رویه فوتبال ملی به این شکل است از بازیکنان یک تیم در رده نوجوانان تعدادی برای جوانان میروند و از آن تعداد نیز فقط بخش کوچکی راهی رده امید میشوند و در نهایت بهترین های رده امید به رده بزرگسالان راه می یابند.
در تیم های ملی پایه ایران بازیکنان بی شماری بودند که آینده درخشانی در انتظار آنان بود اما آن طور که باید نتوانستند به حق خود برسند.
یکی از بهترین تیم های رده سنی ایران تیم ملی نوجوانان ایران با مربیگری عباس چمنیان در جام جهانی نوجوانان ۲۰۱۷ هند بود که تا یک چهارم این مسابقات پیش رفت اما از آن تیم که بازیکنان ۱۷ ساله اش اکنون ۲۳ ساله شده اند ان طور که باید ستاره نابی خارج نشد تنها بازیکنانی که از آن تیم می توان گفت واقعا ستاره شده اند الهیار صیادمنش و امیرحسین حسین زاده هستند و علیرضا کوشکی و محمدرضا غبیشاوی و محمد شریفی فقط خود را در حد یک بازیکن معمولی در لیگ معرفی کرده اند و یونس دلفی و طاها شریعتی استعداد هایی بودند که حتی تا آستانه عقد قرارداد با آیندهوون هلند نیز پیش رفتند اما اکنون نامی از آنها نمانده است.
یکی از بهترین نسل های پایه فوتبال ایران تیم امید در مقدماتی المپیک ۲۰۱۶ بود تیمی که بدون شک اکنون اکثر بازیکنان آن ملی پوش و لژیونر و ستارگان لیگ هستند اما از تیمی که سردار آزمون و جهانبخش و چشمی و کنعانی را داشت بازیکنانی نیز به حق خود نرسیدند محمدرضا اخباری بدون اغراق حتی در مقطعی بهترین دروازبان ایران نیز بود تا بدین جا که ۳۰ ساله شده فقط ۱ بازی ملی در کارنامه دارد و محمد دانشگر و فرشید اسماعیلی و ارسلان مطهری هرگز به تیم ملی نرسیدند و مهرداد محمدی هم که یکی از موفق ترین لزیونرهای فصول اخیر ایران است در لیست سیاه مربیان تیم ملی بوده است.
تیم ملی جوانان که طلسم چند ساله عدم صعود به جام جهانی را شکست یکی از بهترین نسل های پایه ایران بود تیمی که اکثر بازیکنانش با اینکه به تیم ملی دعوت نشده اند اما با توجه به سن و سالشان هنوز شانس دعوت به تیم ملی را دارند از آن تیم امید نورافکن و مهدی قائدی و عارف آغاسی و عارف غلامی برای تیم ملی بازی کرده اند ولی بازیکنانی مثل رضا شکاری و علی شجاعی و محمد آقاجانپور و محمد سلطانی مهر این شانس را دارند تا همچنان در تیم ملی بازی کنند.
تیم ملی نوجوانان در سال ۲۰۱۳ اما یکی از ان تیم هایی بود که ان طور که باید بازیکنانش ستاره نشدند از بین بازیکنان ان تیم سعید عزت اللهی و مجید حسینی به تیم ملی رسیدند و صادق محرمی و علی قلی زاده که در آن تیم ذخیره بودند اکنون فیکس تیم ملی شده اند اما استعداد های بی نظیری مانند یوسف سیدی و امیرمحمد مظلوم و علی هزامی در فوتبال ایران کاری از پیش نبردند.
چهار سال قبل از تیم ۲۰۱۳ علی دوستی مهر یک تیم نوجوانان دیگر را به مرحله حذفی جام جهانی رساند تیمی که از ان فقط مرتضی پورعلی گنجی به تیم ملی رسید و پیام صادقیان استعدادی بود که حواشی باعث محرومیت وی و کنار رفتن از فوتبال شد و شاید بهترین بازیکن آن تیم نیز کاوه رضایی بود که در فوتبال ملی با ۱۸ بازی پرونده اش بسته شد و حالا در ۳۰ سالگی با حواشی که برای خودش به وجود اورد غیرممکن است به اوج بازگردد.
بدون شک بازیکنان زیادی در فوتبال ایران وجود داشته اند که به حق خود نرسیده اند اکنون مسابقات جوانان آسیا در حال برگزاری است و چه بسا ممکن است این تیم نسل طلایی فوتبال ایران را در چند سال آینده تشکیل دهد بازیکنانی که با یک برنامه مدون و بلند مدت می توانند غرور از دست رفته فوتبال ایران را بازگردانند اما همان قدر سومدیریت نیز ممکن است از این نسل طلایی یک نسل سوخته بسازد.
فوتبال ایران برای موفقیت در جام جهانی ۲۰۲۶ و جام ملتهای ۲۰۲۷ قطعا باید نگاه ویژه ای به بازیکنانی مثل محمدامین حزباوی و میلاد کر و امیر ابراهیم زاده و محمدرضا ترابی و ... داشته باشد.
