لیکک مرکز شهرستان بهمئی
لیکَک یکی از شهرهای شهرستان بهمئی در استان کهگیلویه و بویر احمد ایران است. شهر لیکک مرکز شهرستان بهمئی است. بخش بَهمَئی در سال ۱۳۸۴ به شهرستانی به مرکزیت شهر لیکک ارتقاء یافت. شهر لیکک به لحاظ موقعیت جغرافیایی به شهرستان بهبهان در استان خوزستان نزدیکتر است ولی در نقشه استانی جزئی از استان کهگیلویه و بویراحمد به‌شمار می‌رود. مردم لیکک لر هستند و به زبان لری بهمئی سخن می‌گویند. زنان لر در جشن های عروسی از لباس محلی نوعی لباس که از پارچه های رنگی مخمل،ساتن،و نگین های مختلف ساخته شدند استفاده میکنند. مردم لیکک در شهرستان بهمئی که بازماندگان ایلامیان باستان هستند زندگی میکنند. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۹٬۸۵۷ نفر (۵٬۰۹۱ خانوار) بوده‌است.
شهرستان بهمئی
شهرستان بَهمَئی از شهرستان‌های لرنشین ایران در استان کهگیلویه و بویراحمد است. مرکز این شهرستان، شهر لیکک است که تنها نقطهٔ شهری این شهرستان محسوب می‌شود. لیکک در فاصله ۲۳۰ کیلومتری یاسوج مرکز کهگیلویه و بویراحمد واقع شده‌است. شهرستان بهمئی در قسمت غرب و جنوب غرب استان کهگیلویه و بویراحمد و در ۴۰ کیلومتری شهرستان بهبهان قرار دارد، این شهرستان از شمال به چاروسا و دیشموک و باغ ملک، از جنوب به بهبهان، از شرق به کهگیلویه و از غرب به رامهرمز و آغاجاری و امیدیه منتهی می‌شود.
جمعیت این شهرستان در سال ۱۳۹۵، برابر با۴۲،۲۳۴ نفر بوده‌است. اهالی شهرستان بهمئی لر هستند و به زبان لری صحبت میکنند. مردم این شهرستان با گویش لری بهمئی صحبت میکنند.لرهای بهمئی بازماندگان ایلامیان باستان هستند که بعدا در دوره اشکانیان در قالب حکومت محلی مستقل به نام الیمائیان ظاهر شدند و نقوش برجسته تنگ سروک مهمترین داده‌های تاریخی در این زمینه هستند.
نفت: بیش از 90 حلقه چاه نفت و گاز در این شهرستان قرار دارد که طبق قانون مصوب مجلس شورای اسلامی 2در هزار درآمد نفت به عمران آبادی و رفع آلودگی های محیط زیستی ناشی از بهره برداری این چاه ها در بودجه شهرستان در نظر گرفته شده است. هرچند ابتدا پالایشگاه بیدبلند 1 در محل شهر لیکک در نظر گرفته شده بود اما با توافق های در آن زمان در محل فعلی احداث شده بود. امید این می رفت که فاز 2 پالایشگاه بیدبلند در دشت لیکک اجرایی شود که این مهم نیز اتفاق نیافتاده است. بنظر می رسد با توجه به منابع فراوان نفتی و تعداد زیاد چاه های غیر فعال در اطراف شهر لیکک در آینده نچندان دوری وزارت نفت ناچار به برپایی تاسیسات نفتی مدرن تری در این منطقه می باشد.
معدن: معادنی مثل معدن سلستین (سلستین کاربرد نظامی و دارویی دارد)
محصولات : دامداری شغل اصلی بومیان این منطقه هست و بهترین کیفیت گوشت دام(گوسفند و بز) از منطقه حاصل می شود . محصولات لبنی با کیفیت( دوغ ماست کشک کره و روغن حیوانی اعلا) ممتاز از دیگر محصولات این شهرستان می باشد.
بادام شیرین و روغن زیتون این شهرستان صادراتی است.
