"خیلی خوبه که ما گل زدیم. ممنون آقای جنتلمن"
صحبت‌های فردوسی پور و تعریف و تمجید های وی از کارلوس کیروش، پس از پایان بازی بوسنی، با توجه به عملکرد مشابه وی نسبت به تیم سال 2006 ما را بر آن داشت تا مو به مو تیم ملی ایران را در دو جام جهانی مورد بررسی قرار دهیم.
در ادامه مقایسه و نقدی خواهیم داشت بر عملکرد تیم ملی در جام جهانی 2006 و 2014.
مسیر صعود:
2014: مسیر سخت و سینوسی ایران در صعود به جام جهانی 2014 مساله‌ای بود که خیلی زود از یادمان رفت. به طوری که انتظار داشتیم در جام جهانی به عنوان تیم اول نیز صعود کنیم! کسی یادش نبود که چگونه ازبکستان را با کمک داور شکست دادیم و در هر دو بازی رفت و برگشت در برابر کره به تعداد انگشتان یک دست هم موقعیت گل نداشتیم. به هر حال این مدیریت خوب کیروش بود که توانست در اوج ناامیدی تیم ملی ایران را به جام جهانی 2014 ببرد.
2006: ایران در مجموع 12 بازی در دو مرحله مقدماتی انجام داد و توانست با 9 برد، 1 تساوی و دو شکست، صعودی مقتدرانه به مرحله نهایی رقابت‌ها داشته باشد. تیم ملی فوتبال ایران در مرحله نخست رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی 2006 تا آستانه حذف زودهنگام از این رقابت‌ها قرار گرفت، یعنی وقتی تیم ملی در دوحه مقابل قطر تا آستانه شکست پیش رفت، اما وحید هاشمیان با گل حیاتی‌اش تیم ملی را به مرحله دوم مقدماتی جام‌جهانی رساند. درحالی که یک بازی تا پایان رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی 2006 باقی مانده بود تیم ایران صعود خود به جام‌جهانی را جشن گرفت تا راحت‌ترین صعود تاریخ خود را به دست آورده باشد. با پیروزی یک بر صفر مقابل تیم ملی فوتبال بحرین که در ورزشگاه آزادی رقم خورد و محمد نصرتی نیز زننده آن گل بود مردم ایران به فاصله هشت سال از حماسه ملبورن دوباره به خیابان‌ها ریختند و جشن صعود گرفتند
گروه ایران در هر دو جام جهانی:
2014: ایران در جام جهانی 2014 برزیل با تیم‌های بوسنی، نیجریه و آرژانتین هم‌گروه شد. نیجریه به عنوان قهرمان جام ملت‌های آفریقا و بوسنی که در رنکینگ فیفا در رده 21ام قرار داشت و تیمی بود با 14 لژیونر اروپایی. ایران تنها 1 امتیاز در این مرحله به دست آورد؛ اما به لطف بازی درخشان تیم کیروش در برابر آرژانتین، ناگهان تمام انتقادات تبدیل شد به تمجید و تعریف از تیم ملی. همه فراموش کردند که کیروش چه بازیکنانی را به جام جهانی برد و چه جوانانی را از ترکیب خط زد.
پس از اتمام مرحله گروهی و کسب تنها 1 امتیاز، با تیم ملی همانند قهرمان برخورد شد. دلیل‌اش هم همچنان همان بازی درخشان در برابر آرژانتین بود و بس. ما هیچکس نگفت که آرژانتین در مرحله گروهی چقدر ضعیف ظاهر شد و دو تیم دیگر نیز تنها با اختلاف یک گل مغلوب آلبی‌سلسته شدند. همه کارشناسان می‌دانند آرژانتین امسال یعنی مسی و این آرژانتین به مراتب ضعیف‌تر از دوره های قبل است. در دو بازی دیگر ما 3 بر یک مغلوب بوسنی شدیم .
2006: تیم ملی ایران با مکزیک، پرتغال و آنگولا هم‌گروه شد. مکزیک تیمی است همیشه آماده و فوق‌العاده. در باره پرتغال همین بس که در این جام جهانی توانستند در جمع 4 تیم برتر رقابت‌ها باشند. آنگولا شاید ساده‌ترین حریف ایران در این گروه بود.این تیم درگیر اختلافات داخلی بود. این اختلافات در اردوی تیم ملی و در حین بازی نیز خود را نشان می‌داد.
