تثبیت قدرت توسط پادشاهان، از نفوذ فئودال ها کاسته شد که منجر به دولت های متمرکز قوی تر شد.
- **تغییرات نظامی**: تکامل جنگ، از جمله استفاده از ارتش های حرفه ای و فن آوری های جدید مانند باروت، نیاز به مالیات فئودالی را کاهش داد.
- **مرگ سیاه**: مرگ سیاه به شدت جمعیت را کاهش داد، که منجر به کمبود نیروی کار شد و به دهقانان قدرت چانه زنی بیشتری داد که سیستم فئودالی را تضعیف کرد.
فئودالیسم یک سیستم پیچیده و چند وجهی بود که اروپای قرون وسطایی را به شیوه های عمیقی شکل داد. با مبادله زمین با خدمات، نظم اجتماعی باثباتی ایجاد کرد، اما همچنین سیستم طبقاتی سفت و سختی را تثبیت کرد که زندگی و فرصت های مردم را برای قرن ها تعریف می کرد.