سینمای ایران با حضور کارگردانان و بازیگران برجسته‌ای همچون اصغر فرهادی و فیلم‌هایی چون جدایی نادر از سیمین، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ سینما داشته و دارد. سینمای کشور ما به مرور با آثار برجسته‌ای مانند بچه‌های آسمان و طعم گیلاس به سطح جهانی نزدیک شد و با آخرین آثار فرهادی به اوج رسید و به جایزه اسکار هم دست یافت. در این مطلب، به مرور ۱۰ فیلم، ۱۰ کارگردان و ۱۰ بازیگر برتر تاریخ سینمای ایران خواهیم پرداخت و به تحلیل افتخارات و تاثیرگذاری آنها خواهیم پرداخت. البته باید در نظر داشت که انتخاب، تصمیم‌گیری و رتبه‌بندی این بازیگران، فیلم‌ها و کارگردانان قطعا یکسان نبوده و دارای نظرات متفاوت است و به همین خاطر لیست که مشاهده می‌کنید فاقد رتبه‌بندی است و فقط به 10 فیلم، بازیگر یا کارگردان برتری اختصاص دارد که بر اساس نظرات کارشناسان و منابع اینترنتی به‌دست آمده است.
10 فیلم برتر تاریخ سینمای ایران
آژانس شیشه‌ای
آژانس شیشه‌ای یکی از مهم‌ترین فیلم‌های سینمای ایران به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا است که به موضوع پیامدهای جنگ ایران و عراق در جامعه پس از جنگ می‌پردازد. این فیلم به دلیل پرداخت عمیق به مسائل اجتماعی و سیاسی در وقت خود، به یکی از آثار ماندگار سینمای ایران تبدیل شده است. تقابل میان شخصیت‌ها و فضای پرتنش داستان، "آژانس شیشه‌ای" را به یکی از درخشان‌ترین فیلم‌های مربوط دفاع مقدس تبدیل کرده است.
- کارگردان: ابراهیم حاتمی‌کیا
- بازیگران: پرویز پرستویی، رضا کیانیان، حبیب رضایی
- سال ساخت: ۱۳۷۶
- داستان: یک رزمنده سابق جنگ برای درمان دوست مجروحش نیاز به خروج از کشور دارد، اما با مشکلاتی در این مسیر گرفتار شده و دست به گروگان‌گیری در یک آژانس هواپیمایی می‌کند.
- دانلود فیلم آژانس شیشه‌ای
گوزن‌ها
فیلم گوزن‌ها یکی از آثار مهم سینمای ایران است که در سال 1353 ساخته شد. این فیلم به کارگردانی و نویسندگی مسعود کیمیایی و با بهره‌گیری از بازیگران برجسته‌ای ساخته شده است. این فیلم یک فیلم اجتماعی است که حال و روز دهه 50 در ایران را نیز به خوبی نمایش می‌دهد.
- کارگردان: مسعود کیمیایی
- بازیگران مشهور: بهروز وثوقی، فرامرز قریبیان، پرویز فنی زاده
- سال ساخت: 1353
- داستان: قدرت پس از سرقت بانک با سید رسول دوست خود مواجه می‌شود که به لحاظ اجتماعی در جایگاه بدی قرار دارد. او با کمک قدرت از مشکلاتی چون اعتیاد و مزاحمان خانوادگی خود بر می‌آید.
- دانلود فیلم گوزن‌ها
خانه دوست کجاست؟
فیلم خانه دوست کجاست؟ به کارگردانی عباس کیارستمی محصول سال ۱۳۶۵ است و بخشی از سه‌گانه کوکر کیارستمی محسوب می‌شود. داستان درباره پسربچه‌ای است که دفتر دوستش را به اشتباه برداشته و تلاش می‌کند آن را به او برگرداند. این فیلم در جشنواره‌های مختلف مورد تحسین قرار گرفته و جوایزی همچون پلنگ برنزی جشنواره لوکارنو را دریافت کرده است.
- کارگردان: عباس کیارستمی
- بازیگران مشهور: بابک احمدپور، احمد احمدپور، خدابخش دفاعی
- سال ساخت: ۱۳۶۵
- داستان: پسربچه‌ای تلاش می‌کند دفتر دوستش را بازگرداند اما با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌شود.
گاو
فیلم گاو به کارگردانی داریوش مهرجویی و نویسندگی او و غلامحسین ساعدی در سال ۱۳۴۷ ساخته شد. این فیلم در قالب موج نوی سینمای ایران یکی از آثار برجسته محسوب می‌شود که توجه بین‌المللی را جلب کرد. داستان آن حول محور مش حسن و گاوش می‌چرخد و ساختار آموزنده‌ای دارد.
- کارگردان: داریوش مهرجویی
- بازیگران مشهور: عزت‌الله انتظامی، علی نصیریان
- سال ساخت: ۱۳۴۷
- داستان: مش حسن به گاو خود وابسته است. گاو او می‌میرد و اطرافیانش این موضوع را از او پنهان می‌دارند اما وقتی که وی با حقیقت روبه‌رو می‌شود دچار مشکلات روانی شده و کنترل خود را از دست می‌دهد.
