مسابقه فوتبال توسط هافبک‌ها به حرکت در می‌آید. آنان بازیکنانی هستند که نقش موتور تیم را دارند. این مرتبطین بین خط دفاع و هافبک، می‌توانند با یک پاس دفاع حریف را از هم بپاشند یا با یک تکل حیاتی، فرصت گلزنی را از حریف بگیرند.
هافبک‌های واقعاً فوق‌العاده‌ای بسیاری وجود داشته و دارند که زیبایی فوتبال را افزایش داده‌اند و انتخاب 10 بازیکن برتر از بین آنا هرگز کار ساده‌ای نیست. اما بهر هرحال در این گزارش 10 هافبک برتر تاریخ فوتبال را لیست کرده‌ایم:
*تذکر: فقط هافبک‌های میانی در نظر گرفته شده‌اند، و بازیکنانی که در نقش بال یا هافبک‌های هجومی هستند، در نظر گرفته نشده‌اند.
10- پاتریک ویرا
پاتریک ویرا، یک بازیکن میانی فعال که توانایی‌اش در آوردن توپ از دفاع به حمله باعث تعجب می‌شد، کاپیتان آرسنال رویایی و شکست‌ناپذیر بود. رهبری ویرا در تیمش واقعاً یک الگو بود. یک بازیکن که در تکل و پاس، عالی بود.
توانایی شکست دادن بازیکنان با توپ، بخصوص در میانۀ زمین، اتفاقی نادر است که ویرا این را به صورت طبیعی انجام می‌داد. ترکیب قد و قدرت به تکنیک او اضافه می‌شد و آرامش او در رهبری تیم، وی را تبدیل به یم مهره کلیدی برای آرسنال می‌کرد.
رقابت ویرا با روی کین از منچستریونایتد بسیار دیدنی و تماشای نبرد دو هافبک برتر جهان برای کسب پیروزی بسیار لذت‌بخش بود.
دوران حرفه‌ای ویرا درباره او سخت می‌گوید: در زمان بازنشستگی، او 107 بازی ملی برای فرانسه داشت (شامل قهرمانی در جام‌جهانی 1998 و یورو 2000)، در شش سال پیاپی در تیم برتر سال لیگ جزیره در زمان حضور در آرسنال انتخابو قهرمان سه دوره لیگ جزیره و چهار جام‌حذفی شد.
9- دی‌دی
پله، گارنیشا و دیگران تمام اعتبار قهرمانی برزیل در جام‌جهانی 1958 و 1962 را از آن خود کردند، اما موتور این تیم که به پله و گارنیشا این آزادی را می‌داد تا وحشت در دل مدافعان حریف بیندازند، یک هافبک به نام "والدیر پریرا" بود که به نام دی‌دی شناخته می‌شد.
دی‌دی محدوده پاس، تکنیک و استقامت عالی داشت اما چیزی که او را واقعاً مشهور می‌کند ضربات کاشته منحصربفرد اوست. این متخصص توی مرده، با ابداع ضربات کاشته معروف به "برگ خشک" که بعدها به صورت گسترده توسط اساتید ضربه کاشته مثل کریستیانو رونالدو و جونینهو استفاده شد، به شهرت رسید.
بهترین لحظات دی‌دیِ اسطوره‌ای زمانی بود که برنده توپ طلای جام‌جهانی فیفا (بهترین بازیکن این تورنمنت) برای عملکرد فوق‌العاده‌اش در جام‌جهانی 1958 شد. او پس از جام‌جهانی 1962، جایی که یکبار دیگر در نقش کلیدی در قهرمانی برزیل در جام‌جهانی 1962 بازی کرد، بازنشسته شد.
8- روی کین
الدترافورد در طول 113 سال از خود تاریخ شاهد کاپیتان‌های مختلف و فوق‌العاده برای منچستریونایتد، و البته تعداد کمی کاپیتان معمولی بوده است. بدون هیچ شکی یکی از این افراد روی کین می‌باشد.
روی کین یکی از الهام‌بخش‌ترین کاپیتان‌هایی است که فوتبال به خود دیده است.
این بازیکن به غرور و خودرأیی معروف بود و شاید همین دیکتاتوری، او را به چهره‌ای منحصربفرد در فوتبال تبدیل کرده است.
7 قهرمانی در لیگ جزیره، 4 جام‌حذفی و یک لیگ قهرمانان همراه با منچستریونایتد، بدون شک او را اسطوره منچستریونایتد و لیگ جزیره ساخته است.
7- خوزه پیری
با خرید از گرانادا در 1964، انتقال پیری منادی یک عصر جدید از موفقیت برای رئال‌مادرید بود. این اسطوره کهکشانی‌ها به مدت 15 سال برای این تیم زحمت کشید و در طول دوران طلایی و موفق خود جام‌های متعددی بدست آورد.
