پس از آنکه پروفسور آلکساندر واتسون اسکاتلندی در ۲۱ فوریه ۱۸۹۳، اولین توپ فوتبال را از بریتانیا به کشور آرژانتین آورد، رنگ و بوی زندگی مردم سرزمین نقره تغییر کرد. فوتبال بخش اعظمی از زندگی برخی از آنها شد و تمام زندگی برخی دیگر. فوتبال اکنون خود را به یکی از میادین مبارزه کلاسیک تبدیل کرده است. در واقع می‌توان گفت که فوتبال در حال حاضر ترجمه‌ای جدید و متمدنانه از جنگ‌های گلادیاتوری‌ست. فوتبال اکنون در مدارس دولتی پایه‌گذاری می‌شود، توسط قشر کارگری مورد توجه ویژه قرار می‌گیرد و به محصولی مشترک از همکاری متخصصین و کارگرانی که سازنده یک مپراطوری، یک ارتش و البته یک بازار تجارت بزرگ هستند، تبدیل می‌شود. این دقیقاً توصیف ماهیت بهترین دربی جهان است.
جدال بوکاجونیورز و ریروپلاته یعنی دربی بزرگ بوینس آیرس آرژانتین، تنها یک رقابت و دربی نیست و باید با صراحت بگوییم که این دربی دقیق‌ترین، درخشان‌ترین و بهترین تعریف از یک جنگ تمام عیار در مستطیل سبز است. این بازی آینه‌ای‌ست تمام قد برای معرفی فوتبال این کشور، فوتبالی که تا سر حد مرگ جنگجویانه است.
پیدایش
وجه اشتراک این دو تیم، در اسکله‌های بوینس آیرس خلاصه می‌شود، جایی که هر دو تیم در آنجا متولد شدند. جرقه تاسیس باشگاه ریورپلاته توسط قشر کارگر بوینس آیرس در همسایگی بندر «لا بوکا» در سال ۱۹۰۱ زده شد. این در حالی‌ست که باشگاه بوکاجونیورز ۴ سال بعد یعنی در سال ۱۹۰۵، توسط مهاجرین ایتالیایی حیات خود را آغاز کرد. استبان باگلیتو، آلفردو اسکارپاتی، سانتیاگو ساناو برادران خوان و تئودورو کسانی بودند که در باشگاه بوکاجونیورز را تاسیس کردند، افرادی که بعدها مورد تنفر پولدارهای پایتخت (ریورپلاته) قرار گرفتند. جالب اینجاست که این مهاجرین ایتالیایی به مناسبت به آب انداختن یک کشتی سوئدی در بندر، ترکیب آبی و زرد را برای لباس بوکا انتخاب کردند. سه سال بعد از آن یعنی در سال ۱۹۰۸، اولین دربی بزرگ شهر بوینس آیرس آرژانتین انجام شد.
اما در سال ۱۹۲۵ ریور به منطقه نونز در شمال شهر بوئنوس آیرس نقل مکان کرد. بعد از آن با آغاز فعالیت حرفه‌ای در سال ۱۹۳۱، شروع به سرمایه‌گذاری مالی کلان کرد و بازیکنان بزرگی از جمله کارلوس پئوسل و بِرنابه فِرِیرا با مبالغ بسیار نجومی در آن زمان (۱۰ و ۳۵ هزار دلار)، به این تیم منتقل شدند.
جنگ خونین اولتراسورها
خرج‌های زیاد ریورپلاته باعث شد که به آنها لقب «میلیونرها» اطلاق شود. خطاب قرار دادن ریورپلاته با این لقب، تا به امروز ادامه دارد و همین لقب است که در واقع تفاوت بین آنها و رقیبشان را تعریف می‌کند. در دید عمومی بوکاجونیورز تیمی‌ست از قشر ضعیف و فقیر جامعه و در سوی مقابل، ریورپلاته، قشر مرفه جامعه را تمثیل می‌کند.
