به یاد آرارات، تیم ریشه دار سال های نه چندان دور
بازیکنان آرارات بازیکنان آرارات باشگاه آرارات تهران قدمتی ۶۰ ساله و کارنامه ای درخشان در فوتبال قبل و بعد از انقلاب دارد
باشگاه آرارات تهران قدمتی ۶۰ ساله و کارنامه ای درخشان در فوتبال قبل و بعد از انقلاب دارد. اين روزها اما ورزشگاه خاطره انگيز آرارات فقط ميزبان تمرينات تيم های پايه است و گاهی مجالس جشن و کنسرت های موسيقی.
البته تیم بزرگسالان آرارات به نوعی احیا شده و در رقابتهای جام باشگاههای تهران شرکت می کند و تنها تيم بسکتبال دختران آرارات، تنها تيم ورزشی اين مجموعه است که در سطح اول ايران فعاليت می کند و سه سال متمادی است که حرف اول بسکتبال دختران ايران را می زند. فوتبال اين باشگاه که نگين ورزش ارامنه ايران بود، تا ليگ سه سقوط کرد و سپس منحل شد و پس از سالها انحلال دوباره سر برآورده است.
ضمن تبریک سال نو میلادی به هموطنان ارمنی، در این گزارش به باشگاه آرارات و تاریخچه این باشگاه می پردازیم.
اين تيم در دهه های ۶۰ و ۷۰ پس از پرسپوليس و استقلال، پرطرفدارترين تيم پايتخت بود و ۱۵ هزار تماشاگر داشت.جالب اینجاست که تيم بسکتبال مردان آرارات هم چون از عهده مخارجش برنيامد، به درخواست خودش راهی دسته پايين تر شد! اما علت محو شدن اسم آرارات از صفحه فوتبال ايران چه بود؟ پیشکسوتان آرارات مدیران باشگاه آرارات را مقصر می دانند و همین مدیران نزدیک به ۱۰ سال اجازه ندادند فوتبال باشگاه جان بگیرد. ضمن اینکه هزینه های فوتبال ایران هم به شیوه عجیبی بالا رفت و آنها چون به منابع دولتی وصل نبودند اول بازیکنان خوبشان را از دست دادند و بعد خود تیم هم از دست رفت.
نگاهی به تاریخچه باشگاه آرارات
بهتر است نگاهی به تاریخ فوتبال ارامنه ایران بیندازیم.در سال ۱۳۰۱ خورشيدی تيم اسپورت ارامنه با بازيکنانی نظير هراند گالوتسيان و آرشاک تشکيل شد. اسپورت ارامنه از متقدم ترين تيم های تاريخ فوتبال ايران بود. سال ۱۳۲۰ در اولين بازی رسمی تاريخ تيم ملی ايران که مقابل افغانستان انجام شد، آرتوش آساتوريان به ميدان رفت. از نسل اول ملی پوشان فوتبال ايران، ارامنه خوزستانی از مسجد سليمان و آبادان نقشی کليدی داشتند. وازگن هايتان زاده به اتفاق هراند، هراچ و هاراتون پاليان از آن جمله اند. در اولين تيم ملی که به بازی های آسيايی رفت و مدال نقره ۱۹۵۱ دهلی را کسب کرد، دکتر ژرژ مارکاريان در خط دفاعی و ميانی بازی می کرد. در دهه ۴۰، کنستانت داويد خانيان، کارو حق ورديان و گارنيک مهرابيان از ستاره های فوتبال ايران بودند. کارو در خط ميانی تا سال ۵۳ برای تيم ملی توپ زد. گارنيک اما در مربيگری هم خوش درخشيد و در دوران طلايی ماشين سازی تبريز، سرمربی اين تيم در ليگ تخت جمشيد بود.در دهه ۵۰، آندرانيک اسکندريان از برترين چپ پاهای تاريخ فوتبال ايران و به عبارتی، بهترين آن ها قبل از انقلاب بود که المپيک مونترال، جام ملت های ۱۹۷۸، حضور در تيم منتخب جهان و عضويت در باشگاه کاسموس نيويورک را تجربه کرد. سال ها بعد، پسرش آلکو هم بازی در تيم ملی فوتبال آمريکا را تجربه کرد. وازگن صفريان در دهه ۶۰ درون دروازه پرسپوليس ايستاد. او سال ۵۶ از آرارات به پرسپوليس آمد. سال ۶۰ به آرارات برگشت و جای خودش را به بهروز سلطانی داد. وازگن تا سال ۷۲ که حدود ۴۰ سال داشت، مثل پيتر شيلتون گلری کرد. باغديک عادبديان در بازی های آسيايی ۱۹۸۲ دهلی عضو تيم ملی بود و پيش از او، مائيس ميناسيان فاتح جام ملت های آسيا در سال ۱۹۷۶ شد.
