سَرباز مرکز شهرستان سرباز در استان سیستان و بلوچستان است. سرباز دارای روستاهای سرسبز و خوش آب و هوا است که مسیر ایرانشهر و چابهار را به هم متصل میکند این زیبایی ها رو وقتی توی این مسیر برید مشاهده خواهید کرد.
مردم این شهرستان از امتیازاتی همچون خانه بهداشت ، مهد کودک ، مدرسه ابتدایی ، پارک بازی کودکان و مزارع و باغات سرسبز برخوردار میباشند جز آنتن که در بعضی از روستاها هنوز کار نمیکنه مثل یکی از روستاهای معرف بندان ، که اشرافیت زمینهای کشاورزی روستا در حاشیه جاده اصلی سرباز به بندر چابهار چشم هر رهگذری را به خود جلب میکند که میتوان گفت این سرسبزی منحصر به فرد شهرستان سرباز همانند دامن گردی حجاب و پرده این شهرستان خوش چهره محسوب میشود چرا که از دور فقط نمای درختان نخل خرما، انبه ،پاپایا و مرکبات چشم نوازی میکند و خانه ها و منازل مردم پشت این چادر و دامن سبز قراردارند.
جمعیت این شهر بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، برابر با ۲٬۰۲۰ نفر بوده‌است. تنوع محصولات کشاورزی در سرباز به دلیل وجود رودخانه فصلی سرباز زیاد است. چیکو، پاپایا، زیتون، لیمو ترش و خرما از جمله محصولات کشاورزی این منطقه سرسبز است که باعث شده بومیان سرباز را هندوستان کوچک بنامند.
شهرستان سَرباز یکی از شهرستان‌های استان سیستان و بلوچستان است. مرکز این شهرستان، شهر سرباز است. این شهرستان در تاریخ ۱۳ آذر ۹۸ از شهرستان راسک جدا شد و مستقل گردید.
شهرستان سرباز از شمال شرقی تا شرق با شهرستان مهرستان، از شمال غربی با شهرستان ایرانشهر، از جنوب شرقی با شهرستان راسک، از جنوب غربی با شهرستان قصرقند و از غرب با شهرستان نیک‌شهر همسایه است.
سرباز از دو واژهٔ بلوچی سَر به معنای سَر یا بالادست و باز به معنای زیاد ساخته شده‌است؛ دلیل نامگذاری رودخانه سرباز، داشتن بالادستی بسیار برای این رودخانه هست. از بالادستی‌های مهم این رودخانه میتوان سرکور، گوَیمرک، جژان و کیشکور را نام برد.
شهر سرباز مرکز این شهرستان با هوایی خنک بعضاً با بارندگی سیل‌آسای یا سرما در محدوده تفتان رو به رو است. کاشت و تولید انواع محصولات کشاورزی گرمسیری، نیمه گرمسیری و سردسیری چون موز، انبه، پاپایا، مرکبات، سیب، آلو، انار، زردآلو و انگور و غیره در این شهرستان امکان‌پذیر است. در دهه ۱۳۹۰ خورشیدی ۱۴۰۰ هکتار باغ انبه در سیستان و بلوچستان وجود دارد که ۴۰ درصد از این باغات در شهرستان سرباز قرار گرفته‌است، استان‌های هرمزگان، بوشهر و کرمان نهال‌های انبه، چیکو، کنار و دیگر نهال‌های گرمسیری خاص را از سرباز تهیه می‌کنند.
عمده ترین گونه درختى این منطقه آکاسیا است که پتانسیل جنگل شدن را به دلیل کمبود بارندگى و خاک نامناسب، ندارد. این منطقه تنها منطقه اى از ایران است که در آن نخل، بومى آنجاست و مى توان در آن موز و سایر گیاهان گرمسیرى را کاشت. وجود تعداد زیادى از گونه هاى درختچه اى و بوته اى فقط در این منطقه اعلام شده که تقریباً تمام آن از صحرا تا عربستان و جنوب پاکستان ، گسترده و پراکنده هستند. و بعضى از گونه هایى که در نقاط مرطوب این منطقه یافت مىشوند، از انواع گیاهان گرمسیرى مى باشند.
