هُورانْدْ یکی از شهرهای شمال‌شرقی استان آذربایجان شرقی است. جمعیت این شهر در سال ۱۳۹۵ خورشیدی بالغ بر ۴٬۶۵۸ نفر بوده‌است. از روستاهای اطراف هوراند می‌توان به چرمداش، بریحان، اینجار، جبان، نیق… نام برد درمورد ریشه واژه هوراند عقاید مختلفی وجود دارد. بسیاری از محققان نامهای زیر را از یک ریشه می‌دانند: اهر - هوری بره - هووای - هوراند - هریس - هومای - هورمان - و … سماق طبیعی و ناب روستاهای هوراند یکی از تولیدات مهم منطقه است.
برخی نام هوراند را برگرفته از نام قوم هوری می‌دانند، هوری‌ها یا خوری‌ها مردم باستانی آسیای صغیر و شرق و غرب میانرودان شمالی و سوریه بودند، که (تقریباً ۲۵۰۰ ق. م) از کوه‌های جنوب دریای خزر به سرزمین بین هیتیان و آشور، شرق دجله و منطقه کوهسار زاگرس و از آنجا آنها در مناطق بین‌النهرین شمالی و سوریه و حتی ساحل مدیترانه پخش شدند. برخی نیز معتقدند واژهٔ هوراند، از واژهٔ فارسی اهوراوند ساخته شده که در طول سالیان دراز به هوراند تبدیل شده‌است. گفته می‌شود که معنی واژهٔ اهوراوند، خدای زیبایی‌ها است که شاید به‌دلیل زیبایی کم‌نظیر این شهر، به این نام خوانده شده‌است.
زبان رایج اهالی این منطقه ترکی ترکی آذربایجانی بوده. مذهب اهالی این شهرستان شیعه اثنی عشری می‌باشد. شهر هوراند در ۴۷ درجه و۳۷ دقیقه طول شرقی و ۳۸ درجه و ۸ دقیقه عرض شمالی قرار گرفته‌است و ارتفاع آن از ۱۰۲۴ متر در مرتفعترین نقاط شهر تا ۸۶۰ متر در نقاط پست شهر متغیر است. هوراند به دلیل قرار گرفتن در موقعیت خاص جغرافیایی یکی از نقاط بکر و خوشایند برای شکارچیان و صیادان در فصل شکار است.
همزمان با ارتقای بخش هوراند به شهرستان در تاریخ ۲ مرداد ۱۳۹۲ خورشیدی، ابراهیم فریادخواه به عنوان نخستین فرماندار این شهرستان برگزیده شد. پس از گذشت ۳ سال و در تاریخ ۱۶ خرداد ۱۳۹۵ خورشیدی، حکم فرمانداری هوراند به زین‌العابدین مردانیان تعلق گرفت. شهرستان هوراند که یکی از بخش‌های تابعه شهرستان اهر بود در مرداد ماه سال ۱۳۹۲ بر اساس ابلاغیه معاون اول رییس جمهور تشکیل شد. این شهرستان در ۱۷۰ کیلومتری تبریز واقع شده و از سمت شمال و غرب با شهرستان کلیبر، از سمت شرق با استان اردبیل و از سمت جنوب با شهرستان اهر هم‌مرز است.
استان آذربایجان شرقی دارای وسعت ۴۵۰ هزار کیلومتر مربع است که از این میزان ۱۸۸ هزار هکتار آن پوشیده از جنگل است. از ۱۸۸ هزار هکتار جنگل، ۱۶۴ هزار هکتار آن جنگل‌های بکر قره داغ یا ارسباران شامل مناطق اهر ، هوراند، کلیبر و خدآفرین است. همچنین ۱۳ هکتار از جنگل‌های منطقه قره داغ یا ارسباران در بخش مرکزی اهر و بخش هوراند واقع شده‌است. منطقه هوراند شامل کوه‌های بلند و درختان گوناگون است که نگاه هر بیننده‌ای را مجذوب و حیران خویش می‌سازد و همچنین زیستگاه جانورانی است که گاهی از نظر تنوع در جهان بی نظیر می‌باشند. از جمله: خرس قهوه‌ای، خوک وحشی، روباه، شغال، گرگ، سیاه گوش و…. ، و پرندگانی از قبیل: کبک، کبک چیل، جی جاق، کلاغ نوک قرمز و پرندگان شکاری چون عقاب طلایی، شاهین و … همچنین از لحظ پوشش گیاهی دارای گونه‌های مختلف گیاهی و درختی منحصر به فرد سرخدار، ممرز، بلوط ، فندق، گردو و سماق و … می‌باشد. آب و هوای این منطقه معتدل کوهستانی است که در زمستان با یخبندان‌های کوتاه مدت و هوایی خنک و مطلوب و تابستان‌هایی نسبتاً گرم و نسیم‌های خنک و روح نواز همراه است.
هوراند؛ شهرستانی که به واسطه زیبایی گل‌هایش و به پهناوری جنگل‌های زیبایش زبان زد گردشگران و علاقمندان است. این شهرستان از شمال و غرب با کلیبر، از شرق با اردبیل و از جنوب با شهرستان اهر همسایه بوده و از دو بخش مرکزی و چهار دانگه و یک نقطه شهری به نام هوراند تشکیل شده است .
