جزیرهٔ کریسمس (Christmas Island) جزیره‌ای واقع در جنوب شرق آسیا، در ۳۲۰ کیلومتری جنوب جزیره جاوه در اقیانوس هند است. جزیره کریسمس نه به خاطر موقعیت جغرافیایی بلکه به علت وابستگی سیاسی در بخش قاره اقیانوسیه قرار گرفته‌است، این جزیره از نظر موقعیت جغرافیایی و مکانی در قاره آسیا قرار دارد. جزیره کریسمس به واسطهٔ وسعت و اهمیت بیشتر نسبت به سایر مستعمرات استرالیا همینطور پرچم جدا از استرالیا دارد.
نام فارسی آن دخیل از انگلیسی است. ای جزیره در روز کریسمس ۱۶۴۳ توسط ویلیام ماینورز William Mynors کشف شد. جزیره کریسمس در سال ۱۶۴۳ میلادی توسط یک کاپیتان انگلیسی به نام، ویلیام مینورز (William Mynors) کشف شد، وجه تسمیه این جزیره به این خاطر است که کاپیتان مینورز این جزیره را دقیقاً در روز ۲۵ دسامبر برابر با روز کریسمس کشف کرد. جزیره کریسمس در سال ۱۸۸۸ ضمیمه استعمار بریتانیا شد و استخراج فسفات از معادن فسفات این جزیره در سال ۱۸۹۰ آغاز شد. بریتانیا در ۱ اکتبر ۱۹۵۸ وظیفه کنترل و ادارهٔ جزیره کریسمس را به استرالیا واگذار کرد.
مساحت جزیره کریسمس ۱۳۵ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱٬۴۹۳ نفر می‌باشد. پایتخت کریسمس شهر ستلمنت (The Settlement) که نام دیگری به نام (Flying Fish Cove) دارد، می‌باشد که بیشتر جمعیت جزیره در این شهر زندگی می‌کنند.بلندترین نقطه جزیره کریسمس، موری هیل (Murray Hill) با ۳۶۱ متر ارتفاع در مرکز جزیره واقع شده‌است.
نژاد ۷۰ % ساکنان جزیره کریسمس چینی، ۲۰ % اروپایی و ۱۰ % مالایایی است،همچنین دین ۳۶ % از جمعیت جزایر کریسمس بودایی، ۲۵ % مسلمان و ۱۸ % نیز مسیحی می‌باشد.زبان رسمی در جزیره کریسمس، انگلیسی است همچنین زبانهای چینی و مالایایی نیز در جزیره کاربرد دارد و گویشوران زیادی دارند.
واحد پول جزایر کریسمس دلار استرالیا با واحد جزء سنت نام دارد. معادن فسفات تنها فعالیت اقتصادی مهم اهالی جزیره کریسمس است، در دسامبر ۱۹۸۷ دولت استرالیا این معادن را بست ولی مجدداً در سال ۱۹۹۱ معادن فسفات را بازگشایی کرد. ماهیگیری از دیگر راههای تامین معاش مردم جزیره کریسمس می‌باشد
پرچم جزیره کریسمس با تناسب ۱:۲ نخست به طور غیر رسمی در سال ۱۹۸۶ پذیرفته شد. این پرچم، طرح برگزیدهٔ مسابقه ای بود که برای طراحی پرچم این قلمرو برگزار شده و طرح تونی کوچ از سیدنیِ استرالیا برگزیده شد. پرچم جزیرهٔ کریسمس سرانجام در ۲۶ ژانویهٔ ۲۰۰۲ در روز استرالیا به طور رسمی مورد پذیرش قرار گرفت.زمینهٔ پرچم جزیرهٔ کریسمس به صورت مورب به دو قسمت آبی و سبز تقسیم شده و ۴ ستارهٔ سفیدرنگ هفت پر و یک ستارهٔ کوچکتر پنج پر، چلیپایی جنوبی را در نیمهٔ آبی پرچم تشکیل می دهند. پرنده استوایی طلایی رنگی در نیمهٔ سبز پرچم قرار دارد و بخش میانی پرچم را، دایره ای طلایی رنگ حاوی نقشهٔ جزیره به رنگ سبز تشکیل می دهد. پرنده ای که در پرچم این جزیره قرار دارد ، نوک‌سرخ دم‌سفید (White-tailed tropicbird) نام دارد.
اولین فرد اروپایی که موفق به دیدن جزیره شد ریچارد روو Richard Rowe نام داشت اما نامگذاری و کشف جزیره را به ویلیام ماینورز نسبت می دهند که در روزهای کریسمس و در تاریخ 25 دسامبر 1643 به این جزیره سفر کرده بود. با توجه به انزوای جغرافیایی و حداقل دخالت انسانی در این جزیره ، گیاهان و جانوران بومی زیادی زندگی می کنند و از این منظر مورد توجه کاشفان و دانشمندان مختلف قرار گرفته است.
جزیره کریسمس به همراه جزیره کوکوس تنها سرزمین های استرالیا هستند که نژاد اکثریت ساکنان آن استرالیایی اروپایی نیست. فرهنگ و ساختار این جزیره شباهت بسیاری به کشور سنگاپور دارد و همچنین پیشتر بخشی از این کشور محسوب می شد تا بعد از درخواست دولت استرالیا از کشور انگلستان(سنگاپور مستعمره انگلستان بوده است)، این جزیره در سال 1958 با پرداخت 20 میلیون دلار به استرالیا ضمیمه شد.
