|
یک پسر سیاه برخاسته از فقر یا تاجری با 100 میلیون دلار سرمایه هنگام مرگ؟ نماد سیالیت ژوگو بونیتو یا سیاست همیشه حاضر کنار سپ بلاتر و هاوه لانژ؟ بهترین بازیکن تاریخ فوتبال یا نفر بعدی، بعدی و بعدی؟....
امروز و در آغاز سال 2023، مردم برزیل برای استقبالی بزرگ از لولا داسیلوا. با حضور 120 مقام عالی‌رتبه‌ی از سرتاسر جهان در مراسم تحلیف در برازیلیا گرد هم خواهند آمد و یک روز بعد در روز 2 ژانویه، در سواحل جنوب شرقی و در سائوپائولو، پیکر پادشاه پله را به خاک خواهند سپارد.... آخرین پارادوکس پادشاه...
|
پله در یک نظرسنجی در آخرین سال فوتبال خود به عنوان مشهورترین فرد سال جهان انتخاب شد. بلافاصله پس از 30 سالگی، پس از سومین قهرمانی جهان و تغییر بسیاری از تعاریف در جهان. مروارید سیاه جهان فوتبال، پس از بازنشستگی اما با کت و شلوار سفید و زنجیر طلا در طرف دیگری ایستاد. در کنار اندی وارهول، بزرگترین چهره‌ی هنر پاپ جهان ایستاد، در می 1973، میهمان پرزیدنت نیکسون و کاخ سفید بود، در سفری شبیه دیپلمات‌ها، از ایران و آکادمی تاج و تیمسار خسروانی تا کره و ژاپن و هنگ کنگ در خاور دور را زیر پا گذاشت، در نیویورک به باشگاهی رفت که کمپانی برادران وارنر سرمایه‌گذار آن بود و در کسوت وزیر ورزش برزیل به کاخ باکینگام سفر کرد.
در تمام این سالها پله به عنوان نماد فوتبال، نماد مسیر صحیح طی شده توسط یک ورزشکار و نماد یک سیاهپوست خیرخواه صلح جهانی در کنار روسای فیفا و یونیسف و... حضور داشت. حامی برنامه‌های سپ بلاتر و فیفا. از افتتاحیه جام جهانی 1974 با کفش‌های سفیدرنگ کنار اووه زیلر تا سفر به ایتالیا و آمریکا. از اهدای جام جهانی 2002 به کافو تا کمپین‌های تبلیغاتی مسترکارت در جام 2006. پیش از ظهور دیگو مارادونا، پله، تنها سفیر فوتبال دنیاست. تنها تز موجود. همه چیز درست و سر جای خود به نظر می‌رسد... با پایان عصر دیگو اما چیزهای تازه‌ای عیان می‌شود. این یکی کمی متفاوت است، فیدل کاسترو به جای نیکسون، سیگار برگ به جای کت و شلوار سفید، انگشت وسط به جای فشردن دستان بلاتر.... تز، آنتی تز.... در تمام سالها... تا روز مرگ... تا بسته شدن دفتر و آغاز حساب و کتاب راستی پله کیست؟
حتی با وجود نیم قرن تصویر یک تاجر موفق مردی با کت و شلوارهای اتو کشیده، تصویر امروز ما و تمام دنیا از پله هنگام مرگ او، همان پادشاه فوتبال است. همان پسر سیاهپوست با چشمهای بزرگ. همان ظرافت هنگام محاسبه‌ی فرود توپ در 17 سالگی و برابر سوئد . همان کسی که نام سیاهان در جهان را با موفقیت گره زده. بالاتر از محمد علی و باب مارلی. همان کسی که چشمان ملکه الیزابت را در ماراکانا خیره کرد. و مهم تر از همه‌ی این‌ها، کسی که با سادگی و بدون تکلف زیبایی را به مردم جهان هدیه داد. از قاب‌های سیاه و سفید جام جهانی 1958 تا جادوی برزیل 1970 در گواردالاخارا...
می‌گویند گارینشا نزد مردم برزیل محبوب‌تر از پله است. چرا که نه؟ یک روح شورشی... می‌گویند چرا پله با جایگاهی که داشت علیه نژادپرستی نجنگید. چرا جنبشی علیه سرمایه داران به راه نینداخت. چرا همیشه در طرف فیفا بوده... پاسخ را باید در دوران فوتبال باید بجوییم. او، مثل دیگو در عصر رسانه‌ها بزرگ نشد. در اروپا بازی نکرد. پله در کلبه ای در میناس گرایس به دنیا آمد. در فقر بزرگ شد. برای رفع گرسنگی از درختان انبه می زدید. برای امرار معاش از کفش تا بادام زمینی فروخت و از همان روز اول فوتبال هدف مدافعان خشن بود.
پله، در دنیایی بزرگ شد که یا فوتبال بود و یا هر چیز زشت دیگر. خود فوتبالیست شدن او، خود ظرافت بازی او پاسخی بود به نژادپرستی. از انگاره‌های بازیکن خوب سفید در برزیل 1950 تا حرفهای عمویش درباره‌ی تردید نسبت به بازی پله در تیم ملی به خاطر رنگ پوست. در کشوری اسیر درجه بندی رنگ پوست... و پله در چنین محیطی میدرخشد. فوتبالیست می‌شود تا پاسخی دهد به نژادپرستی... تاختن به آپارتاید خارج از تعاریف عصر ماندلا...
پله زیبا بازی می‌کند. گلزنی را با قدرت بدنی می‌آمیزد. شوتهای سرکش را با ضربات سر. هزار گل زده، سه جام جهانی، رکوردهایی که چند سال بعد مارادونا به سراغ آنها می‌آید و در دوران ما مسی و رونالدو به آن چنگ می‌زنند. پله با فیزیک رونالدو و خلاقیت مسی بازی می‌کند. در دورانی که تعاریف یک فوتبالیست خوب در دویدن یا دریبل زدن خلاصه می‌شود. امروز در مورد بهترین تاریخ بودن، حرفهای مضحکی زده می‌شود: باشگاه سانتوس برای اثبات برتری پله تعداد گلهای بیشتری از داخل گنجه پیدا می‌کند و عده‌ای برای رد برتری پله، بحث تهوع آور "آن روزها فوتبال ساده‌تر بوده" را پیش می‌کشند...
بیایید بار دیگر به گلهای مشهور پله نگاه کنیم. البته نه یک کلیپ 5 ثانیه از آن گل خیره کننده به سوئد که تمام آن بازی فینال. به بازی پله در 17 سالگی به عنوان مرکز ثقل تیم. به بازیکنی به عقیده‌ی پپ گواردیولا می‌تواند در فوتبال امروز هم بدرخشد. به بازیکنی که پدر رکوردهایی است که سالهای بعد دیگران آن را میشکنند. بله، نامزدهای بعدی بهترین تاریخ, قدم در راهی گذاشتند که شاه پله آن را گشود.... و فوتبالیستهای شورشی انقلابی، مسیری را طی کردند که پله با "فوتبال بازی کردن" یک پسر سیاهپوست آن را هموار کرده بود.... به احترام پدر چیزهایی که ما امروز از آن به عنوان سلبریتیهای فوتبال مدرن لذت میبریم به احترام پادشاه پادشاهان فوتبال... پله
