"دیوار چهارم"، دیواری خیالی است که داستان را از دنیای واقعی جدا می کند.
این اصطلاح از تئاتر می آید، جایی که سه دیوار اطراف صحنه را محصور می کند در حالی که یک “دیوار چهارم” نامرئی به خاطر تماشاگر کنار گذاشته می شود. دیوار چهارم صفحه ای است که ما در حال تماشای آن هستیم. ما با این دیوار مانند یک آینه یک طرفه رفتار می کنیم. مخاطب می تواند داستان را ببیند و درک کند، اما داستان نمی تواند وجود مخاطب را درک کند. چون جدا کردن داستان از تماشاچیان به حفظ تعلیق خودآگاهانه‌ی ناباوریشان کمک میکند.
شخصیت‌های داستانی با داستانشان طوری برخورد می‌کنند که گویی دنیای واقعی است و اگر یک داستان به‌قدر کافی خوب باشد، باعث می‌شود مخاطبان نیز به همین شکل به آن نگاه کنند.
اگر آن دیوار را بشکنید، آن توافق را می شکنید. این “شکستن دیوار چهارم” را می توان به عنوان "آگاه شدن داستان از خود" نیز توصیف کرد.
Annie hall 1977
ژانر : کمدی . رمانتیک
نمره : ۸
خلاصه داستان : آلوی سینگر،کمدین موفق که دو بار ازدواج کرده است، اکنون تنها در منهتن زندگی می کند. او وقتش را صرف کار حرفه ای، رفتن به سینما و مراجعه به روان کاو می کند. تا این که در سال ۱۹۷۵، پس از شانزده سال مراجعه به روان کاو، با دختری به نام آنی آشنا می شود و…
الوی سینگر اغلب دیوار چهارم را می شکند تا درباره جزئیات رابطه خود با شخصیت مقابلش اظهار نظر کند.
Deadpool 2016
ژانر : اکشن . ماجراجویی
نمره : ۸
خلاصه داستان : مامور ویژه ای بنام «وید ویلسون» که تبدیل به یک مزدور شده است، تحت یک آزمایشی شرورانه قرار میگیرد و قدرت های ویژه ای بدست می آورد. او با استفاده از این قدرتش شروع میکند به شکار افرادی که زندگی اش را نابود کردند...
ددپول (رایان رینولدز) به دیگر فیلم‌های مارول و تاریخ انتشار تریلر آن‌ها اشاره میکند. او همچنین در مورد اینکه چگونه رایان رینولدز در تمام فیلم های آینده نقش خود را بازی خواهد کرد، صحبت می کند.
Goodfellas 1990
ژانر : جنایی . درام .بیوگرافی.
نمره : ۸.۷
خلاصه داستان: داستان فیلم درباره ی زندگی گنگستر مخوف ، هنری هیل است و چگونه رسیدن او و دوستانش را به درجات بالاتر در حرفه ی کاریشان روایت می کند و…
دو لحظه نمادین در Goodfellas وجود دارد که اسکورسیزی دیوار چهارم را می‌شکند.
وقتی هنری در طول صحنه دادگاه به دوربین نگاه می کند
وقتی تامی مستقیماً به دوربین شلیک می کند
هنری کل فیلم را از ابتدا تا انتها برای ما روایت می کند و آخرین لحظه در دادگاه تقریباً نشان دهنده این است که داستانی که او برای ما تعریف می کند همان داستانی که هیئت منصفه شنیده است. مثل اینکه ما در خیانت او به همه دوستان و خانواده گانگسترش همراه او بودیم.
