راوَر، مرکز شهرستان راور، شمالی‌ترین شهر استان کرمان در شرق ایران است. این شهر در فاصله ۱۴۰ کیلومتری شهر کرمان واقع شده‌است. بر اساس سرشماری رسمی سال ۱۳۹۵، جمعیت این شهر ۲۲٬۷۲۹ تن بوده‌است. از آن جا که این منطقه بر سر راه کویری کرمان ـ مشهد قرار دارد راهور و سپس به مرور زمان راور نامیده شده‌است. به‌طوری‌که گفته شده حدود ۱۶ قرن پیش، راور محل زندگی زرتشتیان بوده و خاور زمین خوانده می‌شده است.راور شهری در دل کویر است که منطقه گندم بریان(گرمترین نقطه زمین) در شرق این شهرستان قرار دارد.
مردم این شهرستان مسلمان شیعه و به زبان فارسی سخن می‌گویند. مرکز شهرستان راور از نظر جغرافیایی در ۵۶ درجه درازای خاوری۳۱ درجه و ۱۵ دقیقه پهنای شمالی و در ارتفاع ۱۱۷۵ متری از سطح دریا واقع است. آب و هوای راور گرم و خشک بوده و میزان بارندگی سالانه ۶۴.۲ میلی‌متر است. کشاورزی در این منطقه به صورت آبی انجام می‌شود و تنها نیمی از زمین‌ها قابل کشت هستند.
اقتصاد راور بر اساس کشاورزی، دامداری و پیشه‌وری استوار بوده و قالی، پسته و پنبه صادرات این شهرستان را تشکیل می‌دهند. صنعت قالیبافی مهم‌ترین صنعت دستی این ناحیه را تشکیل می‌دهد. از فرآورده‌های کشاورزی راور می‌توان پسته، گندم، جو، زیتون، انار، انگور، انجیر را نام برد. دامداری این شهرستان شامل گاو و گوسفند و شتر و طیور می‌شود.
پیش از توسعه سریع قالی بافی و به شهرت رسیدن آن صنایع کرباس بافی، شال بافی و گلیم بافی و سفره بافی رواج داشته که از میان آنها به کرباس بافی توجه بیش‌تری می‌شده‌است. با توجه به این که در گذشته‌بیش‌تر لباس‌ها از کرباس تهیه می‌شد؛ کشت وسیع لینه نیز در منطقه راور رواج داشته‌است. قالی‌های این منطقه با طرح‌های اردبیلی و کرمانی و نقش صحرایی، درختی، خوشه‌ای، جنگلی، بوته‌ای، شاه عباسی و لاله بافته می‌شوند. معادن کان سرب در تاج کوه، در شمال باختری راور و کان مس طرز در باختر این منطقه موجود است. در دهه پیش پیشرفت این شهرستان در حدی بوده که پیشرفت آن را با پیشرفت حتی استان‌های اطراف مقایسه می‌کردند اما امروز پیشرفت این شهرستان به کندی صورت می‌گیرد.
از سوغات راور می‌توان به پسته، قالی راور، قوَّتو، کلمپه و انار اشاره کرد. در این میان قالی راور از شهرت جهانی برخوردار است. نقش معروف «سرّام» یا نقش «سه کبک» از مشهورترین نقش‌های قالی است که هنوز با ظرافت و زیبائی در راور بافته می‌شوند. در برخی مناطق شهرستان راور زعغران برداشت می شود که کیفیت خوبی دارد.
. جمعیت شهرستان راور بنا بر سرشماری سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران، برابر ۴۳۱۹۸ تن است. این شهرستان، بعد از کوهبنان شمالی‌ترین شهرستان استان است.از نظر صنایع دستی راور مرکز مهم تولید قالی در استان کرمان است. قالی‌های بافت راور شهرت جهانی دارند. نقش معروف «سرّام» یا نقش «سه کبک» از مشهورترین نقش‌های قالی است که هنوز با ظرافت و زیبائی در راور بافته می‌شوند. شهرستان راور با ۱۱۵۳۵ کیلومتر مربع در شمال شرقی استان واقع شده‌است. راور در سال ۱۳۱۵ به شهر و در سال ۱۳۱۶ به بخش ارتقا یافت. این شهرستان تا سال ۱۳۷۴ بخشی از شهرستان کرمان بوده و از این سال به بعد با الحاق دهستان‌های راور، حرجند و هروز از شهرستان کرمان به وجود آمده‌است. راور از شمال به استان‌های یزد و خراسان جنوبی، از جنوب و شرق به شهرستان کرمان و از غرب به شهرستان زرند و کوهبنان منتهی می‌شود.
