ظاهرا تمام تمدن های باستانی مانند چین، روم، مصر و ... جداگانه ورزش فوتبال را به عناوین مختلف داشته اند! اما نزدیک ترین آن به فوتبال امروز تحت عنوان بازی "کوجو" در چین در قرن 13 ابداع شد.
فوتبال در تمدنهای باستانی ریشههای عمیقی دارد و به اشکال مختلف در سراسر جهان وجود داشته است. در اینجا به برخی از تمدنهای باستانی و بازیهای فوتبالمانند آنها اشاره میکنم:
- **یونان باستان**: در یونان باستان، بازیای به نام "ἐπίσκυρος" (اپیسکیروس) وجود داشت که شباهتهای زیادی به فوتبال امروزی داشت. این بازی در قرن ششم قبل از میلاد در اسپارتا رواج داشت و شامل دو تیم با تعداد بازیکنان نامشخص بود. هدف بازی، عبور دادن توپ از میان دو تیرک عمودی در انتهای زمین بود.
- **روم باستان**: در روم باستان، بازیای به نام "هارپاستوم" (Harpastum) وجود داشت که احتمالاً از بازی یونانی "اپیسکیروس" اقتباس شده بود. هارپاستوم در قرن دوم قبل از میلاد در رم محبوب بود و شامل دو تیم با هفت بازیکن بود. هدف بازی، عبور دادن توپ از میان یک حلقه بود.
- **چین باستان**: همانطور که قبلاً اشاره شد، "کوجو" در چین باستان بازی میشد. این بازی در دوران سلسله هان (۲۰۶ قبل از میلاد تا ۲۲۰ میلادی) بسیار محبوب بود. بازیکنان کوجو تلاش میکردند تا با استفاده از پا و سایر قسمتهای بدن به جز دست، توپ را به سمت دروازه حریف هدایت کنند.
- **مصر باستان**: شواهدی وجود دارد که نشان میدهد مصریان باستان نیز به نوعی بازی فوتبال میپرداختند. نقاشیهای دیواری در مقبرههای مصری، صحنههایی از بازیهای توپی را نشان میدهد که در آن بازیکنان با استفاده از پا و دست، توپی را به سمت یکدیگر میزدند.
- **آزتکها**: در تمدن آزتکها در آمریکای مرکزی، بازیای به نام "اولامالیزتلی" (Ollamaliztli) وجود داشت که شباهتهایی به فوتبال داشت. این بازی در قرن ۱۶ میلادی در مکزیک رواج داشت و شامل دو تیم با هفت بازیکن بود. هدف بازی، عبور دادن توپ از میان یک حلقه بود، اما بازیکنان اجازه استفاده از دست را نداشتند.
این بازیها نشاندهنده غنای فرهنگی و تاریخی فوتبال در تمدنهای باستانی است. با گذشت زمان، این بازیها به شکلهای مختلف تکامل یافته و در نهایت به فوتبال امروزی تبدیل شدهاند.