«بوکایو آماده‌ی بازگشت است»
این همان جمله‌ای‌ست که تمام هواداران آرسنال مدت‌ها در انتظار شنیدنش بودند.
این جمله را میکل آرتتا پیش از بازی مقابل فولام بیان کرد. او ادامه داد:
«یک بازی پشت درهای بسته داشتیم، اما پیش از آن، او شش جلسه‌ی تمرینی پیاپی با تیم داشت و شرایطش خوب بود. در آن بازی هم مشکلی نداشت و کاملاً راحت بود. برای همین مطمئنم که توانستیم تقریباً تمام سناریوهای ممکن را شبیه‌سازی کنیم.»
پس از سه ماه دوری به دلیل پارگی همسترینگ، غیبت ساکا بار دیگر ـ اگر نگوییم برای اولین بار روشن کرد که او در شش سال گذشته، موتور محرک اصلی آرسنال بوده است.
ساکا نخستین بار در نوامبر ۲۰۱۸ برای تیم بزرگسالان به میدان رفت و در سن ۲۳ سالگی، در پیروزی ۵-۱ آرسنال مقابل کریستال پالاس در دسامبر، به رکورد ۲۵۰ بازی برای باشگاه رسید، هرچند که تنها پس از ۲۴ دقیقه از بازی مجبور به ترک زمین شد. او دومین بازیکن جوان تاریخ مدرن آرسنال است که به این تعداد بازی می‌رسد؛ تنها سسک فابرگاس زودتر (در ۲۲ سال و ۲۱۵ روزگی) به این رکورد دست یافته بود.
چند هفته پس از مصدومیت، در کنفرانس خبری پیش از دیدار با استون ویلا در ژانویه، آرتتا گفت:
«او باید چند روزی از فضای تیم فاصله بگیرد و خودش را بازسازی کند.»
و ساکا دقیقاً همین کار را انجام داد؛ یک هفته به همراه خانواده به تعطیلات رفت تا از اولین مصدومیت جدی‌اش به‌عنوان فرصتی برای بودن در کنار عزیزان استفاده کند.
مراحل توانبخشی او در سفر آرسنال به دبی در ماه فوریه شدت گرفت. هرچند در آن زمان هنوز فقط در سالن تمرین می‌کرد، اما بودن با تیم بهتر از تنها ماندن در کمپ تمرینی لندن بود. سپس، در وقفه‌ی ملی اخیر، ساکا تمرین با توپ را از سر گرفت.
حالا، ساکا آماده‌ی بازگشت به میدان است، بازگشتی که دلایل زیادی برای امیدواری به همراه دارد، از جمله مهم‌ترینشان: رهبری.
شماره ۷؛ حالا یک رهبر
این پنجمین فصل ساکا با پیراهن شماره ۷ است. پیشرفت او در این مدت را می‌توان به‌وضوح در آمارش دید، اما این پیشرفت تنها عددی نیست — بلکه در رفتار و جایگاهش نیز مشهود است.
برای کسانی که مسیر ایستگاه «هایبوری و ایزلینگتون» تا امارات را پیاده طی می‌کنند، دیوار کنار رستوران Big Papa’s Peri Peri آشناست. در سپتامبر ۲۰۲۱، پس از اولین تورنمنت ملی‌اش (یورو ۲۰۲۰)، نیوبالانس روی آن دیوار نوشت:
«این بوکایو است. چیلی کوچک، گرما می‌آورد» — در کنار تصویری از ساکای ۱۹ ساله.
فقط یک ماه بعد، او صدمین بازی‌اش برای آرسنال را انجام داد.
در ابتدای این فصل، همان مکان دوباره به تبلیغاتی برای ساکا اختصاص یافت — این‌بار از سوی برند Persil:
«اثر خودت را روی زمین بازی بگذار، نه روی پیراهنت». اما این‌بار خبری از لقب «چیلی کوچک» که توسط اوبامیانگ به او داده شده بود، نبود.