در خصوص وجه تسمیه ی راور گفته شده است؛ این منطقه در گذشته مرکز و محل راه داری لوت بوده و همیشه عده ای سرباز از این جاده محافظت می کرده و آن را از جمله دزدان و غارتگران در امان می داشتند؛ لذا این محل را راه وار، به معنی نگاه دارنده و محافظ جاده می نامیدند، که بعدها به مرور زمان به راور تغییر یافت. در این مورد از واژه راهبر نیز سخن به میان آمده که به معنی هادی و راهنما و ره آموز است؛ زیرا در گذشته گروهی راهنما در این محل حضور داشتند و کاروان های مسافری و زوار و قافله ها را راهنمایی کرده و از لوت عبور می دادند.
جاذبه های راور
قلعه قهقه راور: قلعه قهقه راور، یکی از قلعه‌های تاریخی و باستانی ایران در استان کرمان است که سابقه آن به پیش از ورود اسلام و عصر ساسانیان می‌رسد.این قلعه در ۳ کیلومتری شرق شهرستان راور در نزدیکی روستای ده شیب استان کرمان واقع شده است. این قلعه تاریخی یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی شهر است که محدوده آن، منطقه‌ای وسیع در حدود چندین هکتار را در برگرفته است. در تمامی محوطه این محدوده تاریخی، بقایایی برجای مانده از ساختمان‌های خشتی وجود دارد که امروزه به صورت تپه‌ای از خاک قابل مشاهده هستند. به طور خلاصه می‌توان گفت قلعه قهقه امروزه به تپه قهقه تبدیل شده است. در اطراف قلعه قهقه، بناهای تاریخی دیگری نیز وجود دارد. برای مثال در فاصله تقریبا ۵۰۰ متری غرب قلعه قهقه، بقایای بنای دیگری دیده می‌شود که به تل وزیری معروف شده است. مصالح به کار رفته در ساخت قلعه قهقه و بناهای مرتبط به آن، خشت خام و گل است. آجر و سنگ نیز سهم مختصری در ساخت و ساز این قلعه باستانی داشته‌اند. آثاری از در و دیوارها و ستون‌های برجای مانده از بنا نیز در این محل قابل مشاهده هستند. ظاهر بنا در اثر عوامل طبیعی و غیرطبیعی فرسایش یافته و به صورت تپه‌ای از گل درآمده است. اما در جاهایی که حفاری‌های غیرمجاز و یا مجاز انجام شده و قسمت داخل دیوارها نمایان است خشت‌های به کار رفته در بنا قابل مشاهده هستند. این خشت‌ها به شکل مکعب مستطیل هستند و ابعادی در حدود ۳۰ سانتی‌متر طول و عرض و ارتفاع تقریبی ۱۰ سانتی‌متری دارند. بسیاری از کارشناسان آثار تاریخی قدمت قلعه قهقه راور در کرمان را حدود ۳ تا ۴ هزار ساله می دانند. اطراف محوطه قلعه را خندقی بزرگ در برگرفته است که زمان حمله دشمن آن را پر از آب می‌کردند و مانع نفوذ دشمن به قلعه می‌شدند. بخش‌های زیادی از قلعه تا امروز تخریب شده اما هنوز هم دروازه ورودی قلعه و بقایای تعدادی از اتاق‌های آن، عظمت و قدمت قلعه را نشان می‌دهند.
