فیض آباد مرکز شهرستان مه ولات
فیض‌آباد یکی از شهرهای استان خراسان رضوی و مرکز شهرستان مه‌ولات، در حدود ۲۰۰ کیلومتری شهر مشهد قرار دارد. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۸٬۱۲۰ نفر (در ۵٬۴۹۶ خانوار) بوده است. فاصله این شهر با مشهد ۲۰۷ کیلومتر، با کاشمر ۴۲ کیلومتر، با تربت حیدریه ۵۸ کیلومتر ، با بیرجند ۲۹۴ کیلومتر، با نیشابور ۲۳۰ کیلومتر و با تهران ۸۶۷ کیلومتر می باشد.
فیض آباد يكي از مناطق مهم بخش كشاورزي به خصوص در توليد انار و پسته به سبب اقليم مناسب داراي باغهاي بسياري مي باشد كه محصولات آنها در استان خراسان رضوي شهره عام و خاص است لذا گردشگراني كه از اين خطه ديدن مي كنند از پسته و انار خوش طعم و شيرين آن تناول كرده و سوغات مي برند. همچنين از ديگر سوغات مه ولات مي توان به توليدات نمدي از جمله كلاه و بالاپوش نمدي و بافته هاي زيرانداز نظير قاليچه هاي پشمي و تابلوفرشهاي نفيس ابريشمين و قاليهاي الوان اشاره كرد.
شهرستان مه ولات
شهرستان مه‌ولات از شهرستان‌های مهم استان خراسان رضوی به مرکزیت شهر فیض‌آباد است.
مه ولات یکی از مهم ترین شهرستان‌های استان خراسان رضوی به مرکزیت شهر فیض آباد میباشد که از دو بخش مرکزی و شادمهر تشکیل شده‌است. این شهرستان از شمال به شهرستان تربت حیدریه ، از شرق به شهرستان رشتخوار و شهرستان خواف، از جنوب به شهرستان گناباد و از غرب به شهرستان خلیل آباد و شهرستان کاشمر محدود می‌گردد. براساس آمار و ارقام در حدود ۴۹۰۰۰ نفر در این شهرستان و در نقاط مختلف آن ساکن می‌باشند. جلگه و دشت مه ولات در اراضی شرقی کویر نمک و در قسمت جنوب غربی شهرستان تربت حیدریه قرار گرفته و در سایه کوه‌های حصار رود معجن و ادامه کوه‌های قلعه جوق، بایگ سرخ‌آباد در شمال، کوه‌های ازغند، کوه سیاه، کوه فدافن در غرب مه ولات و کوه کبیر با جهت شمالی و جنوبی که حدفاصل جلگه‌های خواف و رشتخوار و گناباد به مه ولات پستی و بلندی‌های این منطقه را تشکیل می‌دهند. شهرستان مه ولات دارای رودخانه‌هایی دائمی است که از جمله می‌توان به رود حصار، رود معجن، رود سرخ‌آباد و کال شور اشاره نمود و از نظر اقلیمی منطقه‌ای گرم و خشک و بیابانی و کم باران است.
مه ولات یا محولات در متون قدیم با معنای متفاوتی از جمله آبادی‌های بهم پیوسته، ماه ولایت یا ولایت ماه و محو نمودن بت و بت‌پرستی ذکر شده‌است. برای نخستین بار نام مه ولات در کتاب تاریخ بیهق که به سال ۵۶۳ ه.ق توسط علی بن زید بیهقی تألیف شده آمده‌است. در صفحه ۸۰ آن مکتوب سخن از مکانی موسوم به ولایت ماه رفته‌است. افزون بر این تاریخ نگاران و جغرافی نویسان معروفی چون فصیحی خوافی صاحب مجمل می‌نویسد. در سال ۸۰۷ ه.ق امرای تیمور تعدادی از اهالی محولات را قتل‌عام نمودند، همچنین حافظ ابرو در سال ۸۲۳ ق این منطقه را دارالسلطنه هرات ذکر می‌کند و در جای دیگر مؤلف روضات- الجنات به غارت و تهاجم به محولات در سال ۸۷۴ اشاره می‌نماید؛ بنابراین منطقه مزبور نظیر نواحی دیگر خراسان رضوی دارای پیشینه و هویتی مشخص در آن روزگار بوده‌است.