پیری از 1964 تا 1979 برای مادرید بازی کرد و در این مدت چهار سال نیز بازوبند کاپیتانی را به بازو بست. این اسپانیایی به دلیل مهارت‌های رهبری، سرسختی و روحیه تهاجمی‌اش به خوبی شناخته می‌شد. به هرحال، بارزترین خصوصیت او استقامتش بود که به وی اجازه می‌داد بدون خستگی هم در حمله و هم در دفاع شرکت کند. پیری همچنین یک پاسور بسیار خوب بود و به عنوان یک هافبک دفاعی تعداد گل‌های قابل توجهی به ثمر رساند (123 گل در لیگ).
این هافبک دفاعی اسپانیا شم موقعیت‌یابی و مهارت تکل کردن فوق‌العاده داشت و یکی از بهترین‌ها در شروع مجدد بازی و آغاز حمله بود. پیری همچنین گل‌های حیاتی بسیاری در طول دوران حرفه‌ای خود به ثمر رساند.
پس از بازنشستگی، پیری تحصیلات خود را به عنوان فیزیوتراپ ادامه داد و به کادر پزشکی مادرید پیوست.
این اسطوره مادرید با 10 قهرمانی لالیگا، چهار جام اسپانیا و جام باشگاه‌های اروپا در سال 1966 همگان را متعجب نگاه داشت.
6- پائول برایتنر
پائول برایتنر، هافبک سابق رئال‌مادرید و بایرن‌مونیخ، یکی از بهترین هافبک‌های آلمانی تاریخ فوتبال می‌باشد. وی که قادر به بازی در پُست‌های مختلف بود، به دلیل رابطه فوق‌العاده‌اش با کارل هاینتش رومنیگه در بایرن‌مونیخ شناخته می‌شود.
این هافبک آلمانی بخش کلیدی از ترکیب آلمان غربی بود که قهرمان جام‌جهانی 1974 شد و حتی در فینال گل هم زد. او همچنین با گلزنی در فینال جام‌جهانی 1982 یکی از چهار بازیکنی (زیدان، پله، واوا) شد که در دو فینال جام‌جهانی گلزنی کرده‌اند.
برایتنر در بخش باشگاه نیز به موفقیت‌های زیادی دست پیدا کرد و با عملکرد مؤثر خود در میانه زمین، جریان بازی را آنگونه که می‌خواست دیکته می‌کرد.
قهرمانی در بوندسلیگا و لالیگا در کنار جام‌جهانی و جام‌اروپا، برایتنر را بدون شک یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ آلمان کرده است.
5- پل اسکولز
اسکولز به دلیل مهارت‌های تکنیکی، دقت پاس، حرکات هوشمندانه و شوت‌های قدرتمند از فاصله‌های طولانی بسیار مورد توجه بود. با حرکات عالی و سرسختی، او توانایی بازی در هر پُت هافبک را داشت و اغلب بین نقش‌های دفاعی، هجومی و بازیسازی جابجا می‌شد.
اسکولز به طور گسترده توسط هم‌دوره‌ای‌های خود مثل زیدان، ادگار داویدز و گواردیولا مورد تمجید قرار می‌گرفت و حتی ژاوی می‌گوید اسکولز بهترین هافبک مرکزی است که در 10، 15 سال اخیر دیده است.
اسکولز، یکی از بهترین بازیکنانی که منچستریونایتد داشته است، می‌توانست میانه میدان را به کنترل خود درآورد و جریان بازی را آنگونه که می‌خواست پیش ببرد.
پل اسکولز بزرگترین هافبک لیگ جزیره و یکی از بزرگترین هافبک‌های تاریخ فوتبال است. او با منچستریونایتد 25 جام شامل 11 لیگ جزیره و 2 لیگ قهرمانان بدست آورد.
4- آندرس اینیستا
این اسپانیایی ریزجسه از سال 2005 برای جهان فوتبال شگفتی به ارمغان آورده و اکنون نیز نشانه‌ای از افت شدید در او دیده نمی‌شود. اینیستا واقعاً الماسی در تاج خط هافبک بارسلوناست و تقریباً با تلپاتی موقعیت هم‌تیمی‌های خود را می‌فهمد. او مثل دیگر جوانان آکادمی بارسلونا مثل گواردیولا و ژاوی، با ایجاد موقعیت گل یا زدن گل‌های حیاتی، یک بازیکن واقعا بزرگ است.
اینیستا به پاس خلاقانه و استثنایی، بینش و نوآوری در کنترل خط هافبک و دیکته کردن جریان بازی شهرت دارد. او در دوران حرفه‌ای خود 29 جام بدست آورده که وی را تبدیل به موفق‌ترین بازیکن اسپانیایی تاریخ می‌کند.