جاذبه های سرباز
منطقه حفاظت شده باهوکلات (گاندو): منطقه حفاظت شده باهوکلات (گاندو) یکی از زیستگاه های مهم در چابهار است. رودخانه‌ی باهوکلات یکی از پرآبترین رودخانه‌های استان سیستان و بلوچستان و عامل اصلی حیات و زندگی در جنوب استان است. این رودخانه به ویژه به دلیل زیستگاه تمساح ایرانی اهمیت توریستی فراوان دارد. این رودخانه آب‌های مناطق وسیعی از صفحات جنوبی شهرستان ایرانشهر (بخش‌های سرباز، بمپور، راسک) و شهرستان چابهار (بخش‌های دشتیاری قصر قند) را جمع‌آوری کرده و به دریای عمان سرازیر میکند.
قلعه سرباز: قلعه سرباز با قدمتی که به دوره قاجار بازمی‌گردد، در سرباز، جنب ناحیه انتظامی شهر واقع شده است. از این قلعه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین قلعه‌های بلوچستان یاد میشود و به‌وسیله حاکمان محلی ساخته شده است. این اثر در تاریخ ۲۵ مهر ۱۳۸۳ با شماره‌ی ثبت ۱۱۲۱۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
روستای ترند: روستای ترند به دلیل معماری سنگی‌اش، به عنوان مکانی شبیه معماری دوره رنسانس می‌شناسند. روستایی در شهرستان سرباز که خانه‌هایش سرتا سر با سنگ پوشیده شده است. این روستا به لحاظ کار و استفاده از مصالح بومی و محلی به خصوص مصالح سنگی منحصر به فرد است و کاربرد سنگ به صورت یک مصالح عام و متعارف در چهره و سیمای روستا خودنمایی میکند. کاربرد سنگ نه تنها در پی، بلکه در قسمت اعظم بناها در ساخت دیوارهای باربر و دیوارهای محوطه و حیاط‌ها مورد استفاده قرار گرفته و بیشتر سنگ لاشه است که توسط ملات گل کار شده و پهنای این دیوارهای سنگی در طبقه همکف به یک متر هم می‌رسد و تنها عامل اتصال در دیوارهای سنگی نیز استفاده از تیرهای چوبی است. سنگ، سنگ لاشه، سنگ مالون، خشت و آجر انواع مصالح متعارف ساختمانی در ابنیه روستای ورکانه است کاربرد سنگ در روستا به علت فراوانی این عنصر در روستا و سختی و مقاومت آن در برابر تغییرات جوی و همچنین کمبود آجر و خشت در منطقه بوده است.
روستای فیروز آباد : دهستان فیروز آبادبین ۲۶درجه و۱۶ دقیقه عرض شمالی وبین ۶۱درجه ۲۵ دقیقه طول شرقی قراردارد .دهستان فیروز آباد در محور ایرانشهر به چابهار در۵ کیلومتری مرکز شهرستان سرباز شهر راسک قرار دارد. آب و هوای این دهستان گرم و خشک وهمراه با در صد کمی از رطوبت است که اکثر ماههای سال گرم می باشد و در حاشیه رود خانه سرباز واقع شده است .سرچشمه این رودخانه از رودخانه های گویمرک و هنسانوچ ، پشام کور، سرکورمی باشد. دهستان فیروز آباد در شهرستان سرباز که به عنوان یکی از دهستانهای بزرگ و مهم است دارای بافت تاریخی با ارزش و نوع معماری بومی و سنتی منحصر در استان بوده و از لحاظ استراتزیک، مرکز ی مهم و شاهراهی بوده که قسمتهای دیگر منطقه را به کشورهای همجوار ارتباط می داده و در گذشته به لحاظ وجود قلعه قدیمی از اهمیت بسزایی بر خوردار بوده است.