شهرستان مه ولات در موقعيت جغرافيايي 58 درجه و 25 دقيقه تا 59 درجه و 5دقيقه طول شرقي از نصف النهار مبدا و 34 درجه و 4 دقيقه تا 35 درجه و 5 دقيقه عرض شمالي از خط استوا در شرق كشور جمهوري اسلامي ايران واقع است كه نسبت به استان خراسان رضوي در قسمت مركزي استان قرار گرفته است و از طرف شمال به شهرستان تربت حيدريه و از طرف جنوب به شهرستان گناباد و از شرق به شهرستان رشتخوار و از طرف غرب به شهرستان كاشمر محدود است .
مساحت شهرستان مه ولات 3256 كيلومتر مربع كه 3/1 درصد وسعت استان خراسان رضوي را به خود اختصاص داده است . شهرستان مه ولات به علت اينكه در مسير مواصلاتي استانهاي جنوبي كشور به مركز استان و كشور قرار دارد از اهميت ويژه اي در اين زمينه برخوردار است
اقتصاد شهرستان مه‌ولات برپایه کشاورزی بوده به طوریکه بخش کشاورزی دارای 70 درصد ،خدمات 20 درصد و صنعت 7.5 درصد بوده است. توانمندی های شهرستان مه ولات در بخش کشاورزی و دامداری از اهیت ویژه ای برخوردار است به صورتیکه با 42558 هکتار اراضی زیر کشت محصولات باغی و زراعی یکی از قطبهای کشاورزی استان و کشور می باشد و این شهرستان با 5250 هکتار باغات پسته بارور و تولید 8995 تن پسته خشک و 42% پسته استان و 1695 هکتار باغات انار وتولید 28035 تن انار و 32% انار استان مقام نخست تولید این دو محصول در استان را داراست مه ولات همچنین با دارابودن4500 هکتار اراضی زیر کشت پنبه 9%پنبه استان را به خود احتصاص داده است. [۹] سطح زیرکشت پسته در مه ولات را ۲۲ هزار هکتار و میانگین تولید سالیانه آن را ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار تن ذکر کرد از این میزان ۲۲ هزار تن پسته خشک فراوری و روانه بازارهای مصرف میشود.
بورس کالای پسته مه‌ولات از مهمترین وقایع این شهرستان است. در این بورس، پسته فندقی که محصول درجه یک است و در اصطلاح به آن پسته "سی، سی و دو" گفته میشود با ظرفیت یکصد تن عرضه خواهد میشود.شرکت دیبا پسته مه ولات دارای انبار استانداردی به ظرفیت حدود ۷ هزار تن بوده که در مرحله اول انباری با ظرفیت ۱۰۰ تن برای پذیرش محصول استاندارد از کشاورزان منطقه خراسان در بورس کالا پذیرش و درج نماد این انبار انجام شده است. در خصوص ورود پسته به بورس این مزیت وجود دارد که آمریکا مرجعیت قیمت پسته در بازارهای جهانی است و اما شاخص قیمت بورس ایران نیز می تواند منبع معتبری برای تعیین قیمت های بین المللی شود. میزان سطح زیر کشت پسته در منطقه خراسان در حالی رو به افزایش است که با توجه به تعرفه هایی که برای ورود کالاهای کشاورزی آمریکایی به چین اعمال شده است.برخی از فعالان بازار پسته به فیض آباد، کالیفرنیا لقب داده اند
در حوزه صنعت شهرستان دارای یک ناحیه صنعتی با کلیه زیر ساخت های لازم جهت سرمایه گزاری می باشد که مساحت کل ناحیه 106 هکتار بوده و دارای فاز عملیاتی و تعداد 2 واحد صنعتی فعال می باشد. مهم ترین واحدهای صنعتی و معدنی شهرستان 6 معدن بوده که عمدتا دارای تولیدات خاک صنعتی،سنگ لاشه و گچ خاکی است که میزان استخراج سالیانه 25 تا 30 هزار تن می باشد.