این نقاشی دیواری جدید نیز پس از یک تورنمنت دیگر به نمایش درآمد. تابستان گذشته در یورو ۲۰۲۴ آلمان، ساکایی پخته‌تر به یاری تیم ملی آمد. پس از گمانه‌زنی‌ها درباره بازی در پست دفاع چپ، او با شوتی از بیرون محوطه، گل تساوی مقابل سوئیس را به ثمر رساند و انگلیس را از بحران نجات داد.
واکنش فوری‌اش، گرفتن گوش‌ها و دویدن به سمت دوست صمیمی‌اش، آرون رمزدیل، بود. او همین حرکت را پس از گل در ضربات پنالتی تکرار کرد و با اعتمادبه‌نفسی جدید، وارد فصل باشگاهی شد.
چند هفته مانده به تولد ۲۳ سالگی‌اش، در بازی افتتاحیه فصل مقابل وولورهمپتون، پس از گل‌زنی با حالتی خونسردانه شانه بالا انداخت. در بازی دوم مقابل استون ویلا، پاسخ هوادارانی را که برای چهارمین سال پیاپی او را هو می‌کردند، با ژستی ساکت‌کننده داد.
اطرافیانش متوجه شدند که این ساکا، با ساکایی که پیش از یورو ۲۰۲۴ راهی اردو شده بود تفاوت دارد. اگرچه او بارها تجربه تلخ ناکامی در کسب جام با باشگاه و تیم ملی را پشت سر گذاشته، اما همین ناکامی‌ها او را ساخته‌اند. نفوذش افزایش یافته و اکنون بیش از هر زمان دیگری، چه در زمین و چه خارج از آن، رهبر محسوب می‌شود.
رهبر در زمین و رختکن
نشانه‌های این تحول فصل گذشته هم مشهود بود. وقتی مقابل لانس گلی زد که توپ از روی سینه‌اش به دروازه رفت، آرتتا در نشست خبری پس از بازی گفت:
«این یعنی بُعدی متفاوت در گل‌زنی؛ اینکه بتوانی گل زشت بزنی هم هنر است. این نوعی پرخاشگری مثبت در بازی است، و دیدن چنین چیزی خیلی دلگرم‌کننده است.»
این دقیقاً همان بخشی از بازی ساکا بود که آرتتا می‌خواست او در آن پیشرفت کند. نمونه خوب دیگرش دیدار این فصل مقابل وستهام در نوامبر است؛ جایی که ساکا دو پاس گل داد، خودش هم گل زد و شادی گل «ساکت‌باش» را اجرا کرد.
اما موضوع فقط گل و پاس گل نبود. او نخستین کسی بود که از یورین تیمبر دفاع کرد، زمانی که بازیکنان وستهام او را در کنار زمین احاطه کرده بودند، درست همان‌طور که در پیروزی فصل جاری در دربی شمال لندن، وقتی گلیرمو ویکاریو پیراهن تیمبر را گرفته بود، ساکا پا پیش گذاشت.
تا دیدار با وستهام، مارتین اودگارد دوباره بازوبند کاپیتانی را در اختیار گرفته بود، اما ساکا پیش از آن، به‌مدت دو ماه تجربه کاپیتانی را پشت سر گذاشته بود.
ساکا در ابتدای فصل جاری، پس از جدایی چهره‌هایی چون سدریک سوارس، محمد الننی و گرانیت ژاکا، به گروه رهبری آرسنال پیوست. پس از چند بازی که بازوبند کاپیتانی را به بازو بست، میکل آرتتا در نشست خبری پیش از دیدار با شاختار دونتسک درباره‌ی فرآیند رشد او گفت:
«ما گفتگوهایی داشتیم و در مورد برخی کارهایی که باید انجام دهد تا الگوی مناسبی برای تیم باشد صحبت کردیم. سعی کردیم ابزارها و جهت‌گیری لازم را در اختیارش بگذاریم تا خودش مشخص کند می‌خواهد چه نوع رهبری باشد.»
