طرفداری | مسائل حاشیهای فوتبال ایران نیاز به نظارت و برخوردهای جدی دارد.
در دورانی که فوتبال در سطح حرفهای بر دادهکاوی، علم ورزش و مهندسی جزئیات استوار است، شاید تصور اتکا به خرافات در باشگاههای فوتبال غیرقابلباور به نظر برسد. اما افشاگریهای اخیر یحیی گل محمدی، واقعیتی تکاندهنده را آشکار کرد: جادوگری و تفکرات خرافی همچنان سایهای سنگین بر فوتبال ایران انداختهاند.
یحیی گل محمدی، سرمربی سابق پرسپولیس، در مصاحبهای جنجالی فاش کرد در دوران مربیگریاش به او پیشنهاد شده بود با یک جادوگر مشورت کند. او حتی به پیشبینی عجیب آن جادوگر اشاره کرد که گفته بود تیمش در دقیقه مشخصی از بازی، از روی نقطه پنالتی به گل میرسد و دقیقاً همین اتفاق افتاد. آنچه باید بهعنوان یک ماجرای عجیب کنار گذاشته میشد، به نمادی از مشکل عمیقتری تبدیل شد: وابستگی فوتبال ایران به خرافات، در نتیجه عدم حرفهایگری و آشفتگی سیستماتیک.
ریشههای فرهنگی خرافات
خرافات سالهاست در فرهنگ ایران ریشه دوانده است؛ از اعتقاد به طلسم و جِن گرفته تا دعاهای بازکردن بخت. این باورها بخشی از زندگی روزمره بسیاری از ایرانیان بودهاند. اما حضور این تفکرات در فوتبال حرفهای نشانهای آشکار از عقبماندگی و عدم پیشرفت است.
در حالی که باشگاههای برتر اروپایی با بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته به دنبال بهبود عملکرد بازیکنان خود هستند، باشگاههای ایرانی همچنان درگیر طلسم و جادو هستند. در اروپا، مربیان با استفاده از دادههای پیچیده، عملکرد بازیکنان را تحلیل میکنند و تاکتیکهای تیم را بر اساس اطلاعات دقیق درباره دویدنها، پاسها و شانسهای گلزنی تنظیم میکنند اما در ایران، باورهای قدیمی به جادو و نیروهای ماورایی همچنان قدرت دارند و فوتبال را از پیشرفت بازمیدارند.
زمین حاصلخیز خرافات
وابستگی فوتبال ایران به خرافات تصادفی نیست؛ بلکه نتیجه بحرانهای عمیقتر است. باشگاههای ایرانی که با مشکلات مالی، فساد و ضعف مدیریتی دستوپنجه نرم میکنند، اغلب در آستانه فروپاشی قرار دارند. بازیکنان ماهها حقوق نمیگیرند، امکانات ابتدایی در دسترس نیست و روشهای تمرینی دههها از استانداردهای بینالمللی عقب ماندهاند.
در چنین شرایطی که حرفهایگری کمیاب و ناامیدی فراگیر است، روی آوردن به راهحلهای جادویی اجتنابناپذیر به نظر میرسد. مربیان و بازیکنانی که احساس درماندگی میکنند، ممکن است به سراغ کسانی بروند که ادعا میکنند میتوانند باطلالسحر کنند، طلسم بشکنند و شانس تیم را بهبود بخشند.
نقش فدراسیون در گسترش بحران
فدراسیون فوتبال ایران سهم بزرگی در این بحران دارد. نهادی که مسئولیت توسعه و حرفهایسازی فوتبال ایران را بر عهده دارد، بهطور مداوم در اجرای اصلاحات اساسی و همراستا کردن فوتبال ایران با استانداردهای جهانی ناکام بوده است.
در حالی که باید روی شفافیت مالی، آموزش مربیان و سرمایهگذاری در آکادمیهای فوتبال تمرکز شود، بیتوجهی و سوءمدیریت باعث شده جادوگری و خرافات بدون نظارت رشد کنند.
علاوه بر آن نکته دیگری که وجود دارد مربوط به برخورد کمیتههای اخلاق و انضباطی با این قضایا است. در حالی که بارها فیلمهایی از جادو و جنبل در فوتبال ایران منتشر شده اما کمیتههای اخلاق و انضباطی به ندت به چنین ماجراهایی ورود میکنند و معمولا خودشان را کنار میکشند.
راه نجات فوتبال ایران
شکستن چرخه خرافات و عقبماندگی نیازمند اقدامات جسورانه و اصلاحات ساختاری است. اولین گام، مدرنسازی فوتبال ایران از طریق سرمایهگذاری در زیرساختها، آموزش مربیان و بهکارگیری تحلیلهای دادهمحور است. استفاده از فناوری در زمینههای تمرین، پیشگیری از مصدومیت و آمادهسازی تیمها میتواند فاصله فوتبال ایران با استانداردهای جهانی را کاهش دهد.
گام دوم، آموزش بازیکنان و مربیان درباره نقش علم و روانشناسی در عملکرد ورزشی است تا به آنها نشان داده شود که موفقیت در زمین فوتبال، حاصل تمرین، نظم و همکاری تیمی است نه دعا و طلسم.
نتیجهگیری
فوتبال ایران در یک نقطه تاریخی قرار دارد. میتواند همچنان در خرافات و ناکامی دستوپا بزند، یا اینکه مسیر مدرنسازی را در پیش بگیرد و از ابزارهای پیشرفته علمی و تحلیلی بهره ببرد. اما بدون اصلاحات فوری، طلسم واقعی فوتبال ایران همچنان پابرجا خواهد بود. طلسمی که نه از جادو، بلکه از ناتوانی در تحول و پیشرفت ناشی میشود.
روایت یحیی گل محمدی از مکالمه خود با یک جادوگر