Fight Club 199۹
ژانر : درام . روانشناختی
نمره : 8.8
خلاصه داستان : داستان فیلم درباره ی یک فرد عصبیِ مبتلا به بیماری بی خوابی و یک فروشنده ی صابون است که با همکاری یکدیگر ، درمانی برای عصبانیت پیدا می کنند و پس از مدتی ، روش و ایده ی آنان به سرعت مورد توجه قرار می گیرد و در بیشتر شهرهای دنیا پخش می شود. اما…
اگر وقتی به فیلم‌هایی فکر می‌کنید که دیوار چهارم را می‌شکنند، به‌طور خودکار به «باشگاه مبارزه» فکر نمی‌کنید... خب، یا هرگز آن را ندیده‌اید، یا اصلاً توجه نکرده‌اید... شخصیت راوی اغلب مستقیماً با مخاطبانش صحبت می کند،
Airplane! 1980
ژانر : کمدی
نمره : ۷.۸
خلاصه داستان : «تد استرایکر» که هنوز به دنبال تنها عشق زندگی اش، «الین» است به دنبال او به یک سفر هوایی تن می دهد. الین به عنوان مهماندار در هواپیما کار می کند و از طرفی دیگر نمی خواهد با تد رابطه ای داشته باشد. اما وقتی همه خدمه هواپیما با غذای مسموم بیمار می شوند، همه امید ها به تد است که سابقا خلبان بوده، اما از پرواز می ترسد...
هواپیما! در کل یک کمدی است، اما یک صحنه وجود دارد که ذاتاً دراماتیک تر از بقیه فیلم است. قبل از اینکه همه چیز خیلی جدی شود، دیوار چهارم به عنوان یک تسکین کمدی شکسته می شود که لحن فیلم را به مسیر اصلی باز می گرداند. درست قبل از اینکه مخاطب بتواند بگوید: «این افتضاح است»، شکستن دیوار چهارم یک شوخی است که ما حتی ندیدیم که در راه است.
The Big Short 2015
ژانر : بیوگرافی . درام
نمره : ۷.۸
خلاصه داستان : چهار شخصِ خارج از نظام سرمایه داری که شکست قیمت خانه و اوضاع اقتصادی را در میانه ی دهه ی اول قرن بیست و یکم پیش بینی کرده اند ، به خاطر عدم پیش بینی این اتفاق و البته طَمع بانک ها ، تصمیم به مبارزه با بانک ها می گیرند. اما…
یکی از شایع ترین دلایلی که فیلمسازان دیوار را می شکند به دلیل کارآمد بودن آن در برقراری ارتباط اطلاعات متراکم به مخاطب است. و چه اطلاعاتی متراکم تر از مفاهیم اقتصادی است. برای اینکه به راحتی این مفاهیم را به مخاطب منتقل کند، The Big Short از افراد مشهور مختلفی استفاده می کند تا این مفاهیم را با استعاره توضیح دهد.از این شکستن دیوار چهارم برای جلوه کمدی با خطاب کمی به مخاطب و همچنین تکنیک آموزنده استفاده می کند.
400 Blows (1959)
ژانر : جنایی . درام
نمره : ۸.۱
خلاصه داستان : آنتوان پسری ۱۴ ساله است که مشکلاتی در خانه و مدرسه دارد. برای اینکه از تنبیه فرار کند و دیگر تنبیه نشود، به همراه دوستش «رنه» از مدرسه می‌گریزد و در پاریس سر گردان می‌شود.....
انتهای فیلم 400 ضربه تنها چهارمین دیوار شکسته در فیلم است. فرانسوا تروفو، فیلمساز مولف موج نو فرانسوی، به ژان پیر لئو، بازیگر کودکی که نقش آنتوان دوینل را بازی می کرد، گفت که برای صحنه پایانی فیلم مستقیماً به دوربین نگاه کند. نتیجه یکی از نمادین ترین فریم های پایانی تمام دوران است که حالت چهره آنتوان را برای تفسیر باز گذاشته است. آیا او خوشحال است؟ گمشده؟ ناراحت؟ تنها چیزی که می دانیم این است که او مستقیماً به ما نگاه می کند و سعی می کند نوعی احساس را منتقل کند، با این حال فیلم قبل از اینکه پاسخی قطعی به ما بدهد به پایان می رسد.