فعالیت‌های کشاورزی : برداشت محصولات زراعی و باغی.مهمترین محصولات باغی در دشت لیکک ،خرما،لیمو،زیتون،پرتقال و در دشت ممبی و سراسیاب ،بادام شیرین،انگور،انار،انجیر،زردآلو،پسته می باشد.
ایل بهمئی با داشتن ۳۰۴۱ خانوار عشایری که به چهارتیره ، ۲۹ طایفه و ۳۶۱ دهه تعلق دارند دارای مرتبه دوم در بین ایلات استان می باشد. مناطق ییلاقی و قشلاقی این ایل عمدتا در شهرستان کهگیلویه واقع گردیده و قسمت کمی از آن نیز در محدوده استان خوزستان قرار گرفته است. این ایل در غرب استان استقرار یافته و با توجه به رشته کوه های مرتفع سیاه و سفید که مرکز آن قرار دارد، به دو منطقه بهمئی احمدی و بهمئی محمدی تقسیم شده است. بهمئی احمدی نیمه جنوبی و بهمئی محمدی نیمه شمالی ناحیه را در بر می گیرد. سرزمین این ایل در مغرب کهگیلویه واقع است، حدود ۲۷۳۷ کیلومتر مربع وسعت دارد. جمعیت آن ۳۷،۳۶۷ نفر است که از سه تیره مشتمل بر۱۳ طایفه و تعدادى متفرقه تشکیل گردیده است.منطقه ی بهمئی در جنوب غرب چهار محال بختیاری ، غرب کهگیلو و بویراحمد و شرق خوزستان قرار گرفته است و هم اکنون افراد این ایل در بخش هایی از شهرستان دهدشت و همه شهرستان لیک از توابع استان کهگیلو و بویراحمد و قسمت هایی از شهرستان بهبهان به ویژه بخش تشان و بخش آغاجاری ، قسمت هایی از شهرستان رامهرمز ، قسمت هایی از شهرستان امیدیه به ویژه بخش جایزان و قسمت هایی از شهرستان باغملک به ویژه بخش صیدون در استان خوزستان استقرار یافته اند .
جاذبه های بهمئی
تنگه تاریخی سولک یا سروک: در ميان کوه‌هاى متعددى که در کنار يکديگر در بخشى از کهگيلويه و بويراحمد صف کشيده‌اند، تنگه تاریخی سولک يا سروک وجود دارد که در فارسنامه ناصرى به معنى «گردونه سروهاى کوچک» از آن نام برده شده است. در اين مکان سه ستون سنگى يکپارچه و بلند ديده مى‌شود که بر روى آنها نقش افراد مختلف در حالت‌هاى گوناگون حجارى شده‌اند و مى‌توان آنها را از لحاظ زيبايى با نقوش برجسته تخت جمشيد مقايسه کرد. هر يک از اين ستون‌ها به خط نوشته‌هايى آراسته هستند که نشان‌دهنده خطوط باستانى است.آثار تنگ سروک بر صخره‌اى بزرگ با مسجمه‌هايى در چهار طرف شمال، غرب، شرق و جنوب مشخص است. در جبهه شمالى دو نقش برجسته در بالا و پايين قرار دارد که پادشاه را در حالى که بر تخت نشسته نشان مى‌دهد و در پايين تخت نيز پرندگانى با نقش عقاب کنده‌کارى شده‌اند. نقش ديگر، اجتماع درباريان را در طاق تخت سلطنت نشان مى‌دهد. در اين نقش سر همه درباريان برهنه است. جبهه جنوبى دو نيايشگر را نشان مى‌دهد که اولى روى سکوى جلوى يک آتشدان کوچک و نيايشگر دوم پشت سر اولى در سطحى پايين‌‌تر ايستاده است. در جبهه غربى نقش برجسته دو مرد با نماى روبرو با بازوان گشاده نشان داده شده است. در لبه صخره، نقش برجسته‌اى وجود دارد که بزرگ‌تر از هر نقش ديگر تنگ سروک است. در جبهه شمالى نقش برجسته دو سرباز با نيم تنه بلند ساده، شلوار و صندلى ديده مى‌شود که غلاف پهنى در طرف چپ حمايل دارند و ظاهراً گرز يا کوپال با سرى خميده دارند. در جبهه شرقى نقش هيکلى است که روى تختى خم شده، ولى به کلى خراب شده است. نبرد بر پشت اسب موضوع مورد علاقه ايرانيان در ساختن مجسمه‌هاى صخره‌اى دوره پارتى يا زمان ساسانى يا روزگار پيش از آن بوده است. در تنگ سروک، نقوش برجسته مشابه نقش رستم وجود دارد که مى‌توان آنها را به بهرام دوم ساسانى، بهرام سوم ساسانى، هرمز دوم و شاهپور دوم نسبت داد. بعضى جنبه‌ها در اين مجسمه‌هاى صخره‌اى مشترک اند.