به علت توع آب و هوا، حاصلخیزی خاک و وجود سنن کشاورزی در هوراند کشت غلات به صورت آبی و دیمی در کوهپایه های آن متداول است. محصول عمده ی این بخش، غلات، حبوبات، سیب زمینی، صیفی جات و تولید اقسام میوه است. از میوه های درختان جنگلی (گردو،گیلاس،انار،توت)، نیز در سطح نسبتاً وسیعی بهره برداری می شود.
کار 80 درصد مردم هوراند، کشاورزی، باغداری و دامپروری است. و 20 درصد بقیه، به خصوص جوانان و کودکان، به قالیبافی در کارگاهها می پردازند. از صنایع دستی این بخش می توان از اقسام بافتنی نظیر: گلیم، جاجیم، قالیچه و قالی نام برد.
جاذبه های هوراند
جنگل های هوراند: جنگل های هوراند تقریبا شبیه جنگل های کناره های دریای خزر می باشند . با همان سرسبزی و شادابی که در آن منطقه سراغ داریم. در اینجا دریا، کوه و جنگل در کنار هم قرار گرفته اند. باور کنید تا زمانی که گشت و گذاری در میان درختان این جنگل ها انجام ندهید متوجه زیبایی آن ها نمی شوید . دست طبیعت در این منطقه به زیبایی هر چه تمام تر قلم به دست گرفته و شروع به نقاشی کرده است .چه هنرمندانه هم کار خود را انجام داده است ! در این منطقه رود مرزی ارس با شکوه تاریخی و جغرافیایی در جریان است و کمی دورتر از این زیبایی، کوهستان عظیم قره داغ در دو سوی شمالی و جنوبی خود چشم اندازهای طبیعی خارق العاده ای خلق کرده است. در این منطقه جنگل های ارسباران نیز با تنوع گیاهی و جانوری خودنمایی می کنند. رودها و چشمه های پرآب، جلوه های دیگری از این سرزمین را به رخ می کشد که هر گردشگری را به خود جذب می کند.
جنگل تنباکولو: پس از بازدید و دیدن قلعه ها و قله های شگفت انگیز این منطقه، حالا نوبت به جنگل تنباکولو می رسد که مشاهده آن به سفرتان حال و هوای دیگری می بخشد. جنگل طبیعی تنباکولوی هوراند یکی از مناطق جنگلی ارزشمند و رویشگاه گونه‌های متنوع گیاهی و یکی از جاذبه‌های گردشگری هوراند به شمار می‌آید ، به طوری که سالانه پذیرای هزاران گردشگر است.
روستای کوجان: از دیدنی های منحصر به فردی برخوردار می باشند. روستای کوجان یکی از همین روستاهاست که در ۶۵ کیلومتری اهر واقع شده است. این منطقه پوشیده از درختان نیمه جنگلی و میوه ای است. روستاهای پشتاب و کوجان که در این منطقه واقع هستند در میان دره‌های کوهستانی پوشیده از درختانی مانند گیلاس، گردو، توت، انجیر و انار احاطه شده اند. البته رسیدن به این روستاها و دیدن مناظر بسیار شگفت انگیز آن، به همین راحتی نیست، چون راه روستاهای کوجان و پشتو یا پشتاب بسیار نامساعد و کوهستانی است و باید مراقبت های لازم را رعایت کرد.
منطقه حفاظت شده هوراند: هوراند زیست گاه گونه های مختلف جانورانی می باشد که گاها حتی در جهان هم بی نظیر می باشند. گردشگران می توانند در اینجا گونه های مختلفی از حیوانات را از نزدیک مشاهده کنند. در منطقه حفاظت شده هوراند می توان حیواناتی مانند خرس قهوه‌ای، خوک وحشی، روباه، شغال، گرگ و سیاه گوش را ملاقات کرد. پرندگانی از قبیل: کبک، کبک چیل، جی جاق، کلاغ نوک قرمز و پرندگان شکاری چون عقاب طلایی و شاهین هم در ایین منطقه حضور دارند که لذت دیدن آن ها را از نزدیک هیچوقت از دست ندهید.
منطقه تاریخی قوبول دره سی: جاذبه های گرشگری هوراند تمام شدنی نیستند و در همین شهر منطقه تاریخی و حیرت انگیز قوبول دره سی در روستای چیناب قرار دارد. اینجا چندین غار بزرگ و کوچک هم وجود دارند. مهم ترین مشخصه این غارها، سنگ های اطراف آنهاست که به شکل های عجیب و شگفت انگیزی در این منطقه وجود دارند. در این منطقه هوراند سفال و چماق هایی کشف شده که متعلق به سه هزار سال پیش است.
تپه باستانی اژدها داش: تپه های هوراند از دیگر جاذبه های گردشگری این منطقه را تشکیل می دهند. در دشت لشگرگاه هوراند تپه بسیار کوچکی به شعاع تقریبی ۱۵ و ارتفاع ۵/۱ متر وجود دارد که به اژدها داش (سنگ اژدها) معروف است. در کاوش هایی که در این منطقه صورت گرفته آثار مختلفی از جمله قطعات سفال و سنگ چخماق متعلق به قرون اولیه هزاره اول پیش از میلاد به دست آمده است.
تپه باستانی آغامال: تپه سیتپه باستانی آغامل تپه سی از دیگر جاذبه های گردشگری هوراند محسوب می شود . این تپه در قریه شکرلو در ۳۰ کیلومتری شمال غربی هوراند و در کناره رود جین سو واقع شده است. این تپه متعلق به دوره اشکانیان و قرون اولیه اسلام است.
...........................
آرشیو
