بارسلونا به پایتخت اسپانیا سفر خواهد کرد تا یکشنبه شب مقابل رئال مادرید، دیدار الکلاسیکو را برگزار کند. برای اولین بار طی سالهای اخیر، خوشبینیهای قابل توجیهی درباره موفقیت بارسلونا در این مسابقه وجود دارد.
طرفداری | همانطور که باب دیلن افسانهای میگوید، زمانه در حال تغییر است. این آهنگ مشهور باب دیلن، شاید یکی از آهنگهایی باشد که از سال آینده در نیوکمپ شنیده شود چرا که بارسلونا به تازگی با اسپاتیفای، غول پخش موسیقی قرارداد تجاری بسته و قرار است از فصل آینده نام استادیوم نیوکمپ به «اسپاتیفای نیوکمپ» تغییر کند. باشگاهی که تا سال 2006 داشتن یک اسپانسر روی پیراهن را ناعادلانه میدانست، در نهایت با یونیسف همکاری کرد تا معامله تجاری آنها در قالب یک معامله بشردوستانه باشد. سالها گذشت و بارسلونا برای اینکه بتواند در بالاترین سطح فوتبال بماند، مجبور شد با هواپیمایی قطر همکاری کند اما حالا وضعیت مالی آنها نسبت به سالیان گذشته بدتر شده است.
البته تصمیمات ضعیف مدیریتی در زمینه بستن قراردادها و استراتژیهای اشتباه نقل و انتقالاتی طی پنج سال گذشته عامل اصلی بحران مالی سالهای اخیر بارسلونا است. در داخل و خارج زمین، به نظر میرسید که بارسلونا از اصول و ریشههای خود، بیشتر و بیشتر فاصله میگیرد. اگرچه بارسلونا با استخدام رونالد کومان، زننده گل اول قهرمانیشان در لیگ قهرمانان اروپا، تلاش کرد بتواند به اصل خود برگردد. در آگوست 2020، این سرمربی هلندی جانشین کیکه ستین شد و در اولین فصل حضورش توانست بلوگرانا را قهرمان کوپا دل ری کند اما فصل لالیگا را در رده سوم به پایان برد، فینال سوپرکاپ اسپانیا را به اتلتیک بیلبائو باخت و در لیگ قهرمانان اروپا نیز در مرحله یکهشتم نهایی حذف شد.
باخت عجیب یک بر صفر مقابل رایو وایکانو در ماه اکتبر، پایان کار رونالد کومان را در بارسلونا را رقم زد. با آمدن ژاوی به جای کومان، به نظر میرسید همان تفکر با یک شکل و شمایل متفاوت در کادر فنی مشغول کار خواهد شد. ژاوی همچون کومان بیش از اینکه یک سرمربی نخبه باشد، کسی بود که باشگاه بارسلونا را به خوبی میشناخت. پپ گواردیولا پیش از پیوستن به منچسترسیتی، هیچگونه تعلق خاطری به این باشگاه نداشت، همانگونه که یورگن کلوپ و توماس توخل پیش از پیوستنشان به چلسی و لیورپول تعلق خاطری به این باشگاهها نداشتند. کومان بازیکن سابق و پرافتخار بارسلونا بود و ژاوی نیز یکی از اصلیترین چهرههای نسل طلایی کاتالانها به شمار میرفت. حالا باشگاه بارسلونا و هوادارانش مشتاق هستند ژاوی بتواند کم کم بارسلونا را به آن روزهای طلایی نزدیک کند.
پس از جدایی لیونل مسی از بارسلونا و انتقال او به پاری سن ژرمن در راستای محدودیتها و مشکلات مالی، بارسلونا احساس کرد در پستترین وضعیت ممکن قرار گرفته است. بارسا با کسب تنها چهار برد از دوازده بازی ابتداییاش در لالیگا (پنج تساوی و سه باخت) خیلی سریع از کورس قهرمانی لالیگا کنار رفت و حذف تحقیرآمیز از لیگ قهرمانان اروپا، اتفاقی که برای اولین بار در 21 سال گذشته افتاده بود، نشان میداد که بارسلونا چه وضعیت اسفناکی دارد. اولین بازی ژاوی روی نیمکت بلوگرانا، دربی مقابل اسپانیول بود. بارسا در این بازی عصبی و نامطمئن به نظر میرسید اما در نهایت آنها یک برد 1-0 کسب کردند.