تنگ ماغر: یکی از تنگه‌های زیبای استان چهارفصل ایران، تنگه ماغر است. منطقه گردشگری ماغر معروف به تنگ ماغر، از جاهای دیدنی لیکک به شمار می‌رود و در فاصله ۱۰ کیلومتری از شهر لیکک، مرکز شهرستان بهمئی در تنگه‌ای زیبا و سرسبز واقع شده است. جاده ارتباطی تنگ ماغر به بخش سرآسیاب یوسفی و شهرستان لنده یکی از جاده‌های قدیمی منطقه بوده است که در گذشته بخش ماشین روی این جاده پر پیچ و خم به همین تنگه منهتی می‌شد و مردم مجبور بودند بقیه مسیر را با چهار پایان طی کنند. این جاده ارتباطی امروزه تا دورترین روستاهای شهرستان گسترش یافت. اکنون این جاده ارتباطی استان‌های جنوب و جنوب غربی کشور را به مرکز و شرق کشور متصل می‌کند و گزدشگران می‌توانند با انتخاب تنگ ماغر به‌عنوان یک ایستگاه امن تفریحی و با امکانات مناسب رفاهی، در اردوگاه ماغر توقف کرده و استراحت کنند و از مناظر طبیعی و باستانی این منطقه بکر در کنار خانواده خود لذت ببرند. بررسی باستان‌شناسان بر روی صخره‌های باستانی تنگ ماغر و شواهد تاریخی موجود نشان از این دارد که اين منطقه از جمله محل تفريح حكمرانان و پادشاهان دوره ساسانی بوده و در بخش‌هايی از اين مسير راه شاهی موجود تاييدكننده اين واقعيت است. وجود باغات، چشمه‌های آب شیرین، اردوگاه تفریحی ایجاد شده با امکانات مناسب و درختان سرسبز بلوط و سرو سبب شده گردشگران زیادی در تمام فصول سال این مکان را به‌عنوان مقصد سفرهای تفریحی و گردشگری خود انتخاب کنند. تنگ زیبای ماغر در شهرستان بهمئی با داشتن آب و هوای بسیار مطبوع و معتدل و همچنین پوشش گیاهی و جنگل‌های زیبا سالانه پذیران حجم عظیمی از گردشگران از سراسر ایران است. تنگ ماغر اگرچه مکانی تاریخی نیز محسوب می‌شود، اما آمار نشان می‌دهد که بیشتر طبیعت سرسبز و هوای دلکش و کوهستانی آن است که گردشگران را به سمت خود جذب می‌کند. گردشگران با هدف گذراندن اوقات خود در این طبیعت زیبا به منطقه می‌آیند و سپس از تاریخی بودن آن نیز مطلع می‌شوند. بسیاری از گردشگرانی که وارد این منطقه گردشگری می‌شوند طبیعت‌گردانی هستند که از اقصی نقاط ایران به‌خصوص جنوب کشور به این منطقه جذب می‌شوند.