ایران بازی اول را با نتیجه سه بر یک مقابل مکزیک واگذار کرد. تک گل ایران را یحیی گل محمدی به ثمر رساند. بازی فوق‌العاده ایران تا دقیقه 70 در برابر مکزیک، تنها مغلوب اشتباهات فردی ابراهیم میرزاپور شد. بازی با پای ضعیف او یک گل را تقدیم مکزیک کرد تا یک شکست تلخ برای ایران رقم بخورد. پس از آن بازی، تمام کارشناسان لب به تمجید از تیم ملی ایران گشودند.
ایران در بازی دوم خود با نتیجه دو بر صفر مقابل پرتغال شکست خورد. پرتغالی که در این دوره به مقام چهارم رسید و ستاره هایی همچون فیگو، رونالدو، دکو، ریکاردو، مانیش، سیمائوو... را در ترکیب داشت. ایران خوب بازی می‌کرد و در حالی که این بازی 1 بر 0 بود، رسول خطیبی از میانه زمین با دروازبان پرتغال تک به تک شد و این موقعیت را از دست داد. چند دقیقه بعد گل دوم را رونالدو به ثمر رساند. گفتنی است گلی که دکو به ایران زد، یکی از زیباترین گل‌های جام جهانی لقب گرفت.
بازی سوم ایران نیز یک بر یک مقابل آنگولا پایان یافت تا ایران با یک امتیاز و تفاضل گل کمتر در جایگاه چهارم قرار بگیرد. تک گل ایران در این بازی را سهراب بختیار زاده به ثمر رساند. بازیکنانی همچون ابراهیم میرزاپور، علی دایی، علی کریمی، مهدی مهدوی‌کیا، جواد نکونام، فریدون زندی، وحید هاشمیان، اندارنیک تیموریان، آرش برهانی، محمد نویدکیا، رضا عنایتی، مسعود شجاعی و امیر حسین صادقی در این تیم بازی می‌کردند. تیموریان و نکونام جوان، علی کریمی بازگشته از مصدومیت، علی دایی افول کرده و دروازبان نه چندان مقتدر، از نقاط ضعف ایران در این جام جهانی بود.
هنوز همه ماجرای درگیری‌های دایی و کریمی و دودسته شدن تیم ملی را به خاطر دارند. تیم ایران در حالی با 1 امتیاز از رقابت‌ها حذف شد که در واقع با یک شکست جام را آغاز کرده بود. آن هم در برابر خودش. دودستکی در تیم ملی به جایی رسیده بود که بازیکنان حتی به هم پاس هم نمی‌دادند و برانکو نیز از مدیریت این تیم عاجز مانده بود. شاید هم می‌توانست اما تلاشی نمی‌کرد؛ چرا که فدراسیون رای به قطع همکاری در پایان جام جهانی داده بود.
جمع‌بندی دو گروه:
پرتغال آن سال، به مراتب قوی‌تر از آرژانتین 2014 بود. مکزیک را نیز که فوتبال دوستان به خوبی می‌شناسند. مکزیک همیشه در جام‌های جهانی، عملکرد خوبی داشته است. مقایسه دو گروه به ما نشان می‌دهد که در هر دو جام جهانی عملکردی نسبا یکسان داشته ایم. در هر دو با یک امتیاز حذف شده ایم؛ اما در یکی از آنها کیروش تبدیل شد به قهرمان ایران و در دیگری، انواع و اقسام توهین ها برانکو را نشانه گرفت.