ساکا در حال «توانمند شدن» بود.
مارتین اودگارد نیز در نشست خبری پیش از بازی با موناکو درباره‌اش گفت:
«برای او روندی کاملاً طبیعی بود. او در تیم به‌نوعی رهبر شده، و این را به شیوه‌ی خودش انجام می‌دهد، کاملاً طبیعی. نیازی نبود من کار خاصی بکنم. خودش لذت می‌برد و واقعاً هم شایسته‌اش بود که در چند بازی بازوبند را داشته باشد.»
به نظر می‌رسید ساکا از تجربه کاپیتانی لذت برده و هیچ فشار خاصی احساس نکرده است. در گفت‌وگویی با تئو والکات برای آمازون پرایم، جمله‌ای جالب از او نقل شد:
«فکر می‌کنم فشار چیزیه که خودمون می‌سازیم.»
در دوران مصدومیت، اودگارد در روز مسابقات در رختکن حضور پیدا می‌کرد و سپس به جایگاه ویژه‌اش می‌رفت، اما ساکا خودش هم به‌شکلی مستقل نقش رهبری را ایفا می‌کرد. او با اکثر بازیکنان تیم رابطه‌ای نزدیک دارد و اینکه هم‌تیمی‌ها به‌طور طبیعی نقش رهبری‌اش را پذیرفته‌اند، نشان‌دهنده‌ی جایگاه درونی و قابل احترام اوست.
او در موقعیتی قرار داشت که می‌توانست تصمیم‌هایی برای کل گروه بگیرد، اما همچنان در حال یادگیری بود.
ساکا فصل قبل یک‌بار مقابل شفیلد یونایتد بازوبند را بسته بود، اما اینکه حالا در شش بازی متوالی کاپیتان باشد، تجربه‌ای کاملاً متفاوت بود، تجربه‌ای که ممکن است از دید تماشاگران یا در قاب تلویزیون پنهان بماند، مثل نحوه‌ی صحبت با داور برای آرام کردن فضا یا الگو شدن در مسابقاتی با جو پرتنش.
ساکا در زمین می‌تواند بازیکنی پرانرژی و صوتی باشد، اما توانسته این را با الگوسازی و شناخت روحیات هم‌تیمی‌هایش تلفیق کند که بخش مهمی از رشد او به‌عنوان رهبر است. درست مانند اودگارد، ساکا در دوران مصدومیت هم در رختکن پیش و پس از مسابقات حضور داشت، و در جلسات تیمی نیز شرکت می‌کرد تا همچنان عضوی فعال از تیم باقی بماند.
حضور او در بازی‌های ملی هم دیده شد؛ او در جریان پیروزی ۳-۰ تیم ملی انگلیس مقابل لتونی در ورزشگاه ومبلی حضور داشت. این تصمیم خودش بود که در دومین بازی تیم تحت هدایت توماس توخل حاضر شود. حضور در اردوهای تمرینی تیم ملی مطرح بود، اما از نظر لجستیکی، بودن در ومبلی برای حمایت از هم‌تیمی‌ها و آشنایی با توخل، منطقی‌تر به‌نظر می‌رسید.
آمار، رکوردها و شخصیت
یکی از ابعاد مهم تحول ساکا، افزایش خروجی و نقش تعیین‌کننده‌اش در زمین بوده است.
وینگر ملی‌پوش انگلیس در چهار فصل پیاپی لیگ برتر، به آمار دورقمی در مشارکت در گل‌ها (گل‌زده + پاس‌گل) رسیده و در این مسیر، رکوردهایی را نیز جا‌به‌جا کرده است. خودش به‌طور خاص آمارش را پیگیری نمی‌کند، اما پیش از هر بازی، او را در جریان رکوردهایی که ممکن است به آن‌ها دست یابد قرار می‌دهند. هدفش همیشه این است که به پیروزی تیم کمک کند، اما اگر رسیدن به یک رکورد در کار باشد، آن را به‌مثابه انگیزه‌ای مضاعف تلقی می‌کند.
