در قسمت اول، مسیر دو شخصیت را دیدیم: ایتاچی که هویت خود را در پذیرش مسئولیت و سرنوشت یافت، و کابوتو که در تقلید و تغییر مداوم به دنبال تعریفی جدید از خود بود. این دو دیدگاه، دو مسیر متضاد برای یافتن "خود واقعی" را نشان می‌دهند، یکی با پذیرش، دیگری با فرار.
حالا نوبت آن است که نگاه دقیق‌تری به مسیر ایتاچی داشته باشیم و ببینیم چگونه این فلسفه، تصمیمات و سرنوشت او را شکل داد.
تحلیل فلسفه‌ی ایتاچی: پذیرش حقیقت و مسئولیت‌پذیری
ایتاچی اوچیها از همان کودکی در معرض واقعیت تلخ جنگ و مرگ قرار گرفت. او خیلی زود متوجه شد که درگیری‌ها چیزی فراتر از نبردهای فردی هستند؛ آن‌ها زاییده‌ی سیاست، ایدئولوژی و اختلافات عمیق‌تر بین ملت‌ها هستند. اما مهم‌تر از همه، او فهمید که مردم بی‌گناه هم در این چرخه قربانی می‌شوند. این آگاهی زودهنگام، او را از سایرین متمایز کرد و باعث شد به دنبال حقیقتی فراتر از آنچه نینجاها معمولاً می‌دیدند، باشد.
گفت‌وگوی ایتاچی و پدرش: اولین درک از جنگ و سرنوشت
در سن چهار سالگی، ایتاچی اوچیها شاهد ویرانی‌های جنگ جهانی سوم نینجاها بود. اجساد روی هم افتاده، خون، آتش‌های فروزان و کودکی که برای اولین بار به عمق واقعی این جهان نگاه می‌کرد.
ایتاچی: پدر، چرا آن شینوبی سعی کرد مرا بکشد؟
فوگاکو: چون این جنگ است.
ایتاچی: جنگ؟
فوگاکو: این جنگ بین مردم نیست، جنگ بین ملت‌هاست. به همین دلیل غریبه‌ها بدون هیچ معنی‌ای یکدیگر را می‌کشند.
ایتاچی: واقعاً این‌طور است؟
فوگاکو: این همان دنیای شینوبی است. گوش کن، ایتاچی. هرگز این منظره را فراموش نکن.
این کلمات در ذهن ایتاچی حک شد. جنگ فقط یک درگیری فیزیکی نبود بلکه حلقه‌ای بی‌پایان از انتقام، خونریزی، و اشتباهات تکرارشده بود.
او این منظره را فراموش نکرد. و این خاطره، راهنمای بسیاری از تصمیماتش شد.
ایتاچی و اروچیمارو: مرگ و زندگی؟
وقتی ایتاچی از اوروچیمارو درباره‌ی معنای زندگی و مرگ پرسید، پاسخی که دریافت کرد دیدگاهی قدرت‌طلبانه بود.
اوروچیمارو: غصه خوردن برای مردگان بی‌معنی است. اگر مرگ معنایی داشته باشد، آن معنا در بهره‌برداری از آن است.
ایتاچی: پس معنای زندگی چیست؟
اوروچیمارو: هیچ. زندگی فقط در صورتی معنا دارد که ابدی باشد.
اما ایتاچی این دیدگاه را نپذیرفت. او دریافت که قدرت، جاودانگی، و حتی انتقام، مفاهیمی هستند که نمی‌توانند معنا را به زندگی بدهند. برخلاف اوروچیمارو که تصور می‌کرد با ماندن ابدی، زندگی معنای واقعی پیدا می‌کند، ایتاچی به این درک رسید که زندگی از طریق مسئولیت‌پذیری و ایجاد تأثیر واقعی بر دیگران معنا پیدا می‌کند.
اما این تنها نقطه‌ی شروع بود. ایتاچی نیاز داشت که شخصاً با این مفهوم مواجه شود.
