در قسمت سوم و پایانی این سلسله مطالب به اهمیت عرض در ایجاد و اشغال فضا و تعریف حرکت Third-manپرداخته ایم. (پیشنهاد می شود برای درک بهتر مطالب قسمت اول و قسمت دوم را مطالعه کنید)
به گزارش طرفداری، "... پیش از این در مورد رویکرد low block صحبت کردم و توضیح دادیم تیم های دفاعی و نتیجه گرا چگونه می توانند تیم های بزرگ را به دردسر بیاندازند یا حتی پیش می آید که تیمی مثل اتلتیکو مادرید با همین شیوه به افتخاراتی هم برسد. اما حالا در فوتبال ایران که نه خبری از ورود مربی خارجی به آن است و نه مربیانش، مربیانی مولف هستند که سبکی را در تیم شان جا بیاندازند و چند فصلی با تیم شان ماجراجویی کنند (البته در این بین صبر هواداران و عملکرد مدیران نیز تاثیر به سزایی در رخ ندادن این اتفاق دارد) اکثر تیم ها در این فصل با رویکردی کاملا تدافعی به مصاف تیم هایی مثل سپاهان، استقلال و پرسپولیس رفتند و توانستند حتی نتایج خوبی را هم کسب کنند. برای مثال همین چند روز پیش استقلال نتوانست مقابل پیکانی که با رویکرد low block و با سیستم 1-4-5 به میدان آمد به سه امتیاز برسد یا پرسپولیس در هفته اول رقابت های لیگ بیستم مقابل سایپا متوقف شد در قسمت اول "ایجاد فضا با حرکات طولی" را بررسی کردیم و قسمت دوم پرونده low block تیم های دفاعی را چگونه بشکنیم؟" نیز به تعریف اصول superiority و Compactness پرداختیم و دوباره به استراتژی های مختلف برای ایجاد و اشغال فضا را بررسی کردیم....
در قسمت سوم این سلسله مطالب به بررسی اهمیت عرض در فوتبال برای شکستن رویکرد های دفاعی و حرکتی موسوم به Third-man می پردازیم:
Third-man
Third-man یک اصطلاح تاکتیکی است و به تیم های مالک توپی اختصاص دارد که به دنبال ایجاد فضاهای خالی و آزاد کردن بازیکنان خودی هستند. برای درک این حرکت سه بازیکن 1، 2 و 3 را در نظر بگیرید. بازیکن 1 حمل کننده توپ است و به دنبال رساندن توپ به بازیکن 3 است اما به دلیل نحوه آرایش بازیکنان حریف نمی تواند مستقیما توپ را به بازیکن 3 که در موقعیتی مناسب است برساند. به همین دلیل بازیکن 1 برای رساندن توپ به بازیکن 3 از بازیکن 2 استفاده می کند. اجرای موفقیت آمیز این اصل نیازمند برتری از لحاظ موقعیت (همان positional superiority ) است. بازیکن 3 هم با توجه به موقعیت، تصمیم به ارسال یک پاس یا حمل توپ می گیرد.
همان طور که از اسم این اصل پیدا است برای اجرای آن سه بازیکن درگیر می شوند. معمولا بازیکن شماره 3 که بازیکن هدف است در half - space ها قرار دارد البته با توجه به اهداف و برنامه های تیم مالک توپ، جایگاه بازیکن هدف هم تغییر می کند.
برای اجرای این اصل بازیکن شماره 1 که در موقعیت دفاعی تری قرار دارد، توپ را برای بازیکن شماره 2 که پشت به دروازه است و برای تکمیل حرکت Third-man به عقب آمده است می فرستد و بازیکن شماره 2 هم سریعا این توپ را به بازیکن شماره 3 که در فضای خالی قرار دارد می فرستد. این اصل معمولا توسط مربیانی مثل پپ گواردیولا و مارچلو بیلسا به کار می رود که هر کدام این اصل را مطابق تفکرات خود اجرا می کنند.
نمونه ای از انجام این حرکت. Third-man از اهمیت بالایی برای ایجاد و اشغال فضاهای خالی برخوردار است چرا که هنگام اجرا از تمام مفاهیمی که دراین سه قسمت تعریف شده استفاده می شود.
باید به این نکته هم توجه داشت که حرکت Third-man نیازمند یک بازی یک ضرب دو ضرب است و فاکتور سرعت رابطه مستقیمی با موفقیت آمیز بودن اجرای آن دارد.
نمونه ای از اجرای این اصل در لیدز یونایتد
یکی از راه ها برای رسیدن به برتری از لحاظ موقعیت و عددی است. (همان numerical and positional superiority)
Third-man بازیکنی است که در فضای خالی قرار دارد و توسط هیچ مدافعی مارک نشده است و توانایی دریافت توپ دارد. اگر بازیکنی دارای فضای مناسب، زمان و توانایی برای حرکت توپ و فشار آوردن روی دروازه حریف باشد، به عنوان Third-man شناخته می شود. Third-man راهی برای گردش مداوم توپ برای جذب بازیکنان حریف برای کشف فضا های خالی و خطرناک است. ویدیو زیر چند دقیقه از بازی لیدزیونایتد را نشان می دهد که در آن بارها و بارها این اصل اجرا می شود.
