بدون شک یکی از مهم‌ترین یا شاید مهم‌ترین اختراع قرن ۱۸ دوربین عکاسی است. این اختراع به نوعی انقلاب و رواج رسانه‌های تصویری به حساب می‌آید؛ اما حقیقتاً مخترع دوربین عکاسی کیست؟ چرا نام‌های بسیار زیادی، در کنار اولین عکاس جهان قرار می‌گیرد؟ اساساً اولین عکس جهان چه بوده و در کجا گرفته شده است؟
همین ابتدا باید اشاره کنیم که برای کسب عنوان مخترع دوربین عکاسی، فرانسوی‌ها بیشترین شانس را دارند، چرا که طبق اسناد و یک تک عکس بسیار ناواضح از ۱۸۲۶، نیپس احتمالاً اولین کسی بوده است که موفق به ثبت یک منظره از جهان واقعی بر روی یک صفحه فلزی شد. جوزف نیپس با استفاده ترکیبات شیمایی به خصوص و یک صفحه فلزی توانست منظره‌ای از بیرون اتاق خود را به ثبت برساند. او با به کارگیری یک اتاق تاریک که تا قبل از این نقاشان منظره از آن استفاده می‌کردند و با ۹ ساعت نوردهی ممتد، توانست این تصویر را به ثبت برساند. البته مشکل اصلی نیپس این بود که عکس‌ها بعد از ظاهر شدن، پایدار نمی‌ماند و بعد از مدتی محو می‌شدند. عکس منظره بیرونی اتاق نیپس اولین و قدیمی‌ترین تصویر از جهان بوده که تا به حال پیدا شده است. هر چند که این عکس بسیار ناواضح است و جزئیات بسیار کمی از آن قابل تشخیص می‌باشد؛ اما انگلیسی‌ها معتقد که قبل از نیپس، Thomas Wedgwood با استفاده از مطالعات و دستاوردهای همفری دیوی -کسی که پدیده حساس بودن ترکیبات نقره را نسبت به نور کشف کرده است- توانسته بود تصاویری را به ثبت برساند؛ و نیپس با استفاده از این تحقیقات موفق به ثبت تصویر از واقعیت شد.
اولین عکس بجا مانده در جهان که در حدود ۱۸۲۶ و توسط جوزف نیپس فرانسوی به ثبت رسیده است.
نمونه ادیت شده اولین عکس جهان
نیپس آن‌قدر زنده نماند که بتواند تحقیقات خود را ادامه دهد و روشی دقیق و منظم برای عکاسی ارائه دهد ولی به نوعی می‌توان او را مخترع دوربین عکاسی دانست؛ اما پسر نیپس، ایزدور با همکاری و سرمایه‌گذاری نقاش پاریسی، لویی داگر توانستند روشی بسیار دقیق، هرچند گران‌قیمت را برای عکاسی، معرفی کنند. در این روش که بسیار طولانی و طاقت‌فرسا بود، صفحه مسی با ترکیبات نقره آغشته می‌شد و در دوربین‌های داگرئوتیپ قرار می‌گرفت و بعد از مدت طولانی نوردهی، تصویر مثبت طی فرایندی بر روی صفحه ظاهر می‌شد. در سال ۱۸۳۹ یعنی حدود ۱۸۰ سال پیش داگر در کنفرانس رسمی در پاریس روش خود را به همگان معرفی کرد.
عکسی از بولوار دو تمپل، ۱۸۳۹، لویی داگر
از اولین عکس‌های باقی مانده، لویی داگر
در همین دوره در انگلستان ویلیام تالبوت نزدیک ۱۵ سال بر روی ثبت تصویر کار کرده بود و به نوعی در رقابت با داگر قرار گرفته بود. او در سال ۱۸۳۵ و ۴ سال قبل از بیانیه رسمی داگر توانسته بود با روش کالوتیپ -یعنی ثبت تصویر در دو مرحله نگاتیو و پوزیتیو- تصاویری را از لاکاک اَبِی، منطقه‌ای در انگلستان به ثبت برساند و بر روی کاغذ چاپ کند. تالبوت بعد از رونمایی داگر از روش داگرئوتیپ مجبور شد اختراع خود را با فاصله کوتاه و در همان سال ۱۸۳۹، در موسسه سلطنتی انگلستان به ثبت برساند تا بازی را به فرانسوی‌ها نبازد.
نصویر نگاتیو از هنری فاکس تالبوت
قلم طبیعت، ۱۸۴۴
در اروپا، روشی که تالبوت اختراع کرده بود با استقبال بیشتری مواجه شد و عکاسان بیشتر با روش او کار می‌کردند؛ اما در آمریکا تا اواخر قرن ۱۹ داگرتوئیپ همچنان رایج‌ترین شیوه عکاسی به شمار می‌رفت.
احتمالا اولین سلفی یا سلف‌پرتره عکاسی در جهان، ۱۸۳۹، رابرت کورنلیوس
البته این تمام ماجرا نیست و هرکول فلورانس در برزیل سه سال قبل از داگر و البته ۶ سال بعد از نیپس با یک روش نگاتیو پوزیتیو به خصوص توانسته بود تصاویر را با پایداری بالایی بر روی کاغذ به ثبت برساند؛ بنابراین عده‌ای نیز او را مخترع دوربین عکاسی می‌دانند.
پرتره‌ای از هرکولس فلورانس
البته زمانی که از مخترع دوربین عکاسی صحبت به میان می‌آید، پای کسان دیگری هم به بازی کشیده می‌شود، چرا که بدون دستاوردهای ابن هیثم، یوهان زان و مخترعین دیگر در طول تاریخ قطعاً داگر و تالبوت نمی‌توانستند تصاویر را بر روی فیلم‌ها و صفحه‌های به ثبت برسانند.
مطلب از علی خادم حسینی