پس از بازی فصل قبل برابر وستهام، جایی که گل نهم و دهمش در لیگ را به ثمر رساند (در حالی‌که رکورد قبلی‌اش در یک فصل، ۱۴ گل بود)، خبرنگاران از او درباره اعداد و اهدافش پرسیدند. او پاسخ داد:
«برای خودم اهدافی دارم. سعی می‌کنم در مسیر خودم بمانم و تمرکزم را روی چیزهایی که در آغاز فصل قصد داشتم به آن‌ها برسم حفظ کنم. هنوز در مسیرم هستم و کارهای زیادی باقی مانده.»
او در نهایت رکورد شخصی‌اش در گل‌های لیگ را شکست و با ۱۶ گل در لیگ و ۲۰ گل در تمامی رقابت‌ها، فصل را به پایان رساند.
فصل جاری نیز علی‌رغم آن‌که از دسامبر به این سو بازی نکرده، تنها یک پاس گل تا تکرار بهترین رکوردش در لیگ (۱۱ پاس گل) فاصله دارد.
بر اساس آمار رسمی، ساکا با ۱۰ پاس گل، به‌طور مشترک دومین پاسور برتر لیگ برتر محسوب می‌شود — در کنار آنتونی رابینسون و میکل دامسگارد. جالب آن‌که پنج پاس گل از این ۱۰ پاس، در پنج بازی نخست فصل ثبت شد — رکوردی که آخرین بار توسط تیری آنری در فصل ۰۵-۲۰۰۴ رقم خورده بود.
همچنین، تا زمان مصدومیت، ساکا بیشترین «فرصت بزرگ گل‌زنی» (big chances) را در بین تمامی بازیکنان لیگ خلق کرده بود: ۱۹ مورد. آماری که تنها به‌تازگی توسط محمد صلاح (۲۱ مورد) پشت سر گذاشته شده است.
ساکا در لباس آرسنال، در اوج تأثیرگذاری‌اش بود؛ به‌ویژه در دوران مصدومیت اودگارد، او وزنه‌ی تهاجمی اصلی تیم به شمار می‌رفت. این واقعیت که او چه اندازه می‌توانست در فصل جاری بدرخشد — اگر مصدوم نمی‌شد — موضوعی است که شاید تا پایان فصل، ذهن هواداران و اعضای باشگاه را رها نکند.
| فصل |
گل |
پاس گل |
مشارکت در گل |
تعداد بازی |
|
2018-19
|
0 |
0 |
0 |
4 |
|
2019-20
|
4 |
11 |
15 |
38 |
|
2020-21
|
7 |
7 |
14 |
46 |
|
2021-22
|
12 |
7 |
19 |
43 |
|
2022-23
|
15 |
11 |
26 |
47 |
|
2023-24
|
20 |
14 |
34 |
48 |
|
2024-25*
|
9 |
13 |
22 |
24 |
| جمع |
67 |
63 |
130 |
250 |
الگویی برای نسل بعدی
ساکا پنج سال و نیم از اتان نوانری و پنج سال از مایلز لوئیس-اسکلی بزرگ‌تر است. الگویی که او طی شش سال حضورش در تیم اصلی ایجاد کرده، اثر قابل‌توجهی بر نسل جوان‌تر آرسنال گذاشته است.
او اغلب از داوید لوئیز و الکساندر لاکازت به‌عنوان بازیکنان باتجربه‌ای یاد می‌کند که به او کمک کردند تا خود را با فضای تیم اصلی وفق دهد. با اینکه این دو از نظر حرفه‌ای بسیار محترم بودند، اما تجربه خود ساکا از آکادمی آرسنال، باعث شده ارتباط او با نسل جدید بازیکنان بسیار ملموس‌تر و شخصی‌تر باشد.
در گفت‌وگویی با تئو والکات برای آمازون پرایم، وقتی صحبت از نوانری به میان آمد، ساکا گفت:
«من همیشه باید برای او در دسترس باشم، اگر خواست با من حرفی بزند.»