فوتبال آرارات سرآمد بود
آرارات دو دهه ۶۰ و ۷۰ بهترین بازیکنان تاریخ آرارات را داشت. تصویری که می بینید، یک عکس دسته جمعی و به یاد ماندنی برای طرفداران ارمنی آرارات است. سرمربی آن زمان آرارات حسن حبیبی بود که البته حبیی خودش ارمنی نبود.در آن سال یعنی فصل ۶۹-۶۸ در رقابتهای جام باشگاههای تهران ، آرارات به مقام پنجم رسید و بازیکنان زیادی هم از این تیم به تیم های مختلف رده های سنی دعوت شدند. حسن حبیبی در آن تیم آنقدر خوب کار کرد که سرمربی تیم ملی امید ایران هم شد. عکس در ورزشگاه اختصاصی باشگاه آرارات در بزرگراه کردستان که آن زمان فقط یک خیابان دو طرفه بود گرفته شده است:در میان این بازیکنان ماییس میناسیان ، ورژ سرکیسیان ، ویگن کواییان ، وازگن صفریان ، رافیک مارکوسی ، ویگن زینلی ، ماسیس هاکوپیان ، ژورس غازاریان ، ورژ بخشی، سامسون پطروسیان و ایشخان ست آقایان سابقه حضور در تیم های ملی در رده های سنی مختلف را داشته اند و همه به تیم ملی بزرگسالان در مقاطع مختلف دعوت شده اند.پس از این بازیکنان هم ادموند اختر ، ادموند بزیک و سرژیک تیموریان هم تا اواخر دهه ۷۰ در فوتبال ایران درخشیدند و در استقلال و پرسپولیس به بازیکنان تاثیرگذاری تبدیل شدند.در حال حاضر آندرانیک تیموریان تنها بازیکن ارمنی مطرح فوتبال ایران است که در تیم ملی و تراکتورسازی حضور دارد و این در حالی است که از باشگاه آرارات تهران نامی باقی نمانده و انگار نه انگار که روزهای باشکوهی وجود داشته است. حالا هم که مارکار آقاجانیان دستیار کی روش است و البته آندرانیک تیموریان هم یکی از بازیکنانی است که کی روش روی او حساب ویژه ای باز کرده است.
نتایج به یادمانی آرارات
اما آرارات در فوتبال ایران نتایج به یادماندنی کسب کرده است که می توان به این نتایج اشاره کرد. در دوم مهر ۱۳۴۴، آرارات موفق شد استقلال را با گل گارنيک مهرابيان شکست دهد. در سال ۱۳۵۲ آرارات عنوان نايب قهرمانی فوتبال ارامنه جهان را کسب کرد. در ۱۸ شهريور ۵۵ باز هم آرارات بر استقلال غلبه کرد. زاول عنبرچيان زننده گل ارامنه تهران بود. در شهريور ۱۳۶۲، آرارات در فوتبال باشگاه های تهران مقابل بانک ملی به برتری ۵-۰ رسيد. در بهمن ماه سال ۱۳۷۰، آرارات عنوان بهترين خط دفاعی جام باشگاه های تهران را نصيب خود کرد. در بيست و نهم مرداد همان سال، پرسپوليس برای نخستين بار طعم شکست را مقابل آرارات چشيد. ماسيس هاکوپيان تا هفته های متمادی در ورزشگاه آزادی از سوی تماشاگران استقلال تشويق می شد. در خرداد ۱۳۷۲ در جام نقش جهان اصفهان، آرارات با دو گل ادموند اختر بر استقلال تهران غلبه کرد و فيناليست شد. تير ۷۴ هم در ليگ آزادگان، ادموند بزيک گل برتری آرارات را به استقلال زد. چهاردهم مرداد ۱۳۷۳ اما بهترين روز تاريخ فوتبال آرارات است. پيروزی حيرت انگيز ۸-۰ مقابل تيم قدرتمند نساجی قائم شهر! تيمی که امروز در لیگ یک احیا شده است و البته همان معضلاتی را داشت که آرارات با آن دست به گريبان بود. راستی بر سر تیم های ریشه دار فوتبال کشور چه آمده است؟ آرارات و پاس و پورا و شاهین و وحدت و بانک ملی و خیلی باشگاههای دیگر، حالا کجا هستند؟