ماجرا به همینجا ختم نمی‌شود و هواداران حتی از به مدارس فوتبال یکدیگر نیز رحم نمی‌کنند. در حالی که هواداران بوکا به دلیل شکست ریورپلاته برابر «پنارول» در فینال جام لیبرتادورس در سال ۱۹۶۶، آنها را «مرغ‌ها» خطاب می‌کنند، هواداران ریور نیز آنها را «خوک‌های کوچک» صدا می‌زنند. این بدان معناست که هواداران و البته بازیکنان دو تیم، توهین و تحقیر طرف مقابل را به جان و تن خریده‌اند و حتی از فحاشی به رقیب، لذت می‌برند. به عنوان مثال خوان رامون ریکلمه، یکی از اسطوره‌های بوکاجونیورز در حالی که تابلویی با عنوان «حرام‌زاده‌ها» در دست داشت، مقابل دوربین‌ها ظاهر شد و گفت: «هیچگاه نمی‌توانم رنگ قرمز و مشکی را تحمل کنم. حتی در بازی بلک‌جک! چرا که آنها رنگ ریورپلاته هستند.»
کارلوس توس، ستاره آرژانتینی سابق تیم‌های منچستریونایتد، منچسترسیتی و یوونتوس که در فصل ۱۶-۲۰۱۵ به تیم اولش (بوکاجونیورز) بازگشته بود، در شادی پس از گلزنی‌اش در دربی، «رقص مرغ» انجام داد و البته به خاطر این حرکت، با کارت قرمز داور مواجه شد. هواداران هم همانند بازیکنان، از سخره گرفتن طرف مقابل بی‌نهایت لذت می‌برند.
مارتین مازور، روزنامه‌نگار و سردبیر مشهور نشریه «ال‌گرافیکو» آرژانتین در توصیف این دربی می‌گوید: «پیشتر در این بازی رقابت بین قشر کارگر و قشر متمول مطرح بود اما اکنون چیزی جز نفرت در آن وجود ندارد. حضور ۲۰۰۰ نیرو پلیس در استادیوم محل برگزاری دربی، میانگین دریافت ۲ کارت قرمز در هر بازی و شعارهای توهین‌آمیز هواداران، پرتاب مواد آتش‌زا و درگیری فیزیکی هواداران دو تیم، اکنون به جزئی جدانشدنی از این دربی تبدیل شده. حضور در استادیوم لابومبورنا (ورزشگاه اختصاصی بوکاجونیورز) یک تجربه بی‌نظیر و فوق‌العاده است چرا که شما می‌توانید با حضور روی سکوهای این ورزشگاه، در حین بازی شاهد پرواز مرغ‌ها و خوک‌ها نیز باشید!»
هینچادا (hinchada) معروف‌ترین و خطرناک‌ترین گروه اولتراسورهای آرژانتین را تشکیل می‌دهد که هوادارن بوکاجونیورز و ریورپلاته را شامل می‌شود. آنها از هیچ چیز نمی‌ترسند و باشگاه‌شان را از خودشان و هر چیز دیگری بیشتر دوست دارند. درگیری‌های هینچادا تنها به داخل استادیوم محدود نیست، وقتی که پلیس بوئینس آیرس از دستگیری ۶۸ نفر و کشته شدن ۱۶ نفر در درگیری‌های خارج از استادیوم خبر داد، ۴ روز از پایان بازی می‌گذشت. گرچه امروز درگیری‌ها کمتر شده ولی هنوز هم طرفداران دو تیم چندین روز بعد از بازی در خیابان‌های پایتخت با یکدیگر درگیر می‌شوند. اما دو بار این درگیری‌ها شدت وحشتناکی داشت. یک بار سال ۲۰۱۱ و سقوط ریورپلاته به دست پایین‌تر بود که ۶۵ نفر در میدان بوئینس آیرس مجروح شدند، که ۲۰ نفرشان ماموران پلیس بود. یکی دیگر نیز، درگیری‌های شدید سال ۲۰۱۵ در مرحله یک‌هشتم نهای جام لیبرتادورس. در حالیکه نیمه اول با تساوی بدون گل خاتمه یافت، در تونل ورزشگاه ۶۱ هزار نفری لیبرتی ریورپلاته، هوادارن بوکاجونیورز به بازیکنان ریورپلاته با پرتاپ مواد آتش‌زا حمله کردند. بازی در پایان با نتیجه یک بر صفر به سود ریورپلاته خاتمه یافت. اما در بازی برگشت، هواداران بوکاجونیورزِ میزبان، با انتشار اسپری فلفل در تونل ورزشگاه، نشان دادند که هیچ حد و مرزی نمی‌شناسند. رامیرو فونس موری، بازیکن ریورپلاته درباره آن اتفاق گفت: «با پخش این ماده شیمیایی، دیگر چیزی را نمی‌توانستم ببینیم. ضمن آنکه گلویم به شدت می‌سوخت.» لئوناردو پونزیو دیگر بازیکن ریور نیز عنوان کرد: «کل بدنم درد می‌کرد. آنها به خیال خودشان می‌خواستند اینگونه به ما حمله کنند ولی واقعا نمی‌دانم دلیل کارشان چه بود.»
