در هفته پایانی یورو 2024 تیم های گروه C و E چهار بازی کردند و هر 4 تا با نتیجه تساوی به پایان رسید. شاید یک نتیجه 3-3 یا 2-2 یک تساوی زیبا و خوب را برای طرفداران فوتبال رقم می زد، اما در امروز و دیروز سه بار بازی ها با نتیجه 0-0 تمام شده اند. حالا میخواهیم ببینیم که دلایل این اتفاقات چیست و این اتفاق تا چه حد بد یا خوب است:
علت های این جام پر از تساوی
جام خصوصا در هفته سوم پر از تساوی های کسل کننده شده و لزوما یکی از دلایلش کم فروغ شدن مدعیان است. مدعیانی مثل فرانسه، انگلیس، کرواسی، بلژیک و بقیه اصلا راحت بازی های خود را نمی برند. تیم های نامبرده مالکیت دارند اما به خوبی از آن استفاده نمی کنند. انگلیس در مقابل اسلوونی 71% مالکیت توپ داشت اما بازی به شدت کسل کننده و فاقد موقعیت جدی بود. انگلیس در مقابل دانمارک و صربستان هم بازی های ضعیفی را به نمایش گذاشت، اما آخرین بازی مقابل اسلوونی دیگر گل سرسبد گرت ساوت گیت و تیمش بود.
یا در گروه دیگر فرانسه اصلا به اندازه ای که صحبت می شد خوب نبود. فرانسه دومین تیم گرانقیمت جام بود و دومین شانس بزرگ کسب جام به انتخاب هوش مصنوعی. چنین تیمی که در هر دو جام جهانی آخر هم موفق بوده باید عملکرد بهتری داشته باشد؛ نباید مقابل اتریش با گل به خودی پیروز شود و بترسد؛ نباید در نبود امباپه به مشکل جدی بخورد؛ نباید مقابل هلند و لهستان مجموعا دو امتیاز کسب کند. کرواسی و بلژیک آماری مشابه بدست آوردند. بلژیک در گروهی به نظر ساده یک برد، یک مساوی و یک باخت داشت و کرواسی در گروه مرگ بدترین تیم سوم جام لقب گرفت. همه این ها نشان می دهد که مدعیان کم فروغ ظاهر شده اند.
درست است که بر خلاف انتظار مدعیان خیلی خوب کار نکردند، اما بالاخره تیم های کوچک هم به تیم های بزرگ نزدیک شده اند. پس می شود یکی از دلایل مساوی های متعدد را نزدیک شدن تیم های کوچک به تیم های بزرگ دانست. این مسئله مربوط به رقابت های مقدماتی و رقابت های دوستانه نیست و در آن مسابقات ما چهره ای جدی از تیم های کوچک نمی بینیم. مثلا می توانید سری به نتایج رومانی و ترکیه پیش از شروع جام بزنید و سری هم به نتایج بلژیک و اوکراین بزنید تا حرف ما را باور کنید.
برای اینکه ثابت شود تیم های کوچک نزدیک تر به تیم های بزرگ شده اند و دارند خوب کار می کنند فقط نیاز نیست جام ملت های اروپا را مثال زد. در جام ملت های آسیا به وضوح مشاهده شد که تیم ها چقدر نزدیک به همند. از تساوی کره مقابل اردن و مالزی تا باخت ژاپن به عراق جدی ترین مصداق های حرف ما در مرحله گروهی بودند. شرایط ادامه یافت و اردن به فینال رسید. ازبکستان، قطر را و سوریه، ایران را به پنالتی ها کشاندند. تاجیکستان به جمع هشت تیم برتر رسید و باز هم از همه این اتفاقات می شود نتیجه گرفت تیم ها چقدر نزدیک شده اند.
شعبه ای دیگر از شگفتی را در جام ملت های آفریقا می شود دید. حذف تونس، الجزایر و غنا که همه این تیم ها را به عنوان تیم های برتر آفریقا می شناسیم از یک طرف و حذف زودهنگام مراکش، مصر و سنگال در مرحله یک هشتم نهایی از طرفی دیگر باعث شد تا به این جام، جام شگفتی ها بگوییم.