سنگ نگاره های سرباز: بی تردید تا کسی به سیستان و بلوچستان سفر نکند نخواهد فهمید که در این سرزمین صدگنج چه مناظر طبیعی و آثار دست نخورده تاریخی وجود دارد، بسیاری از مردم ایران و جهان این استان را با نام شهر سوخته می شناسند اما در جنوب سیستان و بلوچستان و در حاشیه رودخانه همیشه خروشان سرباز نقوشی وجود دارد که بیش از دو برابر شهر سوخته قدمت دارد. سنگ نگاره های سرباز را باید قدیمی ترین آثار تاریخی سیستان و بلوچستان دانست که با قدمتی بیش از 11هزار سال، همچون آینه ای تمام نما، زندگی و فرهنگ مردمانی که هزاران سال قبل در این منطقه زندگی می کردند را به نمایش گذاشته است. سنگ نگاره ها یا نقاشی های صخره ای را می توان یکی از کهن ترین آثار تاریخی و هنری بشریت دانست که از هزاران سال قبل تا به امروز به جا مانده و بیانگر شرح حال و زندگی مردمان آن دوره تاریخی می باشد و هر یک در دل خود داستانی تلخ یا شیرین را جای داده است.
تلگراف خانه قدیمی و موزه محلی: تلگراف خانه از جاذبه های گردشگری سفر به شهرستان سرباز با سقف رواق و بزرگ ترین اتاق مسطح از نوع سنتی با تیرهای چوبی و تیرهای کنده از درخت خرما به صورت کاملا سنتی با مصالح بوم آورد ساخته شده است. این بنا یکی از بناهای تاریخی دوره پهلوی اول می باشد. نوع معماری آن کاملا ایرانی و اسلامی است و در 76 کیومتری مرکز شهرستان دلگان قرار دارد که با شماره 14996 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در این بنا هنر معماری اصیل ایرانی، طاق های ضربی همراه با رواق زیبا در سه طرف به وضوح دیده می شود. در حال حاضر این بنا توسط اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با تغییر کاربری و احیا به عنوان موزه محلی برای معرفی فرهنگ، تاریخ و هنر مربوط به این منطقه مورد بازدید علاقمندان و گردشگران قرار می گیرد.
سوبتکوه: سوبتگ به زبان محلی به معنی سوراخ ایجاد شده در دل کوه می باشد. کوه سوبتگ از جاذبه های گردشگری سرباز به معنی سوراخ ایجاد شده است در دل کوهی در حاشیه رودخانه سرباز و روستای فیروزآباد و در فاصله 6 کیلومتری شهر راسک مرکز شهرستان است که با هدف هدایت آب به مزارع پایین دست جهت رونق کشاورزی در زمان های قدیم ایجاد گردیده است.
سد پیشین: به عنوان بزرگ ترین سد استان و از جاهای دیدنی سفر به شهرستان سرباز که با دخیره 175 میلیون مترمکعب آب پشت سد، تامین آب برای مزارع پایین دست و به لحاظ داشتن چشم اندازها و دریاچه ای زیبا و کانون استقرار تمساح پوزه کوتاه یکی از نقاط مهم گردشگری در شهرستان سرباز محسوب می گردد. این سد در بخش پیشین و فاصله آن تا مرکز شهرستان 45 کیلومتر می باشد.
رودخانه سرباز: رودخانه سرباز یكى از پرآبترین رودخانه هاى شهرستان سرباز محسوب می شود همچنین یکی از پر آب ترین رودخانه های استان سیستان و بلوچستان است . این رودخانه از کوه های منطقه سرباز جریان پیدا کرده و به سد پیشین منتهی می شود و از سد پیشین به بعد با اسم باهوکلات در قسمت بندر گواتر چابهار به دریای عمان می ریزد . آب این رودخانه در مواقع كم آبى، معمولاً از مركز بخش سرباز تا دَپْكَوْرْ دایمى است. ولى از دَپْكَوْرْ تا روستاى جَمیدَر آبى در بستر آن جریان ندارد، دوباره از روستاى جَمیدَر تا نرسیده به روستاى زِیارَتْ جاه آب جریان مى یابد، ولى از زِیارَتْجاه تا پایین دست روستاى حِیط بستر آن خشك است. آنگاه از روستاى نُوبَنْدْ تا قسمت عُلیاى چراغان آب جریان دارد، از این نقطه تا نزدیكى روستاى هُدارْ بستر آن خشك مىباشد. سپس در نزدیكى هُدارْ جریان یافته و در پایین دست هُدار دوباره خشك شده تا اینكه در نزدیكى سد پیشین مجدداً آب در بستر آن جریان مىیابد. همچنین، سرچشمه و منشأ تمامى رودها داراى آب دایمى هستند .
....................................
آرشیو