منطقه گردشگری قلعه نادر: قلعه نادر در شمال غربی شهر لیکک واقع شده و در قدیم دژی نظامی محسوب می‌شد. اطراف این قلعه توسط کوه‌های مرتفع و تپه‌های کوچک محصور است و فقط یک یا دو راه برای عبور وجود دارد. این قلعه دارای هشت بخش می‌باشد که طبقه اصلی آن در بالای بخش هشتم با ساختمان‌هایی از گچ برای مقامات و فرماندهان ساخته شده‌است که پی‌ها و آثار آن هم‌اکنون وجود دارد و عرض دیوارهای آن به یک و نیم تا دومتر می‌رسد. در طبقات پایین‌تر حوض‌های آب، محل استراحت نگهبانان و اسب‌هایشان و نیز فبرستان وجود دارد. پایین قلعه چشمه آب گازاران قرار دارد. این قلعه مورد استفاده داعیان فرقه اسماعیلی قرار می‌گرفته‌است. در دوران وزارت جنگ و نخست‌وزیری رضاشاه این قلعه پناهگاه یکی از شورشیان مخالف وی بود.
بقعه سیدزاهد بهمئی: بقعه سیدزاهد معروف به سید زاده در ضلع شرقی روستای دم تنگ کپ ممبی سرآسیاب یوسفی شهرستان بهمئی، در میان دره ای معتدل، در فاصله ۷۰ کیلومتری شهر لیکک قرار دارد.بنای بقعه، تنها مناره ای است که بر روی قبری ۱۸۰*۸۰ سانتی متر، گچی احداث شده و فاقد هرگونه دیوار و سقف است که تنها به شعاع ۳ متر اطراف آن سنگ چینی معمولی شده است و چنین به نظر می رسد هرچند سال یکبار با گچ مرمت شده است.شجره ایشان به اعتبار اعتقاد محلی و اقوال ساکنان منطقه، یکی از سادات علوی بوده که همراه با پدرش سیدباپیر به این منطقه مهاجرت کرده و به تبلیغ دین مبین اسلام پرداخته است.مردم روستای دم تنگ کب عموما از اولاد پرین گل تیره بندری بهمئی هستند که در دهه اول انقلاب به روستاهای اطراف و شهر لیکک مهاجرت کرده‌اند و در حال حاضر روستا خالی از سکنه هستند.
دریاچه برم الوان: دریاچه برم الوان در ۴۰ کیلومتری شهر لیکک، مرکز شهرستان بهمئی، دهستان سرآسیاب یوسفی و همچنین در ۸۰کیلومتری شمال غربی دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه و بویر احمد و در دامنه تپه ماهورهای گچی واقع شده است.آب این دریاچه دائمی است و ارتفاع آن از سطح دریا به ۱۱۰۰ متر می رسد.ساحت این دریاچه ۱۵ هکتار و حداقل عمق آب آن ۱۲ متر و حداکثر ۳۰ متر است.در داخل و پیرامون این تالاب گونه هایی از آبزیان و پرندگان آبی از جمله مرغ ماهی خوار، غاز و اردک زندگی می کنند.دریاچه الوان دارای پوشش گیاهی انواع پلانکتون های گیاهی، نی، گز، زالزالک، خارشتر، پسته وحشی، بادام کوهی،بلوط و سایر گونه های نادر گیاهی است.وجود درختچه ها و درختان طبیعی بر روی تپه های اطراف، آب و هوای مطبوع وچشم انداز بدیع این دریاچه زیبایی خاصی به این گردشگاه بخشیده است.
امامزاده بابا احمد: این امامزاده در روستایی به همین نام قرار دارد که در محدوده ی دهستان کت واقع است . این امامزاده و شیوخ متولی آن در نزدیک مردم از احترام خاصی برخوردار هستند . و همه روزه زوار فراوانی این امامزاده را زیارت می کنند.این امام زاده دارای بنایی منحصر به فرد و خاص است.
...........................
آرشیو