آبشار مکی: روستای مکی در 35 کیلومتری شرق راور و در همسایگی بخش شمالی کویر لوت قرار دارد. در این روستا، تنگه ای پوشیده از انجیر وحشی، بنه، علف شورف بادام کوهی درمنه دیده می شود که آبشار زیبایی را نیز دردل خود جای داده است. این آبشار در مسیر جریان خود، بستر سنگی رودخانه را فرسایش جالبی بخشیده و با ریزش 12 متری برحوضچه سنگی، صدای خروشانی را در دره مکی می پراکند. صدایی که شنیدن آن در حاشیه کویر لوت، جالب توجه است. پوشش خزه ها و پرسیاوشان وحشی در حاشیه آبشار، جذابیت بصری خاصی را رقم می زند. مکی (راور)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان راور در استان کرمان است. این روستا در دهستان راور قرار دارد.
آبشار فیض آباد: این آبشار با فاصله ۴۵ کیلومتر در شمال غرب شهر راور، در بخش بالایی روستای فیض آباد قراردارد و حدود ۲ کیلومتر از فیض آباد علیا بالاتر است. آبشار به صورت خروشان از شیب دیواره سرازیر می گردد و به دلیل قرار گرفتن تخته سنگ ها در مسیر حرکت آب و پرتاب سریع آب، صدای خروش مناسبی را در فضا می پراکند. ارتفاع آبشار کمتر از۵ متر است؛ اما جریان آب آن، فیض آباد را به یکی از زیباترین مناطق روستایی شمال استان تبدیل نموده است. روستای فیض‌آباد که حدود ۵ قرن قدمت دارد، با موقعیت طبیعی دره‌ای و ارتفاع متوسط ۲۱۶۰ متر در ۴۵ کیلومتری شمال غرب شهر راور قرار گرفته است. کوه گود چنار با ارتفاع ۲۴۶۳ متر در جنوب و جنوب غرب، کوه در آب با ارتفاع۳۰۴۰ متر در ۲ کیلومتری جنوب و جنوب شرق این آبادی واقع است. هم چنین دره فیض‌آباد با جهت کلی جنوب و غرب به شمال شرق شکل گرفته که روستا در داخل این دره قرار دارد. زیارت‌گاهی به نام فاطمه بنت جواد( امامزاده، بی بی فاطمه) از آثار فرهنگی و تاریخی محسوب می‌شود. دسترسی به این روستا از طریق جاده ارتباطی راور به کوبنان، روستای طرز و سپس جاده فرعی فیض آباد امکانپذیر است.
برج امیر نخعی: برج امیر نخعی مربوط به دوره پهلوی است و در راور، فلکه فرمانداری، خیابان معلم (خیابان گلنار)، نبش کوچه شماره ۱۳، پلاک ۵۳۱ واقع شده و این اثر در تاریخ ۲ مرداد ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۳۱۲۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. برج امير، از دو برج دوقلو تشکیل شده است که در منزل آقاي امير نخعي واقع شده است و به برجهاي امير معروفند.
منطقه حفاظت شده دربند راور: منطقه حفاظت شده دربند راور در شمال و شرق شهر راور واقع گردیده که از شمال به ارتفاعات کلاغ پر و کوه طبس، از غرب به ارتفاعات ملخ خورده و مارکش، از جنوب به ارتفاعات تیغه سیاه و غفار و از شرق به تپه های سنگ انداز و کویر لوت منتهی می شود.این منطقه یکی از زیستگاههای مهم یوزپلنگ آسیایی در استان محسوب می شود. در پناهگاه حیات وحش دربند گونه های کل و بز ، قوچ ومیش ، پلنگ ایرانی ، یوز پلنگ ، کاراکال ، انواع دیگر گربه سانان و سگ سانانی مانند کفتار و گرگ و همچنین پرندگانی مانند هوبره ،زاغ بور انواع عقاب و پرندگان شکاری دیگر زندگی میکند همچنین تعداد بسیار زیادی گورخر ایرانی نیز در گذشته ای نچندان دوردر منطقه روزگار میگذراندند که در حال حاضرمتاسفانه همگی منقرض گردیده اند . پوشش گیاهی منطقه نیز از نوع بوته ای (گیاهان یکساله)، درختچه و درختی میباشد و بطور متوسط پوشش جنگلی و گیاهی منطقه بین ۵ تا ۲۵ درصد تخمین زده می شود.گونه های گیاهی پناگاه حیات وحش دربند راور عبارتند از: بادام کوهی (نام محلی: الوک)، افدرا (نام محلی: هوم)، پسته وحشی (نام محلی: بنه)، کهکم، تنگس، تربیت، درمنه (نام محلی: جاز)، قیچ، گون، اسکنبیل، گز، ارس، تاغ، آلاله، بومادران، کلپوره، زیره سیاه، آویشن نام برد.