پیش از بازی خانگی مقابل الچه در دسامبر 2021، ژاوی 42 ساله گفت بخشی از مشکلاتش، ناتوانی بازیکنان در درک مفهوم «خوئگو دِ پوسیسیون» یا همان «بازی مالکیتی» است. خوئگو دِ پوسیسیون یک سبک بازی است که تیم باید حین مالکیت توپ و بدون مالکیت توپ، یک ساختار مشخص برای بازی داشته باشد. بارسلونا در طول تاریخ همواره با این سبک بازی به موفقیت رسیده و نحوه کار با توپ و کار بدون توپ، اهمیت بالایی دارد. ژاوی هنگامی که سرمربی السد قطر بود، در یک ویدیو برای رسانه تاکتیکمحور «The Coaches’ Voice» فلسفه فوتبالش را اینگونه توضیح داد:
مهمترین، زیباترین و باارزشترین چیز در فوتبال، داشتن توپ است و با داشتن توپ میتوان حمله کرد و بر زمین مسلط شد. کاملا برایم مشخص است که تیمم باید توپ را کنترل کند. وقتی صاحب توپ نباشیم، من رنج میکشم. این اتفاق در زمان بازیام برایم افتاده بود و حالا وقتی که سرمربی هستم، نداشتن توپ باعث میشود وضعیت برایم تحملناپذیرتر شود. چگونه تیمم را شکل میدهم؟ فارغ از سیستم، در نهایت فلسفه فوتبالی مهمترین چیز است. داشتن مالکیت کامل توپ برای من خیلی مهم است. وسواس زیادی در این خصوص دارم. صرفا داشتن توپ برایم مهم نیست بلکه با توپ باید حمله کنیم، موقعیت بسازیم و به حریف ضربه بزنیم.
از زمان ورود ژاوی به بارسلونا، این تیم توانسته در 15 بازی لالیگایی، 34 امتیاز بگیرد. این یعنی تیم ژاوی در لالیگا 10 برد، 4 تساوی و 1 باخت به دست آورده است. طی این مدت، فقط رئال مادرید صدرنشین با کسب 12 برد، 3 تساوی، 1 باخت و کسب 39 امتیاز نسبت به بارسا بهتر کار کرده است.
از زمان حضور این هافبک افسانهای روی نیمکت بارسلونا، آنها در هیچیک از 9 دیدار خارج خانه اخیر خود شکست نخوردهاند و حاصل کار تیم ژاوی، 5 برد و 4 تساوی بوده است. اگر بارسلونا در سانتیاگو برنابئو مقابل رئال مادرید شکست نخورد، ژاوی پس از ارنستو والورده به دومین سرمربی تاریخ بارسلونا تبدیل میشود که در 10 دیدار خارج خانهاش روی نیمکت این تیم، شکست نخورده است. نتایج بارسلونا از زمان ورود ژاوی به وضوح بهتر شده اما او از وقتی که این تیم آسیبپذیر را تحویل گرفت، چه تغییراتی روی آن اعمال کرد؟
مقایسه آمار 24 بازی ژاوی روی نیمکت بارسلونا با 13 بازی رونالد کومان در این فصل، نشان میدهد پیشرفتهای حاصل شده خیلی چشمگیر نبودهاند. نکته جالب اینجاست که میانگین مالکیت توپ بارسلونا از 63.8% به 64.5% رسیده است. میانگین تعداد پاس در هر بازی هم از 604.4 به 625.8 افزایش یافته است. با وجود تاکید ژاوی روی داشتن مالکیت توپ و استفاده از آن برای ساخت موقعیتهای ضربهزننده به حریف، عجیب است که تیم کومان به طور میانگین موقعیتهای خطرناکتری نسبت به تیم ژاوی خلق کرده است (2.23 نسبت به 2.21) اما بارسلونا در حال حاضر شوتهای بیشتری به سوی دروازه حریف میزند. میانگین شوت به دروازه تیم ژاوی 15.0 در هر بازی است و میانگین شوت به دروازه تیم کومان 11.2 در هر بازی بود. از نظر گلزنی نیز تیم ژاوی به صورت میانگین هر 47 دقیقه یکبار گل میزند اما این رقم در تیم کومان بسیار پایینتر بود. در زمان حضور این سرمربی هلندی روی نیمکت بارسلونا، آنها هر 73 دقیقه یک بار گل میزدند.