کنفدراسیون فوتبال آمریکای‌جنوبی، بوکاجونیورز را ۳ بر صفر بازنده اعلام و ۲۰۰ هزار دلار جریمه نقدی کرد. همچنین بوکا به ۴ بازی بدون تماشگر محکوم شد. با این حال طرفداران دو تیم به یکدیگر وعده دادند که در خیابان دومایو، یکدیگر را به آتش خواهند کشید. در ساعات اولیه درگیری‌ها نیروهای پلیس به سرعت در محل حاضر شدند و با گازهای اشک‌آور و دستگیری آشوبگران، مانع از خلق یک فاجعه شدند و به درگیری‌ها پایان دادند.
وقتی از ترس درگیری در دویست‌وسومی سوپرکلاسیکو تاریخ، به هواداران تیم میهمان اجازه ورود به ورزشگاه مونومنتال داده نشد، همه تکلیف درگیری بعدی هواداران دو تیم را فهمیدند. هواداران بوکاجونیورز اجازه ورود به استادیوم نداشتند. آنها بیرون از ورزشگاه منتظر ریورپلاتی‌ها ماندند اما چون بازی با تساوی یک بر یک خاتمه یافته بود و تیمی بازنده این دیدار نشد، درگیری‌ها شدت کمتری داشت.
مادر دربی‌ها
به جرات می‌توان گفت که تقریباً تمام بازیکنان بین‌المللی و سطح بالای فوتبال آرژانتین، حداقل یک بار برای یکی از این دو تیم به میدان رفته و حضور در استادیوم‌های مخوف رقیب را تجربه کرده است. بوکا با ریکلمه، توس و مارادونا شناخته می‌شود و ریورپلاته با دی‌استفانو، اورتگا و دیگو سیمئونه.
رقابت برای کسب عنوان قهرمانی بین دو تیم نیز هر فصل نزدیک و نفس‌گیر پیگیری می‌شود و ریور تاکنون ۳۶ بار فاتح لیگ شده و بوکا ۳۲ بار. این در حالی‌ست که بعد از این دو، تیم «رِیسینگ» با ۱۷ عنوان قهرمانی قرار دارد. هواداران بوکاجونیورز در مقابل کری‌خوانی هواداران رقیب در مورد تعداد قهرمانی‌های بیشتر در لیگ، ۶ قهرمانی‌شان در جام لیبرتادورس را به رخ می‌کشند. این دقیقاً مشابه شرایط هواداران لیورپول و منچستریونایتد است با این تفاوت که اینجا در آرژانتین، رقابت بسیار نزدیک‌تر پیگیری می‌شود. بد نیست بدانید که بهترین نتیجه در دربی، به بوکا تعلق دارد که در ۲۳ دسامبر ۱۹۲۸، موفق شد با نتیجه ۶ بر صفر ریورپلاته را شکست دهد اما پرگل‌ترین دیدار دو تیم به ۱۵ اکتبر ۱۹۷۲ بر می‌گردد، جایی که ریورپلاته با نتیجه ۵ بر ۴ بوکا را شکست داد. یک نکته جالب که شاید دانستنش خالی از لطف نباشد این است که در برهه‌ای، بوکاجونیورز به همراه میلان بزرگ، با ۱۸ عنوان قهرمانی بین‌المللی پرافتخارترین تیم‌های جهان بودند.
از اهمیت و جذابیت سوپرکلاسیکو آرژانتین همین بس که در فهرست «۵۰ کار ورزشی که باید قبل از مرگ انجام داد»، تماشای این دیدار یعنی جدال «میلیونرها» و «گاوهای وحشی بوینس آیرس»، در رده اول قرار گرفته است.
منبع: FourFourTwo