پریدن از صخره: درک مرگ برای درک زندگی
یک روز، در سکوتی که فقط با صدای باد شکسته می‌شد، ایتاچی بالای صخره‌ای ایستاده بود. او مدتی طولانی درباره‌ی معنای زندگی و مرگ فکر کرده بود. آیا زندگی ارزشی داشت؟ آیا مرگ، چیزی جز پایان نبود؟
یعنی زندگی هیچ معنایی ندارد؟
او چشمانش را بست و خود را به سقوط سپرد. اما درست در لحظه‌ای که به پایین می‌رفت، احساس کرد که معنای تازه‌ای را درک کرده است. کلاغ‌ها اطرافش پرواز کردند، گویی او را در میان خود پذیرفته بودند.
کلاغ‌ها، پیام‌رسانان میان مرگ و زندگی، راهنمای کسانی هستند که در جستجوی حقیقت‌اند. و از آن روز، ایتاچی هرگز تنها نبود. کلاغ‌ها همیشه اطراف او دیده می‌شدند، مانند نشانه‌ای از بینش جدیدش نسبت به جهان.
کلاغ‌ها و فلسفه‌ی حقیقت‌جویی در ایتاچی
کلاغ‌ها، که همواره در کنار ایتاچی بودند، در فرهنگ ژاپنی نماد پیام‌رسانی، هوش و ارتباط میان دنیاها هستند. در مورد ایتاچی، این نماد به شکلی عمیق‌تر معنا پیدا می‌کند:
کلاغ‌ها نشان‌دهنده‌ی پذیرش واقعیت هستند. همان‌طور که کلاغ‌ها میان نور و تاریکی حرکت می‌کنند، ایتاچی هم میان خیر و شر، حقیقت و فریب، و زندگی و مرگ در نوسان بود.
کلاغ‌ها پیام‌رسان حقیقت‌اند. ایتاچی کسی بود که سعی کرد حقیقت را به دیگران منتقل کند، چه از طریق نشان دادن مسیر درست به ساسکه، چه از طریق فداکاری‌هایی که انجام داد.
ارتباط با سرنوشت و مرگ: در بسیاری از داستان‌های اساطیری، کلاغ‌ها موجوداتی هستند که خبر از آینده یا سرنوشت می‌دهند. حضور همیشگی آن‌ها در کنار ایتاچی، اشاره‌ای به آگاهی او از مسیرش و سرنوشت محتوم او دارد.
تولد ساسکه: درک مسئولیت و معنا
در میان تمام این جستجوها، لحظه‌ای وجود داشت که مسیر ایتاچی را عوض کرد.
وقتی ساسکه به دنیا آمد، ایتاچی نگاهش کرد...
ایتاچی: پس من هم برای پدر این‌گونه بودم...
تا آن لحظه، ایتاچی به دنبال معنای زندگی بود. اما حالا فهمید که زندگی چیزی فراتر از خود انسان است، اینکه چطور بر دیگران تأثیر می‌گذاریم، همان چیزی است که به آن معنا می‌بخشد.
درک چرخه‌ی زندگی: ایتاچی فهمید که همان‌طور که او برای پدرش فرزند بود، حالا ساسکه هم برای خانواده‌اش نقش مشابهی دارد. این به او نشان داد که زندگی در یک چرخه ادامه دارد و او نیز بخشی از این چرخه است.
مسئولیت جدید: او از این لحظه، نه فقط به عنوان یک فرد، بلکه به عنوان برادری که وظیفه‌ی محافظت از ساسکه را دارد، به زندگی نگاه کرد.
تضاد با نگاه اوروچیمارو: برخلاف اوروچیمارو که معنای زندگی را در جاودانگی می‌دید، ایتاچی دریافت که زندگی در مسئولیت و تأثیرگذاری بر دیگران معنا پیدا می‌کند.
ایتاچی اوچیها نه قهرمانی مطلق بود و نه یک قربانی ساده. او کسی بود که حقیقت را دید، آن را پذیرفت و انتخاب کرد که در چارچوب محدودیت‌هایش، بهترین مسیر ممکن را انتخاب کند.(بهترین نه به معنای کم درد ترین شاید هیچ عقل سلیمی اون ها رو انتخاب نکنه ولی نابغه اوچیها!!!)