یک نکته دیگر که شاید باعث تعجب شود، تمایل بیشتر تیم ژاوی به ارسال توپهای بلند است. تیم ژاوی به طور میانگین در هر بازی 52.1 پاس بلند ارسال میکند که این رقم در تیم کومان، 43.6 بود. البته این آمار، به این معنا نیست که تیم ژاوی در حال تبدیل شدن به تیمی است که روی پاسهای بلند تکیه دارد بلکه آنها تمایل بیشتری روی استفاده از توپهای بلند جهت خلق موقعیتهای خطرناکتر دارند. هدف این است که حریف، توپ بلند ارسالی را برگرداند تا دوباره بازیکنان بارسلونا در زمین حریف صاحب توپ شوند. البته این موضوع میتواند تاثیر خریدهای جدید تیم باشد. فران تورس، آداما ترائوره و پیرامریک اوبامیانگ که همگی در لیگ برتر انگلیس بازی کردهاند، همه به بازیهای مستقیم کم و بیش عادت دارند و استفاده از توپهای بلند، خاصیت فوتبال انگلیس است.
دنی آلوز بازگشتش به بارسلونا تعجببرانگیز به نظر میرسید اما این بازیکن 38 ساله - که اصلا به نظر نمیآید 38 ساله باشد - روحیه و انرژی تیم را به خوبی احیا کرده است. او در 8 باری که برای بارسا به میدان رفته، چهار مشارکت مستقیم روی گلها داشته است (1 گل و 3 پاس گل). ژاوی در کنار استفاده از این بازیکنان باتجربه، بدون شک از جوانانی چون پدری و گاوی هم نهایت بهره را میبرد. هر دو بازیکن و به خصوص پدری، نقش مهمی در خط هافبک بارسا دارند. یکی دیگر از داستانهای جالب در دوران کوتاه ژاوی، عثمان دمبله است که با وجود اتمام قراردادش در پایان فصل و بیمیلیاش برای تمدید، روزهای خوبی را سپری میکند. این در حالی است که پیشتر گفته میشد مدیریت بارسا قصد دارد او را سکونشین کند. ژاوی تصمیم گرفته دمبله پرحاشیه را دوباره به ترکیب برگرداند و این وینگر فرانسوی، پاسخ اعتماد سرمربی را داده است. دمبله در 4 بازی اخیرش در لالیگا، 5 پاس گل ثبت کرده است. این در حالی است که پیش از این او در 45 بازی توانسته بود این میزان پاس گل ثبت کند.
پیشرفتی که طی این مدت از بارسلونا دیدهایم، در سانتیاگو برنابئو به خوبی مورد آزمایش قرار خواهد گرفت. دیدار الکلاسیکو، یک محک جدی برای بارسلونای ژاوی خواهد چون در حال حاضر، رئال مادرید قویترین تیم لیگ محسوب میشود. در فصول آینده، ژاوی به دنبال تغییر این موضوع خواهد بود اما پیش از آن، باید به بازسازی بارسلونا ادامه دهد.
به قلم دیوید سیگر از TheAnalyst