American Psycho 2000
ژانر : جنایی . درام
نمره : ۷.۶
خلاصه داستان : «پاتریک بیتمن» (بیل) جوانی اهل نیویورک و معقول و خوش سر و لباس است. اما در پشت این چهره ی او، یک هیولا نهفته است. «بیتمن» شب ها کار واقعی اش را شروع می کند و به شکار و کشتن ولگردها و زنان خیابانی می پردازد...
پاتریک بیتمن همیشه در حال شکستن دیوار چهارم در فیلم "روانی آمریکایی" از طریق افکار درونی خود است تا مخاطب را به اوج مغز خود برساند و به درک شخصیت شیدایی خود کمک کند.
A Clockwork Orange 1971
ژانر : جنایی .علمی‌تخیلی
نمره : ۸.۳
خلاصه داستان : الکس شخصی ناهنجار و ضد اجتماعی بوده که رهبری گروهی از جوانان مانند خود را بر عهده دارد، او که انواع جنایات را مرتکب می شود و در این بین به خاطر یک مورد قتل دستگیر می شود و..
فیلم کلاسیک استنلی کوبریک، یک پرتقال کوکی، به مفاهیم حساس و بحث برانگیز می پردازد. شخصیت اصلی ما از شخصیت سنتی دوست داشتنی که ما می خواهیم با او ارتباط برقرار کنیم فاصله زیادی دارد. الکس یک فرد خشن با ذهنی است که برای درک مقاصد او نیاز به کاوش دارد. و دقیقاً به همین دلیل است که کوبریک از شکستن دیوار چهارم استفاده کرد. برای رفتن به این سفر لازم نیست او را دوست داشته باشیم - فقط باید تلاش کنیم تا او را درک کنیم. درک او به ما فرصت بهتری میدهد تا پرسش‌های مربوط به اراده آزاد و خیر و شر را که کوبریک مطرح میکند بررسی کنیم.
Psycho 1960
ژانر : مهیج . دلهره آور
نمره : ۸.۵
خلاصه داستان : زنی به نام ماریون کرین که به عنوان منشی در یک بنگاه معاملات ملکی فعالیت میکند، چهل هزار دلار پول نقد را از مشتری کارفرمایش به سرقت می‌برد. در ادامه، او وارد هتلی دورافتاده می‌شود که مردی جوان به نام نورمن بیتس، مسئولیت اداره آن را برعهده دارد.
شما از قبلاً می دانید که Psycho باید در این لیست باشد. نگاه نمادینی که بیتس در پایان به ما میدهد، دل‌انگیز است و این تنها چیزی است که باید باشد تا آن را دوست داشته باشیم. اما در مورد کاوش روانشناختی که ما در کل فیلم جنون بیتی متحمل شدیم، میخ را به تابوت می نشاند. مثل این است که او سرانجام راز خود را به ما نشان میدهد .
The wolf of wall Street 2013
ژانر : بیوگرافی
نمره : ۸.۲
خلاصه داستان : جوردن بلفورت با بازی "لئوناردو دی کاپریو" جوانی تازه کار در دنیای وال استریت است او شرکت کوچکی تشکیل می دهد و تلاش می کند که راه آسانتری برای پولدار شدن پیدا کند، اما همه کارهای او قانونی نیستند و اف بی آی وارد عمل می شود...
گرگ وال استریت بر اساس کتاب با همین نام است که توسط خود جردن بلفورت نوشته شده است. جردن بلفورت واقعی چنان شخصیت و دیدگاه منحصربه‌فردی نسبت به وقایع رخ داده دارد، به طوری که اسکورسیزی احساس میکند باید تلاش کند همین انرژی را در فیلم به تصویر بکشد. وقتی در فیلم بلفورت (لئوناردو دی کاپریو) دیوار چهارم را می شکند، نه تنها به ما در مورد برخی از جنبه های فنی سهام آموزش می دهد، بلکه ما را بیشتر به ذهن شخصیت راه می دهد و به ما دلیل بیشتری می دهد تا او را در مسیر فاسدش دنبال کنیم.
