لطفا قبل از خواندن متن به دو نکته توجه بفرمائید:
1- بنده متخصص زیست شناسی نیستم. اگر از من سوالی بپرسید تا اونجایی که اطلاعات داشته باشم جواب میدم؛ در غیر این صورت مثل بقیه افراد عادی سرچ میکنم و اگه جوابی پیدا کنم به شما انتقال میدم. پس توصیه میکنم اگر سوالی دارید یک مرحله صرفه جویی کنید و خودتون سرچ کنید. خوشبختانه منابع بسیار زیادی در نت وجود داره که میتونه بهتون کمک کنه.
2- این یک مطلب علمی است پس عاجزانه خواهش میکنم ضمن رعایت ادب و احترام در گفتگو از اظهار نظر های بی ربط و سیاسی خودداری کنید.
- فرگشت چیست؟
فرگشت به تغییرات بیولوژیکی انباشته ای که در یک جمعیت و در طول زمان اتفاق می افتد گفته میشود. این تغییرات در سطح ژنتیکی رخ میدهند- هنگامی که ژن های یک ارگانیسم به روش های مختلف تغییر شکل داده یا با هم ترکیب میشوند و به هنگام تولید مثل به نسل های دیگر انتقال می یابند. گاهی اوقات این ارگانیسم ها صفاتی را به ارث میبرند که در محیطی که زندگی میکنند، به آنها در زمینه بقا و تولید مثل برتری هایی میبخشد. در طول زمان و در یک جمعیت، این صفات برتر تمایل به زیاد شدن پیدا میکنند؛ در حالیکه صفاتی که موجب زیان میشوند یا بی فایده هستند تعدادشان کم میشود. به این فرایند انتخاب طبیعی میگویند. تغییرات غیر ژنتیکی که در یک ارگانیسم اتفاق می افتد، مثل تغییر حجم عضلات، نمیتوانند به نسل های بعد منتقل شوند و مثال هایی از تئوری فرگشت نیستند.
- آیا فرگشت یک تئوری اثبات نشده است؟
خیر. تئوری فرگشت در آزمون زمان پیروز شده و هزاران بار مورد آزمایش علمی قرار گرفته است. از 150 سال پیش که برای اولین بار توسط داروین مطرح شد تا به الان هیچ چیزی نتوانسته است آن را رد کند. بسیاری از پیشرفت های علمی در زمینه های زیست شناسی، فیزیک، زمین شناسی و شیمی از گذشته تا به حال کمک شایانی به تقویت، پالایش و بسط این تئوری کرده اند- بسیار فراتر از آنچه داروین در ذهن داشت.
- آیا شواهدی برای اثبات فرگشت وجود دارد؟
از 150 سال گذشته تا امروز کوهی از شواهد در تایید فرگشت روی هم انباشته شده است؛ فسیل هایی که از گذشته تا الان جمع آوری شده، کشف دی ان ای و فرایند تکثیر ژنتیکی، مطالعات در زمینه واپاشی هسته ای، مشاهده انتخاب طبیعی در طبیعت و آزمایشگاه و مشاهده ژنوم های بسیاری از موجودات زنده همگی تئوری فرگشت را تایید میکنند.
- آیا فرگشت و بقای اصلح (Survival of the Fittest) یک چیز هستند؟
خیر. بقای اصلح اصطلاحی است که مردم برای فرایند انتخاب طبیعی به کار میبرند. انتخاب طبیعی پروسه ای است که به آنهایی که بهتر خود را با محیط وفق میدهند برتری میدهد. با شنیدن عبارت بقای اصلح به این فکر می افتیم که لابد آنهایی که زنده مانده اند قوی تر، باهوش تر و بزرگتر هستند، اما در زبان زیست شناسی به آنهایی اصلح گفته میشود که هم میتوانند زنده بمانند و هم تولید مثل کنند. تصوری که عامه مردم از این فرایند دارند معمولا جنبه تولید مثل و همکاری این فرایند را نادیده میگیرد. اینکه زنده بمانی اما ژن هایت را به نسل های بعد منتقل نکنی از نظر فرگشت مزیت محسوب نمیشود. پس بسیاری از ارگانیسم های اصلح آنهایی هستند که به جای رقابت، با دیگر ارگانیسم ها همکاری میکنند.
- آیا فرگشت یک فرایند تصادفی است؟
فرگشت یک فرایند تصادفی نیست. ممکن است تفاوت های ژنتیکی که انتخاب طبیعی بر اساس آنها عمل میکند تصادفی باشند، اما خود فرایند انتخاب طبیعی تصادفی نیست. بقا و تولید مثل یک ارگانیسم بستگی زیادی به این دارد که صفاتی که به ارث برده، از چه طریقی در محیطی که در آن زندگی میکند به کمک او می آیند- و آیا ژن هایش می توانند صفاتی تولید کنند که او را با محیط زندگی اش سازگار کند.
- آیا همه موجودات زنده با هم فامیل هستند؟
بله. همانطور که درخت حیات نشان میدهد همه ارگانیسم ها، چه آنهایی که زنده اند و چه آنهایی که منقرض شده اند با هم فامیل هستند. هر شاخه از این درخت نمایانگر یک ارگانیسم هست و هر سر شاخه نمایانگر اجداد مشترک بین ارگانیسم هاست. معمولا هر چقدر که بین ارگانیسم ها از نظر بیولوژیکی اختلاف وجود داشته باشد، اجداد مشترک آنها نیز قدمت بیشتری دارند. برای مثال دانشمندان تخمین میزنند که جد مشترک بین انسان و شامپانزه حدودا 5 تا 8 میلیون سال پیش می زیسته است؛ اما جد مشترک مثلا انسان و باکتری مسلما قدمت بسیار بسیار بیشتری دارد.