حضور دورتموند در فینال اروپا، حضور العین در مقابله با تیم های پر ستاره الهلال و النصر و صعود مارینوس تیم سیزدهم لیگ ژاپن به فینال آسیا، صعود مراکش به نیمه نهایی، صعود نکردن دوباره ایتالیا به جام جهانی و صعود نکردن دوباره آلمان به مرحله حذفی همه و همه دلایل کم فروغ شدن نام های بزرگ و همچنین نزدیک شدن تیم های کوچک به تیم های بزرگ هستند.
علی رغم نزدیکی تیم ها و کم فروغ بودن مدعیان، به علت فاصله نام های بازیکنان و ارزش اسکواد ها باید گفت که تیم های کوچک برای نزدیک شدن به بزرگان دست به دفاع بسته می زنند. یکی از دلایل تساوی ها و نزدیکی تیم ها همین دفاع بسته و بیش از حد تیم های کوچک است. به عنوان مثال نمونه بارز همین دفاع بسته را در بازی اسلوونی و انگلیس دیدیم که چگونه آن همه ستاره را بی زهر و بی خطر کرد. همچنین در بازی پرتغال و چک هم به نظر می آید که اتفاقات به شدت غیر قابل پیش بینی باعث رد و بدل شدن سه گل شدند. یک شوت زیبا و دو اشتباه مهلک از رابین راناک، مدافع چک باعث شد تا آن بازی سه گل داشته باشد و گرنه تیم پرتغال هر بار که توپ را جلو می برد به یک بن بست جدی بر می خورد و آن هم دفاع خسته کننده حریف بود.
ما در این یادداشت سعی کردیم سه دلیل تساوی های متعدد در یورو را شرح دهیم و حالا خواهیم پرداخت به این مسئله که آیا این تساوی ها همیشه کسل کننده و به ضرر تیم ها هستند؟
این تساوی ها تا چه حد به تورنومنتی مثل یورو ضربه می زند؟
حالا باید گفت که بله، این تساوی های نزدیک و کم گل خیلی کسل کننده و مسخره هستند؛ اما ما در حال حاضر در مرحله گروهی هستیم. اینجا بازی ها در 90 دقیقه تمام می شود و یک تیم با سه تساوی به مرحله بعد می رود و یک تیم با 5 امتیاز صدرنشین می شود.
اما در مرحله حذفی، مگر یک دفاع تا چه حد توانایی دفاع دارد؟ اگر گلی به ثمر رسید که چه بهتر و تیم ها از لاک دفاعی بیرون می آیند یا تیم های هجومی حملات را با شدت خیلی بالا ادامه خواهند داد و اگر گل نداشت بازی ها به ضیافت جذاب پنالتی ها می رود. اگر تقابل، تقابل بزرگ و کوچک باشد آن ضربات پنالتی لذت بخش و جذاب خواهد بود. اگر ایتالیا، انگلیس یا فرانسه مقابل تیمی دور از انتظار به دفاع بسته بخورند، کم فروغ باشند، یا حریف خیلی خوب باشد بالاخره فوتبال باز هم لذت بخش خواهد بود؛ این بار با چاشنی رقم خوردن شگفتی.
باید گفت تا به اینجای جام به صراحت و شاید با ارفاق بشود 3 تیم را مدعی اصلی خواند که به نظر ما آن سه تیم آلمان، اسپانیا و پرتغال هستند. اما آلمان مقابل سوئیس به دردسر بدی خورد؛ پرتغال هم مقابل چک زجر کشید و اسپانیا هم تا کنون یک گل نخورده و ما این تیم را در این حالت ندیده ایم؛ همچنین اسپانیا را می توان یک تیم بیش از حد جوان و شکننده خواند. در چنین جامی باید گفت که مدعیان اصلی هم اوضاع خیلی خوبی ندارند.
همه این مطالب نشان می دهد که شاید این نزدیک شدن و تساوی ها و دفاع های بسته در گام اول کسل کننده باشد، اما وقتی پای مرحله حذفی به وسط آمد و تیم مورد علاقه تان یا یک تیم بزرگ به دردسر خورد، آن وقت دوباره آدرنالین ها ترشح خواهد شد؛ پس باید انتظار یک مرحله حذفی نزدیک را در یورو 2024 کشید.