ترکیب دو تیم:
2014:
دروازه‌بانان:
رحمان احمدی (سپاهان اصفهان)، دانیال داوری (گراس هاپرز سوئیس)، علیرضا حقیقی (اسپرتینگ کُویلا- لیگ دسته دوم پرتغال)
مدافعان:
مهرداد بیت آشور (ونکوور)، سیدجلال حسینی، حسین ماهینی و مهرداد پولادی (پرسپولیس)، هاشم بیگ‌زاده، امیرحسین صادقی (استقلال تهران)، محمدرضا خانزاده (ذوب‌آهن اصفهان)، احمد آل نعمه (نفت تهران) و پژمان منتظری (ام صلال)
خط میانی:
جواد نکونام (الکویت)، آندرانیک تیموريان و خسرو حیدری(استقلال تهران)، احسان حاج‌صفی (سپاهان اصفهان)، رضا حقیقی (پرسپولیس)، قاسم حدادی‌فر (ذوب‌آهن اصفهان) و بختیار رحمانی (فولاد خوزستان)
مهاجمان:
رضا قوچان‌نژاد (چارلتون)، مسعود شجاعی (لاس پالماس)، علیرضا جهانبخش (نایمیخن هلند)، اشکان دژاگه (فولهام) و کریم انصاری‌فرد (تراکتورسازی تبریز)
2006:
دروازه بانان: ابراهيم ميرزاپور،حسن رودباريان، وحيدطالب لو
مدافعان: محمدنصرتی، يحيی گل محمدی، رحمان رضايی،اميرحسين صادقی و سهراب بختياری زاده.
هافبك ها: علي كريمی، فريدون زندی، جواد كاظميان، مهرزاد معدنچی، جواد نكونام، حسين كعبی، ستار زارع، آندريانيك تيموريان، مسعود شجاعی و مهدی مهدوی كيا.
مهاجمين: علی دايی، وحيد هاشميان ، آرش برهانی ،رسول خطيبی و رضا عنايتی.
خلاصه کلام:
در دو جام جهانی نسبتا یکسان با تک امتیاز از گروهمان حذف شدیم. اما یکبار شروع به قهرمان‌سازی کردیم و بار دیگر درست برعکس آن عمل کردیم. هیچکس منکر عملکرد خوب کیروش، در بردن تیم به جام جهانی، آن هم در اوج ناامیدی نیست. چه کسی خواهد گفت که ایران در برابر آرژانتین بد بازی کرد؟ به هیچ‌وجه نمی‌خواهیم از ترکیب و نوع بازی او ایران بگیریم. فراموش نکرده‌ایم که او با بردن ایران به جام جهانی چه کمکی به فوتبال ایران و خوشحالی هوادارانش کرد. حتی نمی‌خواهیم بدانیم چرا امسال صادقیان، خلعتبری و ابراهیمی به جام جهانی نرفتند. کسی نمی‌پرسد کارلوس کیروش چرا به یک هافبک طراح به جام جهانی رفت و چرا به اون بازی نداد.
سوال اینجاست. چرا اینقدر عوض می‌شویم؟ گم‌شده هوادار ایرانی، عدالت در قضاوت است. ای کاش کمی این دو تیم را در کنار هم قرار دهیم و از خودمان بپرسیم که چگونه کیروش قهرمان ایران شد و برانکو نابودگر آن. حالا که همه احساسات و افکار عمومی به نفع کارلوس کیروش شده، او هم خیلی خوب موج سواری می‌کند. درخواست سالانه 16 میلیار تومان دستمزد برای خودش و همکاران او در تیم ملی او را به گران‌ترین مربی ملی دنیا تبدیل خواهد کرد.حتی یک دهم از پاداش فیفا به تیم ملی ایران نیز به حساب کیروش واریز شد. این روز‌ها به هرکسی این موصوع را بگویی جواب یک جمله است: نوش جانش؛ مرد پرتغالی خیلی خوب سوار بر احساسات مردم حرکت می‌کند.
همین روزهاست که قرارداد با قیمیتی هنگفت تمدید شود. اما در این چند سال کدامیک از استعدادهای فوتبال کشور به تیم ملی رسیده‌ند و کیروش موجب پیشرفت انها بوده است؟ آیا برنامه ما برای جام ملت‌ها نیز همین خواهد بود. تیم ملی پیرمردها، اگر قرار باشد دستمزد سرمربی‌اش سالی 16 میلیارد باشد، قرار است به کجا برسد؟ با توجه به همه توانایی‌های کیروش و البته گذری به گذشته، آیا او ارزش این‌همه تلاش را دارد؟