متری شیش و نیم
فیلم متری شیش و نیم در ژانر پلیسی-اجتماعی و ساخته شده توسط سعید روستایی است که داستان مبارزه پلیس با یک فروشنده مواد مخدر بزرگ در تهران را روایت می‌کند. فیلم نخستین‌بار در جشنواره فیلم فجر ۱۳۹۷ به نمایش درآمد و موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران شد. این اثر با بازیگران مشهور توجهات زیادی را جلب کرد و در سطح بین‌المللی نیز موفقیت‌هایی کسب نمود.
- کارگردان: سعید روستایی
- بازیگران مشهور: پیمان معادی، نوید محمدزاده، فرهاد اصلانی
- سال ساخت: ۱۳۹۷
- داستان: داستان فیلم حول محور مأمورین پلیس مبارزه با مواد مخدر است که به دنبال یک فروشنده شیشه در تهران می‌گردند. داستان با دستگیرکردن این فرد، اوج گرفته و شکل می‌یابد.
- دانلود فیلم متری شیش و نیم
طعم گیلاس
فیلم طعم گیلاس به کارگردانی عباس کیارستمی در سال ۱۳۷۶ ساخته شد و داستان آن در مورد مردی است که قصد خودکشی دارد و به دنبال کسی می‌گردد که پس از مرگش، خاک بر روی او بریزد. این فیلم با سبک مینیمالیستی و مفاهیم عمیق انسانی، توانست نخل طلا جشنواره فیلم کن ۱۹۹۷ را به دست آورد. فیلم به شکل ساده و بدون هیجان‌های معمول سینمایی، به مسائلی چون مرگ، خودکشی و ارتباط انسان‌ها با یکدیگر پرداخته است.
- کارگردان: عباس کیارستمی
- بازیگر مشهور: همایون ارشادی
- سال ساخت: ۱۳۷۶
- داستان: مردی به نام آقای بدیعی خود را آماده خودکشی کرده است. او تنها به دنبال شخصی می‌گردد که پس از مرگ، روی جسد او خاک بریزد.
درباره الی
فیلم درباره الی اثر اصغر فرهادی، در سال ۱۳۸۷ ساخته شد و پس از اکران مورد ستایش بسیاری از منتقدان و تماشاگران قرار گرفت. این فیلم با روایت داستان تعطیلات چند خانواده که به شمال کشور سفر کرده‌اند، در پی ناپدید شدن یکی از اعضای گروه به نام الی، ماجرای پیچیده‌ای را پیش می‌کشد. فیلم با برخوردهای شخصیت‌ها و رازهایی که آشکار می‌شود، تبدیل به یک تراژدی عمیق می‌شود.
- کارگردان: اصغر فرهادی
- بازیگران مشهور: ترانه علیدوستی، گلشیفته فراهانی، شهاب حسینی
- سال ساخت: ۱۳۸۷
- داستان: گروهی از دوستان و فامیل برای تعطیلات به شمال کشور می‌روند و پس از ناپدید شدن الی که یکی از آنهاست، حوادث تکان‌دهنده‌ای رخ می‌دهد.
- دانلود فیلم درباره الی
فروشنده
فیلم فروشنده به کارگردانی اصغر فرهادی در سال 1394 منتشر شد. داستان این فیلم درباره یک زوج جوان است که به دلیل نشست زمین مجبور می‌شوند به خانه‌ای جدید منتقل شوند. این خانه پیش از آن توسط زنی بدکاره به نام آهو اشغال شده بود و این تغییر مکان باعث بروز مشکلات و بحرانی غیرقابل کنترل در زندگی آنها می‌شود. فیلم به دلیل بازی‌های برجسته شهاب حسینی و ترانه علیدوستی و کارگردانی فرهادی، موفق به کسب جوایز زیادی از جمله جایزه بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان در اسکار ۲۰۱۷ شد.
- کارگردان: اصغر فرهادی
- بازیگران مشهور: شهاب حسینی، ترانه علیدوستی
- سال ساخت: 1394
- داستان: زن و شوهری که در زمینه تئاتر فعالیت می‌کنند، به علت نشست زمین خانه خود را به خانه‌ای تغییر می‌دهند که مقدمه‌ای برای یک مشکل بسیار بزرگ است.
- دانلود فیلم فروشنده
بچه‌های آسمان
فیلم بچه‌های آسمان به کارگردانی مجید مجیدی، داستان دو کودک به نام‌های علی و زهرا را روایت می‌کند که در پی گم شدن کفش‌های زهرا، راه‌حلی نوآورانه برای حل مشکل پیدا می‌کنند. این فیلم با نمایش مشکلات اقتصادی و اجتماعی در خانواده‌ای فقیر، نگاهی انسانی به تلاش‌های روزمره افراد در مواجهه با سختی‌ها دارد. بچه‌های آسمان موفق شد تحسین جهانی را جلب کند و اولین فیلم ایرانی باشد که نامزد اسکار بهترین فیلم خارجی زبان می‌شود.