در خصوص فراوری پسته مه ولات که در همین شهرستان فراوری می شود، مه ولات دارای 41 ترمینال ضبط پسته با 55 خط فراوری می شود که در فصل کار در هر واحد روزانه 70 تا 80 نفر کارگر مشغول به کار می شوند که سالیانه 55 هزار تن پسته فراوری می گردد. تولید 15 کارگاه و صنایع دستی فعال در شهرستان وجود دارد که در حال حاضر تعداد 15 کارگاه قالی بافی،5 واحد فرت بافی ،6 واحد تابلو فرش ،2 واحد گلیم بافی و 2 واحد معرق کاری در شهرستان فعال هست که تاکنون بیش از 220 مجوز مشاغل خانگی نیز صادر شده است. در حوزه تعاون با توجه به اینکه تعاونی ها از الگوی موفق اقتصادی،اجتماعی مطرح در جهان می باشد ،گفت: در حال حاضر در مه ولات بیش از 50 تعاونی فعال با 600 نفر عضو می باشند.
وجه تسميه تاريخي مه ولات نيز با معاني متفاوتي از جمله آباديهاي بهم پيوسته، ماه ولايت يا ولايت ماه و محو نمودن بت و بت پرستي ذكر شده است. براي نخستين بار نام مه ولات در كتاب تاريخ بيهق كه به سال 563 هجري قمري توسط علي بن زيد بيهقي تاليف شده آمده كه بناهاي زياد تاريخي دارد. مطابق آنچه در بين عامه مردم است اين طور تعريف مي كنند قبل از حمله اعراب و دوره با ستاني ايران در اين منطقه شهر بزرگي وجود داشته است كه آن را شهر سفيد مي گفته اند كه آثار و بقاياي آن در دامنه كوه يك لنگي نزديك روستاي احمد آباد قرار دارد كه به مرور زمان از بين رفته . ضمنا اين چنين نيز نقد مي كنند كه چون مردم اين سرزمين قبل از اسلام بت پرست بوده اند در زمان يكي از ائمه شيعه كه بيشتر به امام حسن مجتبي ع نسبت مي دهند . زيرا در كنار قبرستان قديمي دوغ آباد مزاري وجود دارد كه معروف است به ابوالفتوح حداد كه گفته مي شود نعلبندان اسبان دبستان امام مجتبي ع بوده است لشكر كشي شده و بت پرستي را در اين منطقه محو و نابود كرده اند و بدين جهت اين سرزمين را محولات مي گويند كه از دو بخش تشكيل شده است . بخش اول كلمه محو به معني نابود و بخش دوم لات نام بت عرب است و معناي تركيبي ان مي شود محو لات يعني محو بت پرستي املا كلمه محولات در متون و اسناد تاريخي دوره اسلامي و خصوصا قرن پنجم و ششم هجري با همين املا بكار برده شده و تا همين اواخر هم به صورت محولات در مدارك و اسناد رسمي به كار برده اند كه در سالهاي اخير با تصميم وزارت محترم كشور و ابلاغ رسمي به ادارا ت وسازمان ها واژه محولات به مه ولات تغير يافته است به معني ماه ولايت .
قوميت : شهر ستان مه ولات از پيشينه تاريخي بسيار بالائي برخوردار است . دين و مذهب كليه ساكنين شهرستان مه ولات اسلام وشيعه اثني عشري ميباشد .