اهمیت عرض در ایجاد و اشغال فضا
عرض اهمیت بسیار زیادی در ایجاد و اشغال فضا دارد. عرض مورد نظر در بازی ها معمولا توسط بازیکن های کناری همچون دفاع های کناری و وینگر ها خلق می شود. عریض کردن تیم حریف هم زاویه مناسبی به بازیکن تیم مالک توپ می دهد و هم دسترسی را به فضاهای خالی ارزشمند آسان تر می کند. برای عرض دادن به تیم حریف معمولا استراتژی های متفاوتی وجود دارد. یکی از این استراتژی ها آزاد کردن فولبک های تیم است و با نفوذ این بازیکنان فولبک های تیم حریف هم مجبور می شوند، روی فلانک ها برای مهار کردن مهره های تیم حریف قرار بگیرند.
در این تصویر مشاهده می کنید وینگر ها و دفاع های کناری تیم قرمز با جایگیری مناسب خود، به خط دفاعی حریف عرض داده اند. تیم قرمز روی هر half space دو بازیکن دارد و با توجه به تعریف هایی که از ارزش این منطقه داشته ایم، تیم قرمز در شرایط ایده آل و خوبی برای پیشبرد توپ قرار دارد.
در این تصور هم می بینید مدافع صاحب توپ قرمز، با حضور در منطقه ای مناسب هم به تیم آبی عرض داده و هم دو گزینه پاس که در فضای خالی و بین خطوط حریف قرار گرفته اند را پیش روی خود می بیند. در همین زمان هم مدافعان کناری با نفوذ، مهره های کناری تیم آبی را به خود جذب می کنند و تیم آبی عرض زیادی به خود می گیرد و در همین حین دو هافبک تیم قرمز برای دریافت توپ عقب می آیند و در بین خطوط تیم آبی قرار می گیرند.
عرض دادن به تیم حریف، هم زاویه مناسبی برای بازیکن صاحب توپ به وجود می آورد و هم گزینه های پاس این بازیکن با قرار گیری در فضای بین خطوط می توانند فضای با ارزشی را به دست بیاورند و مهره های دفاعی حرف را به خود جذب کنند. (در قسمت های اول و دوم در مورد اهمیت جذب مهره های حریف و حضور در فضای بین خطوط توضیح داده ایم)
در این تصویر هم دردسر مدافعان تیم آبی برای یارگیری را مشاهده می کنید که هر بازیکن دفاعی دو بازیکن حریف را مقابل خود می بیند.
سومین قسمت از سلسله مطالب راهکارهایی برای شکستن low block تیم های دفاعی هم به پایان رسید و در این سه قسمت اصول و استراتژی های مهمی بررسی شد که اجرایی شدن هر کدام از آن ها نیازمند تمرین و تکرار بالا از سوی تیم هایی است که خواهان اجرایی کردن آن ها هستند. دفاعی بازی کردن یا نکردن، بازی نتیجه گرا یا زیبا این روزها فوتبالی های زیادی را درگیر خود کرده است و هر کدام از طرفداران بازی نتیجه گرا یا فوتبال زیبا دلایل و مثال های موفق خود را دارند. از بازی روان و زیبای تیم های پپ گواردیولا تا بازی تدافعی و واکنش گرای دیگو سیمئونه هر کدام از این ها گوشه ای از زیبایی های فوتبال هستند و هیچ وقت کسی نمی تواند ادعا کند سبکی را اختراع کرده که هیچ تیمی توانایی شکست دادن آن را ندارد. همین منچستر سیتی گواردیولا در روز های گدشته مقابل لیدز 10 نفره شکست خورد و یا اتلتیکوی دیگو سیمئونه همین حالا در حال از دست دادن قهرمانی است. یوهان کرایوف افسانه ای در یکی از نقل قول هایش می گوید:
کیفیت بدون نتیجه گیری، بی فایده است و نتیجه گیری بدون کیفیت، کسل کننده....
همان ارتباط تنگاتنگی که بین ایجاد فضا و اشغال آن وجود داشت، این جا بین فوتبال نتیجه گرا و زیبا هم دیده می شود. هیچ کدام از این قضایا بدون هم کامل نیستند...
برای درک این قضیه که ایجاد و اشغال فضا در فوتبال چه جایگاهی دارد می توانید نگاهی به گراف بالا بیاندازید...
بیشتر بخوانید:
آنالیز فوتبال؛ low block تیم های دفاعی را چگونه بشکنیم؟؛ قسمت اول
آنالیز فوتبال؛ low block تیم های دفاعی را چگونه بشکنیم؟ (2) | تعریف اصول superiority و Compactness