دریانورد انگلیسی ویلیام دامپیر William Dampier از کشتی چارلز سوان اولین بازدید ثبت شده را از این جزیره در سال 1688 انجام داد. در آن هنگام جزیره کریسمس خالی از سکنه و انسان ها بود. دامپیر گزارشی را از وضعیت این جزیره تهیه کرد. دامپیر تلاش بر رسیدن به جزایر کوکوس از طریق نیوهالند داشت. دامپیر در شهر Dales فعلی در این جزیره پا گذاشت و به همراه خدمه اش یکی از نخستین اروپاییان ساکن شده در این جزیره نامیده شدند.
پایتخت این جزیره خلیج ماهیان پرنده Flying Fish Cove نام دارد. از زمان حضور کاپیتان جان مک لیر از کشتی HMS Flying Fish در این شهر ، پایتخت فعلی جزایره به نام کشتی کاپیتان مک لیر نامگذاری شد. سالیان بعد فردی به نام پلهام آلدریش Pelham Aldrich به همراه فرد دیگری به نام J. J. Lister با حضور در این جزیره به بررسی مواد معدنی و ساختار بیولوژیکی آن پرداختند. در میان سنگهایی که این دونفر در جزیره کریسمس پیدا کردند ، مقادیر زیادی فسفات آهک (کلسیم پیروفسفات) وجود داشت که همین ماده و استخراج آن منجر به الحاق این جزیره به حکومت انگلستان شد.
استخراج فسفات در سال 1899 با استفاده از کارگران خارجی از کشورهایی چون سنگاپور، مالزی و چین توسط کشور انگلستان صورت گرفت و آغاز شد. جان دیویس موری John Davis Murray از طرف شرکت بهره برداری و ترابری فسفات بریتانیا به این جزیره اعزام شد تا بر این استخراج نظارت کند. دیویس موری تا سال 1910 به عنوان پادشاه جزیره کریسمس شناخته میشد. این منطقه تا سالها توسط ماموران عالی رتبه شرکت های بهره برداری فسفات انگلیس ، افسران مستعمرات انگلیس و بعدها سلطنت سنگاپور اداره می شد. در سال 1922 ، دانشمندان برای آزمایش تئوری نسبیت آلبرت انیشتین در اواخر ماه سپتامبر به این جزیره آمدند و موفق به دیدن خورشید گرفتگی شدند.
هنگام آغاز جنگ جهانی دوم ، به دلیل معادن غنی فسفات ، جزیره کریسمس مورد توجه ژاپنی ها قرار گرفت و حملات متعددی به آن شکل گرفت. درگیری اروپاییان و ژاپنی ها در این جزیره خسارات زیادی به بار آورد و بمب افکن های ژاپنی ایستگاه های رادیویی این جزیره را منهدم کردند و بسیاری از مردم بومی این جزیره را به زندان های خود منتقل کردند.بعد از جنگ جهانی و بیرون راندن ژاپنی ها و انتقال مالکیت این جزایر از سنگاپور به استرالیا، به دلیل فروش اراضی تحت مالکیت سنگاپور به یک کشور دیگر، وزیر ارشد وقت سنگاپور تحت فشار و انتقادات فراوان قرار گرفت. در حال حاضر نیز این جزیره یکی از سرزمین های استرالیا محسوب می شود و بر سر حضور پناهندگان در این سرزمین ماجراهای مختلفی در جریان است. طول این جزیره حدود 19 کیلومتر (12 مایل) و عرض آن 14.5 کیلومتر (9.0 مایل) است. مساحت کل زمین 135 کیلومتر مربع (52 مایل مربع) با 138.9 کیلومتر (86.3 مایل) خط ساحلی است.
آب و هوای جزیره کریسمس ، آب و هوای موسمی استوایی است و دما در طول سال کمی تغییر می کند. بالاترین دما معمولاً در مارس و آوریل در حدود 29 درجه سانتی گراد (84 درجه فارنهایت) است ، در حالی که کمترین دما 23 درجه سانتیگراد (73 درجه فارنهایت) است و در ماه آگوست رخ می دهد.
اکثر ساکنین این جزیره نژاد چینی دارند و تعداد قابل توجهی نیز از استرالیایی ها ، مالایی ها و هندیان در این جزیره سکونت گزیده اند. یک مسجد ، یک کلیسای مسیحی ، یک مرکز بهائی و حدود بیست معبد و عبادتگاه چینی در این جزیره وجود دارد.
جزیره کریسمس به تنوع بیولوژیکی خود شهرت دارد و گونه های نادری از گیاهان و جانوران را می توان در آن یافت. علاوه بر آن غارهای زیاد و متعددی نیز در جزیره کریسمس وجود دارد که سبب رونق غارنوردی در این جزیره می شود. مهاجرت خرچنگ های قرمز این جزیره نیز یکی از اتفاقات محبوب طبیعت دوستان است. 63 درصد از این جزیره را پارک های ملی تشکیل می دهد که موجب جذب گردشگران شده است. کریکت و راگبی از ورزش های محبوب این جزیره هستند و باشگاه کریکت این جزیره سابقه نایب قهرمانی در لیگ کریکت استرالیا را دارد.
.....................................
آرشیو