تصمیمات کلیدی ایتاچی و تحلیل روانشناختی
پیوستن به آنبو >>> انتخاب بین خانواده و دهکده
مواجهه با مادارا / توبی >>> درک نقش خودش در تاریخ اوچیها
قتل‌عام قبیله‌ی اوچیها >>> اجرای فلسفه‌ی پذیرش برای جلوگیری از جنگ
رویارویی با ساسکه >>> برنامه‌ریزی طولانی‌مدت برای هدایت برادرش
ایزانامی علیه کابوتو >>> آخرین تلاش او برای نشان دادن راه درست
پیوستن به آنبو – پذیرش مسئولیت یا سرکوب فردیت؟
ایتاچی از کودکی دیدگاه متفاوتی نسبت به دیگر اوچیها داشت. او به جای پیروی از غرور قبیله‌ای، دهکده را انتخاب کرد و به آنبو پیوست، جایی که هویتش نه به اوچیها، بلکه به کونوها گره خورد.
تحلیل مثبت – خودپذیری راجرز:
طبق نظریه‌ی خودپذیری (Rogers, 1959)، افرادی که به خودشناسی می‌رسند، نیازی به تأیید دیگران ندارند و تصمیماتشان را بر اساس درک شخصی از حقیقت می‌گیرند.
ایتاچی در این مرحله به خودآگاهی رسیده بود. او فهمید که ارزش واقعی او به قبیله‌اش محدود نیست و برای هدفی بزرگ‌تر باید عمل کند.
تحلیل منفی – سرکوب فروید:
طبق نظریه‌ی سرکوب (Freud, 1915)، افراد وقتی احساسات خود را نادیده می‌گیرند، این احساسات به شکل دیگری برمی‌گردند.
ایتاچی برای پذیرش این نقش، احساسات خود نسبت به خانواده‌اش را سرکوب کرد. این سرکوب در آینده باعث شد که او خود را نه یک فرد، بلکه ابزاری برای "صلح" بداند.
مواجهه با مادارا / توبی – درک جایگاه خود و خطر قدرت‌طلبی نیچه
وقتی ایتاچی با مردی که خود را مادارا معرفی می‌کرد روبه‌رو شد، حقیقت تلخی را دریافت کرد، اینکه تاریخ اوچیهاها چرخه‌ای از انتقام و خیانت است و کودتای جدید آن‌ها تنها یک نتیجه خواهد داشت: نابودی.
تحلیل مثبت – شناخت قدرت نیچه:
نیچه (Nietzsche, 1886) قدرت را به‌عنوان وسیله‌ای برای ایجاد تغییر می‌داند، نه هدفی برای اثبات برتری.
ایتاچی در این مرحله فهمید که قدرت واقعی در پیش‌بینی آینده و جلوگیری از فاجعه نهفته است. او فهمید که می‌تواند سرنوشت را کنترل کند، اما نه برای خودش، بلکه برای حفظ صلح.
تحلیل منفی – فردگرایی آدلر:
طبق نظریه‌ی فردگرایی آدلر (Adler, 1930)، افرادی که بیش از حد خود را در مرکز تصمیم‌گیری‌ها قرار می‌دهند، ممکن است ناخودآگاه دیگران را از حق انتخاب محروم کنند.
ایتاچی تصور کرد که تنها اوست که می‌تواند سرنوشت اوچیها و دهکده را کنترل کند. این باور باعث شد که تصمیم نهایی را به‌تنهایی بگیرد و بقیه را از انتخاب‌هایشان محروم کند.
قتل‌عام قبیله‌ی اوچیها – رهبری خادمانه یا نفی آزادی دیگران؟
زمانی که دانزو و بزرگان کونوها به ایتاچی گفتند که یا باید اوچیها را نابود کند یا شاهد جنگ داخلی باشد، او تصمیمی گرفت که تمام مسیر زندگی‌اش را تغییر داد.
تحلیل مثبت – Servant Leadership گرینلیف:
طبق نظریه‌ی رهبری خادمانه (Greenleaf, 1977)، یک رهبر واقعی، به‌جای حکومت بر دیگران، خود را فدای آن‌ها می‌کند.