یخدان راور: یخدان راور دارای دیواری به طول ۶۰ متر و ارتفاع ۵/۶ متر از بناهای عصر قاجار در فاصله ۱۴۰ کیلومتری شمال شهرستان کرمان و در انتهای خیابان امام خمینی شهر راور واقع شده است.این یخدان با ارتفاع بیش از ۹ متر و دارای دو پوشش بر فراز چاله یخ ساخته شده است و قطر گنبد آن به بیش از ۱۴ متر می رسد.
برج فیض آباد: برج فیض آباد مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان راور، بخش مرکزی، دهستان راور، روستای فیض آباد واقع شده است.
خانه فخری راور: خانه فخری از جمله بناهای زیبای سنتی راور به شمار می رود. خانه فخری راور مربوط به دوره پهلوی دوم است و در راور، خیابان ثامن الحجج، محله قدیمی کشمونوئیه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۱۸۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خانه فخری راور در واقع تنها خانه شهر راور کرمان است که از بادگير و آب انبار برخوردار است و بيش از ۸۰ سال قدمت دارد. خانه فخری راور دو طبقه با سقف گنبدی، متعلق به خانواده «فخری» یکی از متمولان شهر راور است.
روستای گوجر: گوجر (راور)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان راور در استان کرمان ایران است. این روستا در دهستان راور قرار دارد .این دروستا در ۵۰ کیلومتری شهرستان راور و در شمال غرب آن قراردارد شغل اصلی مردم این روستا کشاورزی است و در گذشته بعلت آب فروان این روستا قطب کشاورزی منطقه بوده است و محصولات کشاورزی آن جو گندم ارزن پنبه ذرت پسته و انار می باشد و فعلا بعلت کم آب پسته برداشت می کنند این روستا دارای قلعه چهارصد ساله می باشد که بعنوان قلعه گوجر می باشد واکثر زنان این روستا به قالیبافی مشغول هستند
دخمه زرتشتیان شریف آباد: این دخمه در نزدیکی روستای شریف آباد بربالای تپه ای ساختمان مدوری وجود دارد که به دخمه زرتشتیان معروف است.این بنا خودبیانگر بعضی از حقایق تاریخی در مورد راور می باشد و آدمی را به واقعیت نزدیک می سازد که راور نیز سالهای قبل یکی از مراکز زرتشتی نشین بوده است.دخمه که زرتشتیان به زبان خودشان آن را دادگاه می نامند و پارسیان هندوستان آن را (دخمو-Dakhmo)می خوانند در کتابهای انگلیسیTower of silenceیعنی (برج سکوت) نام گرفته محوطه ای است مدور که در بالای کوه تا تپه بلند ی واقع شده وغالبا” از آبادیهای اطراف چندین فرسخ فاصله دارد. دیوار اطراف دخمه را از سنگ و گچ یا سیمان و…می سازند ودر وسط دخمه چاه عمیق وسیعی حفر می کردند که استخوانهای مردگان درون آن می ریزند که زرتشتیان ایران آنرا (سراده یا استه دان ) یعنی (استخوان دان) می نامند. علت استفاده از دخمه برای نگهداری مردگان به اعتقادات زرتشتیان بر می گردد زیرا آنها معتقد بودند که در صورت دفن جسد مرده در زمین خاک آلوده می شود وبدلیل احترام خاصی که برای خاک قائل بودند این کار را انجام نمی دادند که بعد ها بدلیل رعایت مسائل بهداشتی استفاده از دخمه برای دفن مردگان ممنوع شد.
..............................
آرشیو
