ایلات خمسه یک کنفدراسیون ایلی در فارس هستند که شامل ایلی فارسی زبان به نام باصری، سه ایل ترک زبان به نام‌های بهارلو ،اینانلو و نفر؛ و همچنین ایلی عرب زبان به نام عرب خمسه است. ايلاتِ خَمْسه، اتحادی از ۵ ايل اينالّو (يا اينانلو)، بَهارْلو، نَفَر، عرب و باصری (ه م‌م) كه بنابر برخی مقاصد سياسی، اقتصادی و نظامی، در ۱۲۷۸ ق به فرمان ناصرالدين شاه در منطقۀ فارس تشكيل شد. در ایلات خمسه تعدادی طایفه مستقل نیز وجود دارند که از لحاظ سیاسی به هیچ ایلی وابسته نیستند و معمولاً بازمانده ایلی بزرگ بوده‌اند که در اثر حمله یا مهاجرت پراکنده شده‌اند و جمعیت چندانی هم ندارند که ایل نامیده شوند.از این قیبل طوایف، طایفه کردشولی را می‌توان نام برد.
ایلات خمسه فارس پراکندگی نسبتاً گسترده‌ای دارند.کوچ باصری ها در استان فارس و عرب‌های خمسه نیز در فارس و هرمزگان انجام می‌گیرد٬ ایل‌های بهارلو ٬اینانلو و نفر نیز در شرق فارس٬ شمال هرمزگان و غرب کرمان به زندگی کوچی خود ادامه می دهند.
منابع:
ابرلينگ، پير، «سياست قبيله‌ای انگليس در جنوب ايران»، ترجمۀ كاوۀ بيات، نامۀ نور، تهران، ۱۳۵۸ ، شم ۴ و ۵.
بيات، كاوه، شورش عشايری فارس (سالهای ۱۳۰۷-۱۳۰۹ ش)، تهران، ۱۳۶۵.
بزرگان ایل عرب و ایلات،علی محمد نجفی.
عشایر پارس،احسان یوسفی.
وقایع ایلات خمسه،علی محمد نجفی.
عشایر جنوب پارس:ایل باصری،فردریک بخت.