آب و هوای حاکم بر شهرستان مه ولات با توجه به وضعیت توپوگرافی و پستی و بلندی های موجود در شمال و جنوب متفاوت می باشد. شمال آن کوهستانی دارای آب و هوای نیمه خشک و قسمت مرکزی و جنوبی شهرستان دارای آب و هوای خشک و کویری است حداکثر مطلق درجه حرارت 40 و حداقل آن 12 درجه سانتی گراد می باشد میزان بارندگی نیز دراین شهرستان بسته به موقعیت شمال و جنوب متغیر است متوسط سالانه نزولات جوی در محدوده شمالی شهرستان 270 و در قسمت مرکز جنوبی 171 میلمتر می باشد. لازم به ذکر است که بارندگی در قسمت جنوبی و مرکزی بیشترین وسعت را دارد به علت نزدیکی به کویر در تمام سالها یکسان نیست و در سالهای اخیر میزان بارندگی به مراتب پایین تر بوده است. جریان سیبری در زمستان باعث کاهش شدید دما شده و این جریان خشک با خود رطوبتی ندارد ولی جریانهای غربی در ریزش باران منطقه ای نقش موثری دانسته و سبب ریزش بارانهای زمستانی می گردد.
بهره برداری از آبهای زیر زمینی بیشتر در شهرستان از طریق چاههای عمیق و نیمه عمیق بوده و آب شرب شهرستان نیز از طریق منابه زیر زمینی تامین می گردد. مه ولات مقام نخست سطح زیر کشت و تولید انار در خراسان رضوی را به خود اختصاص داده است. برداشت ۲۳ هزار تن انار از دو هزار و ۳۰۰ هکتار باغ‌های کشاورزی، از هر هکتار باغ به طور میانگین ۱۰ تن انار برداشت و روانه بازار مصرف می شود. مهمترین رقم انار این شهرستان از نوع اردستانی است که ۹۰ درصد سطح زیر کشت را شامل می شود و ۱۰ درصد بقیه نیز از ارقام خزر، عقدا، شیشه، کپ و ملس بجستان است. کشاورزان مه‌ولات ۳.۳ درصد تولید زعفران استان خراسان رضوی و ۲.۵ درصد تولید این محصول در کشور را در اختیار دارند، تولید ۱۴ تن و ۴۰۰ کیلوگرم زعفران به ارزش یکهزار و ۱۸۰ میلیارد ریال (سال۱۳۹۸) وضعيت آب و هوايي منطقه گرم و خشك و از تابستان هاي بسيار گرم در منطقه برخورداريم و زمستان هاي بسيار سرد
شهرستان مه ولات به مرکزیت شهر فیض آباد دارای 2 بخش و 4 دهستان می باشد بخش مرکزی شامل دهستان مه ولات جنوبی به مرکزیت مهنه و دهستان حومه به مرکزیت عبدل آباد و بخش شادمهر نیز شامل دهستان مه ولات شمالی به مرکزیت دوغ آباد و دهستان ازغند به مرکزیت شادمهر بوده و تنها نقطه شهری این شهرستان شهر فیض آباد است.
در شهرستان مه ولات نیز مانند سایر شهرستان‌های استان خراسان رضوی مشاغل سنتی و هنرهای ظریفه کماکان از رواجی نسبی به ویژه در مناطق روستایی برخوردار است. مهمترین تولیدات صنایع دستی مردمان مه ولات بافت قالیچه‌های ابریشمی است که به صورت تابلو فرش بافته و عرضه می‌شوند. همچنین قالی بافی، گلیم بافی، نمدمالی و صنایع وابسته چوبی نظیر هنر معرق کاری در این ناحیه رواج دارد. همچنین ناحیه دوغ آباد از قدیم‌الایام مرکز پرورش کرم ابریشم و تولیدات پیله ابریشم بوده‌است.