این اسطوره اسپانیا، جوایز انفرادی متعددی نیز کسب کرده است. اینیستا در سال 2012 جایزه بهترین بازیکن اروپا را بدست آورد، و همچنین به عنوان بهترین بازیکن لیگ قهرمانان در فصل 12-2011 انتخاب شد. او نفر دوم جایزه توپ طلا در سال 2010 و نفر سوم در سال 2012 شد.
این اسپانیایی یکی از سه بازیکن بارسلوناست که در ورشگاه سنتیاگوبرنابئو مادرید مورد تشویق هواداران حریف قرار گرفت. دریبل‌های فوق‌العاده و پاس‌های باورنکردنی، اینیستا را یکی از بهترین هافبک‌های بازی زیبای فوتبال کرده است.
3- لوئیز سوارز میرامونتس
یکی از بهترین بازیکنان فوتبال، لوئیز سوارزی یک بایزکن باهوش بود که برنامه مورد نظر خود را در مرکز خط میانی بارسلونا دیکته می‌کرد. او اولین بازیکن اسپانیایی بود که موفق به دریافت توپ طلا شد و در دهه 1960 بهترین بازیکن اسپانیا به شمار می‌رفت.
سوارز به لقب "معمار" به خاطر پاس‌های دقیق و شوت‌های سهمگینش شهرت داشت. او همچنین همیشه نگاهی به گل زدن داشت و بخش مهمی از ترکیب اسپانیا در قهرمانی یورو در سال 1964 بود.
سوارز برای بارسلونا همه کار می‌کرد و در نقش خود به عنوان یک بازیساز در عمق و در گلزنی و پاس گل سرآمد بود. لوئیز سوارز در شش سال حضورش در بارسلونا فاتح 2 لالیگا، 2 کوپادلری و 2 جام فیزر شد.
در 1961، او به اینترمیلان پیوست که در آن زمان گرانترین بازیکن فوتبال محسوب می‌شد. سوارز حقیقتاً یکی از سوپراستارهای فوتبال اسپانیا بود.
2- ژاوی
با نگاه به بزرگترین بازیکنانی که تاکنون بازی کرده‌اند، ژاوی هرناندز قطعاً یکی از بهترین هافبک‌های تاریخ فوتبال است.
با کسب تمامی جام‌های ممکن هم در رده باشگاهی و هم در رده ملی، ژاوی در میان بزرگان فوتبال جایگاهی ویژه برای خود دست و پا کرده است. بینش عالی، دقت پاس مثال‌زدنی و کنترل توپ بی‌نظیر، این امکان را به وی می‌دهد تا میانه میدان را در اختیار خود داشته باشد.
توانایی او در کنترل بازی‌ها، به او لقب "استاد خیمه شب بازی" داد. این اسطوره بارسلونا همچنین به جاگیزی فوق‌العاده و دادن پاس در هر زمان و حالتی شهرت دارد که او را بخش مهمی برای بارسلونا و تیم ملی اسپانیا کرد.
با در دست داشتن رشته خط میانی، ژاوی با بارسلونای پپ گواردیولا تمام جام‌های ممکن را بدست آورد و با اسپانیا نیز یک بار قهرمان جام‌جهانی و دو بار قهرمان یورو شد. دادن بیش از 180 پاس گل در دوران حرفه‌ای، ژاوی را به یکی از بزرگترین بازیکنان فوتبال تبدیل کرده است.
1- لوتار ماتئوس
لوتار ماتئوس، اولین و تنها بازیکن آلمانی که به عنوان بهترین بازیکن سال فیفا انتخاب شد، یکی از بزرگترین هافبک‌هایی است که فوتبال به خود دیده است. ماتئوس که توانایی باری در دو پُست هافبک مرکزی و مدافع جلوزن را داشت، هم در رده باشگاهی و هم در رده ملی موفقیت‌های زیادی بدست آورد.
این اسطوره آلمان در پنج جام‌جهانی بازی کرده و رکورد بیشترین بازی در جام‌جهانی را در دست دارد. تأثیر ماتئوس بر بازی و احترامی که رقبای او برای وی داشتند، به خوبی از این صحبت دیگو مارادونا مشخص است:«او بهترین رقیبی است که من تاکنون داشته‌ام. من فکر می‌کنم این برای تعریف او کافی است.»
توانایی در ایجاد موقعیت گل، قطع کردن بازی حریف به سادگی، دقت بالای پاس، جاگیری عالی و شوت‌های قدرتمند، ماتئوس را یکی از کاملترین هافبک‌های تاریخ فوتبال معرفی می‌کند.