Spaceballs 1987
ژانر : ماجراجویی . کمدی . علمی‌تخیلی
نمره : ۷
خلاصه داستان : جمهور سیاره Spaceball Skroob کلاه لرد تاریکی را به سرقت می برد و تنها استار می تواند جلوی او را بگیرد و ….
این کمدی مل بروکس که در سال 1987 ساخته شد، شخصیت‌هایش در ویدیویی از خود فیلم ظاهر می‌شوند و خود را روی پرده می‌بینند. ریک مورانیس به طرز هیستریکی می‌گوید: «به چه کوفتی نگاه می‌کنم؟ چه زمانی این اتفاق در فیلم می افتد؟» و این تنها نمونه شکستن دیوار چهارم در «Spaceballs» نیست، فیلمی با طنز عالی!
Ferris bueller's day of 1986
ژانر : کمدی
نمره : ۷.۸
خلاصه داستان : ماجرا از آنجا آغاز می‌شود که فریس، برای نهمین روز از ترم جدید تصمیم میگیرد که به مدرسه نرفته و در شهر شیکاگو گردش کند اما همزمان باید از دست ناظم و والدینش فرار کند…
فریس بولر دوست‌داشتنی (با بازی متیو برودریک) مدام با تماشاگران صحبت میکند که انگار بهترین دوستان او هستند. این فیلم در همان ابتدا مشخص میکند که قاعده تفکیک موضوع فیلم با تماشاگران را نادیده میگیرد. Broderick's Bueller فوراً توصیه های خوبی در مورد چگونگی فریب دادن والدین خود ارائه می دهد تا فکر کنند برای مدرسه خیلی بیمار هستید.
High Fidelity 2000
ژانر : درام .کمدی .موزیکال
نمره : ۷.۵
خلاصه داستان : «راب» (کیوساک) صاحب یک مغازه فروش آلبوم های موسیقی است که با بحران میان سالی روبروست و باید بعضی عادت هایش در مورد دنیای موسیقی را فراموش کند اما…
شخصیت جان کیوزاک، با دیوار چهارم خداحافظی میکند تا به مخاطب پنج چیز مهمی را که در مورد لورا از دست داده است را بگوید .
Amelie 2001
ژانر : کمدی .رمانتیک
نمره : ۸.۳
خلاصه داستان : املی یک دختر فرانسوی است که با پدر پیرش زندگی می کند. تجربه های تلخ دوران کودکی اش باعث شده تا او کمی متفاوت به نظر آید. او در زندگی نمی تواند عادی رفتار کند .تا اینکه بسته ای را در درون دیوار خانه اش پیدا می کند و...
این فیلم عجیب و غریب فرانسوی محصول 2001 به ما نگاهی عمیق به کنجکاوی های دختر بی گناه، آملی می دهد. در یک صحنه او در مورد ترجیحات سینمایی خود و چیزهایی که دوست دارد در مورد مردم توجه کند به ما می گوید.
Lord of war 2005
ژانر : جنایی .اکشن
نمره : ۷.۶
خلاصه داستان : یوری اورلوو یک دلال اسلحه است. او کارش را با فروختن اسلحه به خلافکاران رده پایین شروع میکند و بعد از گذشت ده سال با یک فرمانده‌ی آفریقایی قرارداد فروش سلاح می‌بندد. از طرفی یک مامور پلیس جسور نیز او را تعقیب میکند. در این بین او میان ادامه دادن یا ندادن به این کار می‌ماند و…
نیکلاس کیج در این فیلم نقش یک دلال اسلحه گرم را بازی می کند و به مخاطب خود مقداری از (نسخه خود) حقیقت سخت سرد را می دهد. سیگار میکشد ، ما را در لنز نگاه میکند و به ما می‌گوید که بر خلاف فروشندگان اسلحه گرم، ما آنقدر مشغول جنگیدن با یکدیگر هستیم که نمی‌توانیم زمین را به ارث ببریم.