جاذبه های مه ولات
خانه اعتمادی: از جمله خانه‌های اعیانی و زیبای شهرستان مه ولات «خانه اعتمادی» در روستای عبدل آباد واقع در ۳ کیلومتری مه ولات از ویژگی‌های خاصی به لحاظ ساختار برخوردار میباشد. این بنا در دوره «قاجار» بنیان گردیده و تأمین آب ساکنین خانه در آن به نحوی بوده که جریان قنات از بخش شمالی خانه وارد شده و پس از ورود به آب‌نمای میانی از سوی دیگر خارج می‌گردید. نمای این خانه آراسته به تزئینات آجری است و اتاق‌های آن نیز با الهام از معماری بومی دارای پوشش گهواره‌ای است. این عمارت در حال حاضر توسط دو تن از فرزندان (مرحوم محمد علی اعتمادی معروف به خان اعتمادی) به نامهای «فرشید اعتمادی» (با نام مستعار رضااعتمادی) و «فریبرزاعتمادی» (با نام مستعار علی اعتمادی) در حال نگهداری میباشد.
دشت دانیال: این دشت وسیع دارای آبادی و قناتی است که پشت کوه اسفره قرار دارد و به علت دارا بودن آب کافی، کشاورزان به کشت و زرع در این منطقه مشغولند. بنابر اقوال نام این دشت بدان سبب است که دانیال نبی مامور آب دهی و پاکی آن بوده است و همچنین واژه اسفره به الهه بزرگ آب آناهیتا که یاری دهنده زنان در مذهب زرتشت بوده اطلاق می گردید.
رباط زرنوخ: بنای تاریخی موسوم به رباط زرنوخ در ۳۰ کیلومتری جاده تربت حیدریه به فیض آباد و در بخش مه ولات شمالی قرار دارد. این رباط از نوع سرپوشیده و دارای تزئینات آجری متعددی است بنحوی که پوشش سقف گنبدی بنا هر کدام آراسته به یک نوع آجرچینی است. در بخش میانی رباط، نورگیر پوشش سقف نور فضای داخلی این قسمت را تأمین می‌کند، علاوه بر آن بارانداز نیز در این قسمت واقع است. فضای داخلی رباط زرنوخ فاقد اتاق محل استراحت کاروانیان بوده و تنها پیرامون بخش مرکزی ایوانچه‌هایی دیده میشود که اطراقگاه مسافران به‌شمار می‌آمد. بنابر ویژگی‌های معماری قدمت این رباط به دوره صفویه می‌رسد.
مسجد جامع ازغند: این مسجد در روستای ازغند از توابع دهستان ازغند بخش شادمهر و در فاصله ۳۲ کیلومتری شمال شهر فیض آباد واقع گردیده‌است. از این مسجد، ایوانی ارزشمند باقی‌مانده که قدمت آن به دوران‌های ایلخانی و تیموری بازمی‌گردد. بنای اولیه مسجد شامل ایوان و دو شبستان شرقی و غربی بوده‌است. مهمترین ویژگی این مسجد تغییر نامحسوس ایوان از راستای شبستان‌های دو طرف به جانب قبله است.