ویژگی‌های رهبری ساکا به‌ویژه در مصاحبه‌ی مشترک او با لوئیس-اسکلی پس از پیروزی مقابل موناکو نمایان شد. آن دو در آغاز مصاحبه، چنان غرق در دنیای خودشان بودند که متوجه آغاز پرسش‌ها نشدند! سپس ساکا خطاب به TNT Sports گفت:
«قبل از بازی به او گفتم، مثل چیزی که همین حالا هم گفتم: این سطح بازی، سطح خودش است. نباید شکی داشته باشد و باید با اعتمادبه‌نفس بازی کند.»
اعتمادبه‌نفس بی‌تزلزل، ویژگی‌ای‌ست که ساکا از همان روزهای نخست داشته است، حتی قبل از نخستین بازی‌اش برای تیم اصلی. همین اعتمادبه‌نفس بود که باعث شد فردی لیونگبرگ در فصل ۱۹-۲۰۱۸، با جدیت تلاش کند ساکا را به تیم زیر ۲۳ سال منتقل کند تا او مقابل تیم‌های بزرگسال در جام EFL بازی کند. تنها چند ماه بعد، اونای امری در لیگ اروپا به او میدان داد؛ جایی که همان جسارت و بی‌باکی را نشان داد — خصیصه‌ای که تا امروز، او را تا این‌جا رسانده است.
برای کسانی که مسیر رشد او را از ابتدا دنبال کرده‌اند، روشن است که جاذبه‌ی ساکا فقط به عملکردش در زمین محدود نمی‌شود. در دوران دشواری که تیم در سال ۲۰۲۰، هفت بازی پیاپی بدون پیروزی را پشت سر می‌گذاشت، او پیامی ساده و صادقانه در توییتر منتشر کرد:
«ما واقعاً داریم تلاش می‌کنیم… از حمایت‌هاتون ممنونیم.»
او هنوز آن پست را به یاد دارد. با اینکه در مدیریت شبکه‌های اجتماعی‌اش مشاوره‌هایی می‌گیرد، اما همواره خودش شخصاً پیام‌ها را منتشر می‌کند و آن زمان، صداقت را بهترین سیاست دانست.
در واپسین روزهای وقفه بازی‌های ملی، عکسی از خود در حال تمرین در اینستاگرام منتشر کرد، با کپشن ساده‌ای: «سلام دوباره.»
هواداران آرسنال از دیدن این پست به وجد آمدند، و ظرف ۲۴ ساعت، آن پست بیش از ۴۸۹ هزار لایک گرفت.
ساکا اکنون سومین بازیکن جوان تاریخ آرسنال است که به رکورد ۲۵۰ بازی می‌رسد ، پس از سسک فابرگاس و دیوید اولری. در مسیر رسیدن به این عدد، او از نامی محبوب با پیراهن شماره ۷ عبور کرد:
دیوید روکاسل، که ۲۴۸ بار برای آرسنال به میدان رفته بود.
نفرات بعدی در لیست بازیکنان با بیشترین حضور، ناچو مونرئال (۲۵۱ بازی)، اولیویه ژیرو (۲۵۳) و مسوت اوزیل (۲۵۴) هستند.
اما تفاوت اصلی ساکا با بسیاری از اسطوره‌های باشگاه، در تعداد جام‌هایی‌ست که کسب کرده — یا بهتر بگوییم، هنوز کسب نکرده است. این چیزی است که او بیش از هر کسی مشتاق تحقق آن است.
دیدار پیش‌روی آرسنال در مرحله یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا مقابل رئال مادرید، شاید بهترین فرصت برای محقق کردن این رؤیا باشد. اما پیش از آن، دیدارهای برابر اورتون آزمونی خواهند بود برای سنجش اینکه ستاره‌ی بزرگ آرسنال، چقدر زود می‌تواند دوباره در مسیر اوج قرار بگیرد.