- ایا فرگشت همین الان در حال اتفاق افتادن است؟
فرگشت همواره در حال اتفاق افتادن است؛ معمولا سرعتش آنقدر کند است که نمی توان در عرض چند روز یا ماه یا سال آن را احساس کرد. اما سرعت فرگشت برخی ارگانیسم ها آنقدر زیاد است که بعضا مشکلاتی را برای ما به همراه می آورد؛ مثلا در پزشکی این سوال همواره وجود دارد که تا چه زمانی میتوانیم از آنتی بیوتیک های کنونی استفاده کنیم قبل از اینکه باکتری ها نسبت به آن مقاوم شوند. بسیاری از دانشمندان باور دارند که ما سرانجام در این نبرد از باکتری ها شکست خواهیم خورد. همچنین بسیاری از آفت کش هایی که در گذشته استفاده میشد امروزه کارایی خود را تقریبا از دست داده اند.
- آیا میتوانیم اتفاق افتادن فرگشت را مشاهده کنیم؟
به علت اینکه فرگشت یک فرایند کند و چندین هزار یا میلیون ساله است، معمولا برای افراد عادی این امکان وجود ندارد؛ اما دانشمندانی که بر روی میکرو ارگانیسم ها یا بعضی بی مهره ها مطالعه میکنند، این شانس را دارند که پروسه فرگشت را بصورت زنده تماشا کنند.
- آیا ما از میمون ها تکامل پیدا کرده ایم؟
خیر ما نه از میمون ها تکامل پیدا کرده ایم نه از دیگر موجودات مشابهی که امروزه زندگی میکنند، بلکه با آنها اجداد مشترک داریم.
- آگر انسان ها از میمون ها تکامل پیدا کرده اند، پس چرا میمون ها هنوز وجود دارند؟
همانطور که گفتیم انسان ها از میمون ها تکامل پیدا نکرده اند بلکه با آنها اجداد مشترک دارند. این جد مشترک اگرچه مانند میمون های امروزی نبود اما هم در ظاهر و هم در رفتار شباهت بیشتری نسبت به میمون های امروزی داشت تا انسان ها. حدود 5 تا 8 میلیون سال پیش این اجداد به دو شاخه هومینید ها که انسان های امروزی را شامل میشود و ایپ های افریقایی تقسیم شدند.
- آیا میمون ها یا گوریل های امروزی میتوانند در آینده تبدیل به گونه هایی هوشمند شبیه انسان شوند؟
این امکان وجود دارد که میمون های امروزی در طی میلیون ها سال از الان تبدیل به موجودات انسان وار شوند، اما احتمال آن بسیار ضعیف است. همانطور که گفتیم حدود 5 تا 8 میلیون سال پیش جد مشترک ما و میمون ها به دو شاخه ای که امروزه میشناسیم تقسیم شد؛ گونه هایی که در انتهای این دو شاخه وجود دارند حاصل ترکیب بسیار خاصی از فشار های فرگشتی و جهش های ژنتیکی در طول میلیون ها سال هستند. احتمال اتفاق افتادن ترکیبی مشابه بسیار پایین است.
- انسان ها از چه زمانی تبدیل به انسان شدند؟
قدیمی ترین موجود از شاخه هومونید ها یا همان انسان وار ها به 4.4 میلیون سال پیش بر میگردد. موجود دیگری که هنوز هومونید بودنش تایید نشده است 6 میلیون سال قدمت دارد. هوموساپین ها که اجداد نزدیک ما هستند قدمتی 100 هزار ساله دارند.
- فرگشت چگونه میتواند اندام های پیچیده ای مانند چشم بسازد؟
در فرایند انتخاب طبیعی، ارگانیسم هایی که بخوبی با شرایط محیطشان تطبیق یافته اند به آنهایی که این شرایط را ندارند ترجیح داده میشوند. این ارگانیسم ها ژن های خود را به همراه صفات متمایز کننده به نسل های بعد از خود انتقال میدهند. نسل به نسل، انتخاب طبیعی بر روی ساختار های اندام ها مانند چشم تاثیر میگذارد و عملکرد آنها را تدریجا بهبود می بخشد. اتفاق افتادن هر تغییر کوچکی در یک ساختار وابسته به اتفاق افتادن تغییرات در دیگر ساختار ها است. بدین ترتیب هر بخش از یک سیستم، چه از نظر ساختاری و چه از نظر عملکرد در هماهنگی کامل با دیگر بخش ها فرگشت می یابد. در طول هزاران و میلیون ها سال این تغییرات کوچک و ساده روی هم رفته اندام های بسیار پیچیده ای مانند چشم را می سازند.
- چرا تئوری داروین در زمان خودش خطرناک نامیده میشد؟
تئوری فرگشت بوسیله انتخاب طبیعی در قرن نوزدهم و در انگلستان خطرناک نامیده شد، چراکه با نظریات کلیسای انگلیکانی و جامعه آن زمان مبنی بر اشرف مخلوقات بودن انسان و دست داشتن مستقیم خدا در خلقت انسان ها در تضاد بود.
ترجمه شده از سابت پی بی اس