ایتاچی با این تصمیم، تمام نام و اعتبار خود را قربانی کرد تا جلوی جنگ داخلی را بگیرد. او به‌جای اینکه از قدرتش برای منافع شخصی استفاده کند، آن را در راه هدفی بزرگ‌تر به‌کار برد.
تحلیل منفی – اگزیستانسیالیسم سارتر:
سارتر (Sartre, 1943) بر آزادی و انتخاب فردی تأکید دارد، هیچ‌کس نباید تصمیمات را برای دیگران بگیرد.
ایتاچی تصمیمی گرفت که سرنوشت قبیله‌اش، برادرش، و حتی نسل‌های آینده را تعیین کرد، بدون اینکه به آن‌ها فرصت انتخاب بدهد. او به‌جای اینکه بگذارد اوچیها خودشان مسیرشان را پیدا کنند، آن‌ها را از بین برد.
مواجهه با ساسکه – راهنمایی یا تحمیل مسیر؟
ایتاچی پس از قتل‌عام، تصمیم گرفت که خودش را به‌عنوان دشمن ساسکه معرفی کند تا برادرش در مسیر قدرت قرار گیرد.
تحلیل مثبت – شناخت قدرت نیچه:
ایتاچی به ساسکه نشان داد که نباید قدرت را از طریق نفرت بجوید، بلکه باید خودش مسیرش را پیدا کند. او به‌جای تحمیل مسیر، شرایطی را فراهم کرد که ساسکه خودش حقیقت را کشف کند.
تحلیل منفی – سرکوب فروید:
ایتاچی احساسات واقعی خود را کاملاً مخفی کرد و به ساسکه این فرصت را نداد که رابطه‌ای واقعی با او داشته باشد. این سرکوب، باعث شد که ساسکه در نهایت به مسیر تاریکی کشیده شود.
ایزانامی – راه نهایی برای پذیرش حقیقت
در نبرد با کابوتو، ایتاچی از ایزانامی استفاده کرد. تکنیکی که فرد را در چرخه‌ای بی‌پایان از تصمیماتش گرفتار می‌کند، تا زمانی که حقیقت را بپذیرد.
تحلیل مثبت – خودپذیری راجرز:
ایزانامی دقیقاً همان چیزی بود که کابوتو به آن نیاز داشت—مجبور شدن به پذیرش حقیقت خود. این نشان می‌دهد که ایتاچی در نهایت به این درک رسید که تغییر واقعی، از پذیرش خود آغاز می‌شود.
تحلیل منفی – فردگرایی آدلر:
حتی در این مرحله هم ایتاچی تصمیم را برای کابوتو گرفت. او اجازه نداد که کابوتو خودش به این نتیجه برسد، بلکه با استفاده از تکنیکی اجباری، او را در این مسیر قرار داد.
تأثیرات مثبت و منفی فلسفه‌ی ایتاچی
| جنبه‌های مثبت |
جنبه‌های منفی |
|
خودپذیری (راجرز) >>> شناخت هویت خود و عدم نیاز به تأیید دیگران
شناخت قدرت (نیچه) >>> استفاده از قدرت به‌عنوان وسیله، نه هدف
رهبری خادمانه (گرینلیف) >>> فدا کردن خود برای هدف بزرگ‌تر
|
سرکوب احساسات (فروید) >>> تبدیل شدن به ابزاری بدون امکان بازگشت به زندگی شخصی
فردگرایی افراطی (آدلر) >>> کنترل سرنوشت دیگران بدون درنظر گرفتن انتخاب آن‌ها
نفی آزادی (سارتر) >>> تحمیل مسیر زندگی بر ساسکه و کابوتو
|
هویت می‌تواند بر پایه‌ی انتخاب و مسئولیت شکل بگیرد، اما همیشه این‌گونه نیست. بعضی‌ها، مانند کابوتو، مسیر متفاوتی را طی کردند...
ایتاچی و کابوتو: دو مسیر متفاوت برای یافتن هویت|قسمت اول