آرامگاه شیخ ابوسعید ابوالخیر: آرامگاه منسوب به ابوسعید ابوالخیر مقبره‌ای است که در روستای مهنه از توابع شهرستان مه ولات در حوالی شهرستان تربت حیدریه واقع در استان خراسان رضوی را به ابوسعید ابوالخیر نسبت داده‌اند. بنای این مقبره در 55 کیلومتری جنوب شرقی تربت حیدریه و 7 کیلومتری فیض آباد در روستایی به نام مهنه قرار دارد که به اعتقاد برخی مدفن شیخ ابوسعید ابی الخیر پیرمهنه است. مولف اسرار التوحید به صراحت محل دفن شیخ را میهنه خاوران ذکر کرده است که در حال حاضر این نقطه خارج از مرزهای ایران واقع می باشد، اما نظر به ارادتی که اشخاص بسیاری به شیخ ابوسعید داشته اند در این امر مباهات نموده و محل آرامگاه وی را در مهنه شهرستان مه ولات می دانند. اين بنا در روستاي مهنه قرار دارد و منسوب به آرامگاه شيخ ابوسعيد ابو‌الخير است كه معماري آن شامل ضلع شمالي محل آرامگاه و ضلع شرقي مشتمل بر اتاق خدمه، نمازخانه و مسجد بوده و مجموعه بناهاي آن فضاي مناسبي را براي زيات و اقامت فراهم آورده است. وي پيرامون مرمت و بهسازي اين مكان خاطرنشان كرد: در سال 1388 بازسازي ديوار ضلع شمالي، مرمت و تثبيت گنبدخانه‌هاي شبستان‌هاي ضلع شمالي، كف‌سازي و يا آجر فرش شبستان‌هاي ضلع شمالي و بازسازي سرويس بهداشتي آن انجام گرفته است و در سال 89 كف‌سازي آرامگاه و طرح محوطه‌سازي صحن آرامگاه در دستور كار قرار دارد. اين آرامگاه به شماره 11924 در تاريخ 5 تير ماه 84 در رديف آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.
کوه و آبادی ییلاقی اسفره (سبیره): اسفره یا با نام محلی آن سبیره، نام آبادی و کوهی در غرب روستای دوغ آباد مرکز دهستان مه ولات شمالی است. کوه اسفره با ارتفاعی معادل ۱۱۸۸ متر در مغرب روستای دوغ آباد واقع شده‌است و از آن چندین رشته قنات سرچشمه میگیرد. مجموع این قنات ها آبادی و باغستانی را بوجود می‌آورد که به آن سیبره یا اسفره می‌گویند. ناحیه منجل آباد که نزدیک قلعه یا تخت دختر است با باغ‌های بسیار انگور و انار از نقاط دیگر اسفره خوش آب و هواتر است.
بقایای قلعه چهل دختر: بقایای این اثر تاریخی بر فراز ارتفاعات مشرف بر روستای احمدآباد شهرستان مه ولات و از نظر موقعیت در ۸ کیلومتری شمال غربی روستا قرار دارد. از خیل ابنیه فضای داخلی این قلعه که در قرون و سده‌های گذشته وجود داشته خبری نیست اما بقایای معماری آن منحصر به حصارهای سنگی در نمای بیرونی بنا است. ساختار معماری این قلعه فاقد برج نگهبانی بوده و احتمالاً جزء قلاع اسماعیلیه در این منطقه به‌شمار می‌رود که به تدریج متروک و ویران گردیده‌است.
عمارت فتح‌آباد: عمارت فتح‌آباد در روستای فتح‌آباد و در فاصله حدود ۲۲ کیلومتری جنوب غربی شهر فیض آباد واقع شده‌است. تاریخ ساخت این بنای زیبا به حدود ۹۰ سال قبل می‌رسد که محل سکونت خانواده فتح‌الله قهرمانی بوده‌است. عمارت فتح‌آباد بنایی یک طبقه با زیرزمین میباشد که در میان محوطه وسیعی قرار گرفته‌است. ویژگی منحصربه‌فرد این عمارت پیشخوان ستون دار و زیبای آن است که با ستون‌ها و طاق‌های نمای آن، جلوه‌ای بی‌نظیر به ورودی این بنا داده‌است. از جمله این مکان باید به آجرکاری خفته راسته بالای طاق‌ها اشاره نمود.
رباط خیرآباد: رباط خیرآباد از توابع دهستان مه ولات جنوبی بوده و در فاصله ۲۱ کیلومتری شهر فیض آباد قرار دارد. با استناد به کتیبهٔ گچبری شدهٔ بنا تاریخ ساخت این رباط به سال ۱۰۵۵ ه.ق بازمی‌گردد. بنای مزبور رباطی چهار ایوانی بوده که به جز آب انبار و ایوان ورودی آب تمام نقاط معماری آن ویران شده‌است. در نزدیکی این رباط، حمام، قبرستان، آب انبار و مسجد جامع کنونی خیرآباد واقع است که همه این بناها متعلق به دوره صفویه می‌باشند.
