اول بگم شاید متن طولانی باشه اما خواندنش می ارزه،اما اگر شما کرد زبان هستید خیلی عالی میشه نظرتون رو بگید!!
در ابتدا چند نظر زبان شناسی هست که البته وحی منزل نیست و میتونه غلط هم باشه:
زبان کردی یکی از غنی ترین زبانهای موجود است که دارای بیش از چهارده لهجه و گویش می باشد. در میان لهجه ها و گویش های گوناگون کردی ،گویش هورامی بیشترین نزدیکی را با زبان اوستایی دارد. البته ناگفته نماند که زبان تالشی نیز قرابت با کردی و اوستایی دارد.اما در میان زبانهای موجود در ایران هیچ زبانی به اندازه ی کردی(گویش هورامی) با زبان اوستایی قرابت ندارد.و بسیاری از زبانشناسان پر آوازه بر این باورند که گویش هورامی همان زبان اوستای زرتشت بوده است.
پروفسور لرخ زبان شناس بزرگ روس جدایی زبان کردی از زبان فارسی را غیر قابل انکار می داند و دال بر علل را این میداند که کردها در زمان های بسیار قدیم از سایر قبایل بصورت جداگانه جدا زندگی می کرده اند. لرخ این موضوع را به موجب ویژگی فونتیک و دستور زبان کردی اثبات می کند.(قناتی کردو: ص 101)
دياكونوف مي گويد : ″ زبان اوستايي ، مهم ترين زبان در ماد باستان بوده است ، زباني بسيار قوي و وابسته به زبان هاي هند و اروپايي است ، اين زبان را نمي توان زبان پارسي ناميد كه زبان رسمي ايرانيان است
پروفسور مينورسكي بر اين عقيده است كه تمام لهجه هاي بازمانده در زبان كردي از زبان پايه قديم و نيرومندي نشات كرده اند و آن زبان مادي است .
مکنزی خاور شناس برجسته اروپایی کتابی را به عنوان (دیاکلتیک اورامان لهون ) چندین سال پیش در زمینه گویش اورامی نوشته و تدوین کرده است.وی معتقد است این گویش نزدیک ترین گویش به زبان اوستایی است.
باید به خاطر سپرد که این گویش از زبان کردی( گویش هورامی) به علت وجود کلمات زیاد آن که در کتاب اوستا جدا از سایر زبانها استفاده شده وهمچنین ساختار خود زبان اوستا که به شیوه ای نزدیک به این گویش از زبان کردی نگاشته شده است این نظریه را قوت می بخشد که اورامی همان زبان اوستای زرتشت بوده باشد .(از سری علل هایی که زبان اورامی را دست نخورده باقی گذاشته است این بوده که اولا این منطقه به علت صعب العبور بودن و عدم وجود اقتصاد غنی مردمانش مورد تجاوز قرار نگرفته است و همان شکل کهن خود را حفظ کرده است که واژه گان نیز از این مهم استثنا نبوده اند . ثانیا سابقه یکجانشینی آنان به صده های پیش از میلاد می رسد که این قضیه باعث شده تا زبان و گویششان با زبان سایر ملل قاطی نشود.(ایوب رستم : ص 118)
عده ای دیگر از زبان شناسان شیوه زبان اورامی را مادر زبانهای آریایی هندوستان, ایران, و میراث دین زرتشت و میترایی میدانند.(ایوب رستم : ص 11)
قبل از اینکه نظر شما گرامیان را به کلمات مشترک اوستایی و اورامی جلب کنم یک جمله بسیار مهم را که در اوستای زرتشت بشیوه اورامی کهن سروده شده و جمله ای نیایشی در همه ادیان گذشته تا به امروز بوده را خدمتتان ارائه میدهم :
اوستایی= آخشتیم وتیم یره مید (کیخسرو: ص60)
اورامی= آشتی وشیم وره می
پارسی= آشتی خوشم ازش می آید
ترکی = بارشماخ ایستیر انان گلر
ساختار کلمات بالا را در هرسه زبان اگر با هم مقایسه نمایید پی به اصالت دار بودن و ریشه دار بودن زبان اورامی و هویت کسانی که با آن تکلم میکنند می بریم . چرا که نزدیکی بسیار موزونی بین ساختار حروف و کلمات آن شاهد هستیم . ساختار این جمله در (ترکی ) بسیار دور تر از سه زبان بالا میباشد
کلمات مشترک کردی __ اوستایی که در اورامی امروز محاوره میشوند در زیر به عنوان مثال آمده است:
واژگان اوستایی ---------- واژگان کردی(هورامی)---------- واژگان فارسی امروزی
1-یو--------------------------------یوه --------------------------- جو
2-وفر------------------------------وه فر-------------------------- برف
3-هنگ-----------------------------هه نگ-------------------------زنبور عسل
4-ورهرام---------------------------وارام---------------------------بهرام
5-برزدا-----------------------------برزا----------------------------بلندی
6-خور------------------------------خور----------------------------خورشید
7-ماسیا---------------------------ماساوی-----------------------ماهی
8-مانووه---------------------------مانووه-------------------------ماندن
9-شن -------------------------- ---ژن-----------------------------زن
10-ورفا-----------------------------وه ره---------------------------بخور
11-مخشی-------------------------مه شی------------------------مگس
12-بگا-------------------------------بگا------------------------------خان
13-ائشم----------------------------ائش----------------------------خشم-رنج-غضب
14-نتوپدی--------------------------نه توپدی------------------------فنا شدن
15-نیمروچ--------------------------نیمه رو--------------------------ظهر-نیمروز
16-فریشتا--------------------------فریشتی------------------------فرشته
17-ژوژک----------------------------ژوژو-----------------------------جوجه تیغی
18-بره------------------------------به ره-------------------------------بردن
19-واوه-----------------------------یاو----------------------------------تب
20-دروند----------------------------درون-------------------------------دروغ
21-مژگ-----------------------------مه ژگ------------------------------مغز
22-وای------------------------------وا------------------------------------باد
23-تریته-----------------------------تاته-----------------------------------پدر
24-خوفن----------------------------خوفن--------------------------------خوابیدن
25-گوزنی---------------------------وه زه ن------------------------------آبشار
26-یه تیم---------------------------وشیم-------------------------------دوست داشتن
27-می------------------------------مه ی--------------------------------می آید
28-اورثا------------------------------هورزا--------------------------------بلند شده
29-ورس-----------------------------وریسه-------------------------------ریسمان-طناب
30- پیس-----------------------------پیس----------------------------------کثیف
31-ماونگه---------------------------مانگه----------------------------------ماه
32-اور--------------------------------ئه ور----------------------------------ابر
33-کامچه----------------------------کناچی--------------------------------بانو
34- باژ--------------------------------واچه----------------------------------گفتن
------------------------------------------
البته که قبلا هم شنیده بودیم که کردی و لری بسیار قدیمی تر از فارسی هست و اوصلا زبان فارسی زبان مدرنی محسوب میشه اما اینکه تا چه حد به زبان قدیمی ساکنان ایران زمین شباهت داشته بررسی عمیق تر نشده(یعنی حداقل من ندیدم)