آب انبار همت‌آباد: این بنا در روستایی به همین نام از توابع بخش مرکزی مه ولات و به فاصله ۱۴ کیلومتری شمال غرب شهر فیض آباد قرار گرفته‌است. بنابر باور اهالی قدمت این بنا به حدود ۷۵ سال پیش، اوایل دوره پهلوی بازمی‌گردد و واقف آن شخصی به نام فلاح از خیرین آن دوران بوده‌است. آب انبار همت‌آباد مشتمل بر گنبدی مخروطی به ۱۰ تا ۱۲ متر با دو دهانه ورودی آب به عرض حدود ۱ متر و مخزن استوانه‌ای شکل بزرگی در زیر قاعده مخروط و راه پله‌ای آجری آن میباشد.
رباط زرمهر: این رباط در روستایی به همین نام از توابع بخش فیض آباد قرار دارد و براساس ویژگی‌های معماری متعلق به دوره قاجار است. این رباط وسعتی معادل ۶۰۰ متر مربع و زیر بنایی حدود ۴۵۰ متر مربع دارد. بنای مزبور از دو بخش حیاط و حجره‌های اطراف آن و اصطبلی با وسعت حدود ۳۰۰ متر مربع تشکیل شده‌است. نمای بیرونی رباط زرمهر بسیار ساده و فاقد هرگونه عنصر تزئینی است.
رباط میاندهی: در میان روستای میاندهی واقع در ۲۳ کیلومتری جنوب شهر فیض آباد رباطی قرار دارد که بنابر شواهد در دوره صفویه بنیان گردیده‌است. این بنا با وسعتی معادل ۳۰۰ متر مربع، از نوع کاروانسراهای سرپوشیده زمستانی فاقد حیاط میباشد. نمای بیرونی آن ساده و بدون تزئینات بوده و پوشش سقف آن به صورت طاق چشمه اجرا شده‌است و فضای داخلی این مکان دارای ۹ حجره‌است.
روستای ییلاقی قلعه جوق: روستای ییلاقی قلعه جوق در فاصلهٔ ۵۰ کیلومتری شهر فیض آباد و در حد فاصل سه راهی شادمهر و کاشمر واقع شده‌است. این روستای خوش آب و هوا دارای باغات میوه و درختان بلند غیر مثمر بسیاری است که محیطی مفرح را برای گردشگران فراهم می‌آورد. روستای ییلاقی قلعه جوق دارای رودخانه‌هایی فصلی است که به تابستان‌های گرم منطقه طراوت و شادابی می‌بخشد.
پل علی‌آباد: پل تاریخی علی‌آباد در روستایی به همین نام از توابع دهستان ازغند و در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال سه راهی شادمهر قرار گرفته‌است. این پل بر روی کال مه ولات احداث شده و آب رود معجن در این کال جریان دارد که بنا بر شواهد در حدود دو قرن گذشته بنیان گردیده‌است. پل علی‌آباد دارای ۵ دهانه‌است که ۳ دهانه شرقی پل دارای قوس جناقی و دو دهانه غربی آن دارای قوس نیم دایره‌ای می‌باشند. ارتفاع پل از کف کال حدود ۶۰/۴ و عرض دهانه‌های ورودی آب پل نیز بین ۹۰/۲ تا ۲۵/۳ متر متغیر است.
آبشار روستای خوشدره: آبشار روستای خوشدره یکی از مکانهایی دیدنی روستا است که مکانی برای تفریح مردم روستا میباشد آب این آبشار از قنات روستا سرچشمه میگیرد. روستا ی خوشدره جزء استان خراسان رضوی در فاصله 180 کیلومتری جنوبی از شهر مشهد مقدس می باشد که این روستا در شهرستان مه ولات و در بخش شادمهر قرار گرفته است.
....................................
آرشیو