- کارگردان: مجید مجیدی
- بازیگران مشهور: رضا ناجی، میر فرخ هاشمیان
- سال ساخت: 1375
- داستان: علی کفش خواهرش زهرا را گم می‌کند و برای حل این مشکل، آنها به طور روزانه کفش‌ها را بین خودشان رد و بدل می‌کنند. علی فرصتی را پیدا می‌کند که می‌توان به وسیله آن بدون هزینه پول یک کفش را به‌دست آورد.
جدایی نادر از سیمین
فیلم جدایی نادر از سیمین ساخته اصغر فرهادی، یک درام ایرانی است که در سال 2011 (1389) منتشر شد. داستان فیلم حول یک زوج می‌چرخد که در پی تصمیمات شخصی و اجتماعی خود، با بحران‌هایی در خانواده و جامعه روبه‌رو می‌شوند. این فیلم موفق به کسب جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان در سال ۲۰۱۲ شد و مورد تحسین جهانی و داخلی قرار گرفت. بازیگران مطرحی چون لیلا حاتمی، پیمان معادی و شهاب حسینی در این فیلم به ایفای نقش پرداخته‌اند.
- کارگردان: اصغر فرهادی
- بازیگران مشهور: لیلا حاتمی، پیمان معادی، شهاب حسینی
- سال ساخت: ۲۰۱۱
- داستان: زوجی به نام‌های نادر و سیمین در ایران در تلاش برای رسیدن به اهداف متفاوت در زندگی، با بحران‌های اجتماعی و خانوادگی روبه‌رو می‌شوند. آنان جدایی را بهترین راه حل می‌دانند و می‌توان فرزند زوج و پدر نادر را قربانی مشکلات این جدایی دانست: جدایی نادر از سیمین
- دانلود فیلم جدایی نادر از سیمین
سایر فیلم‌های برتر تاریخ سینمای ایران
غیر از فیلم‌هایی که اسامی آنها تا کنون مطرح شده است، قطعا آثار فوق‌العاده دیگری نیز در تاریخچه سینمای ایران وجود دارند. از آثار قبل انقلاب مانند سوته‌دلان و قیصر تا فیلم‌های مدرن دیگر سعید روستایی که ابد و یک روز و برادران لیلا هستند. علاوه بر فیلم‌های مذکور می‌توان به فیلم‌هایی چون باشو غریبه کوچک، اجاره‌نشین‌ها، رنگ خدا، مادر، کلوزآپ و... به عنوان فیلم‌های برتر تاریخ سینمای ایران اشاره کرد.
10 کارگردان برتر تاریخ سینمای ایران
تهمینه میلانی
تهمینه میلانی کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و تهیه‌کننده ایرانی است که به دلیل پرداختن به مسائل زنان و موضوعات اجتماعی در سینمای ایران شناخته می‌شود. فیلم‌های او اغلب به چالش‌های زنان در جامعه سنتی ایران می‌پردازند و گاهی با حواشی و ممنوعیت‌هایی همراه بوده‌اند.
- سن: متولد ۱۳۳۹ (۶4 سال)
- برخی از آثار: «دو زن»، «نیمه پنهان»، «واکنش پنجم»، «آتش‌بس»
رخشان بنی‌اعتماد
رخشان بنی‌اعتماد از برجسته‌ترین کارگردانان زن سینمای ایران است که به دلیل پرداختن به مسائل اجتماعی، به‌ویژه مشکلات طبقه فرودست، شناخته می‌شود. آثار او ترکیبی از سینمای مستند و داستانی است و بسیاری از فیلم‌هایش مورد تحسین منتقدان قرار گرفته‌اند.
- سن: متولد ۱۳۳۳ (70 سال)
- برخی از آثار: «گیلانه»، «روسری آبی», «زیر پوست شهر», «قصه‌ها»
سعید روستایی
سعید روستایی یکی از کارگردانان نسل جدید سینمای ایران است که با فیلم‌های اجتماعی واقع‌گرایانه و داستان‌های پرتنش، توجه مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کرده است. او با فیلم «ابد و یک روز» به شهرت رسید و مسیر موفقیتش را با آثار دیگری ادامه داد.
مجید مجیدی
مجید مجیدی از کارگردانان برجسته سینمای ایران است که با فیلم‌های انسانی و احساسی‌اش، مورد توجه بین‌المللی قرار گرفته است. او با آثارش مانند «بچه‌های آسمان» توانست سینمای ایران را در جوایز معتبر جهانی مطرح کند.
- سن: متولد ۱۳۳۸ (65 سال)
- برخی از آثار: «بچه‌های آسمان»، «رنگ خدا»، «باران»، «محمد رسول‌الله»
مسعود کیمیایی
مسعود کیمیایی از تأثیرگذارترین کارگردانان سینمای ایران است که با فیلم‌هایش ژانر گانگستری و اجتماعی را در سینمای کشور پایه‌گذاری کرد. او با آثار ماندگاری چون «قیصر» و «گوزن‌ها» نقش مهمی در تحول سینمای قبل و بعد از انقلاب داشته است.
- سن: متولد ۱۳۲۰ (۸۳ سال)
- برخی از آثار: «قیصر»، «گوزن‌ها», «دندان مار»، «رد پای گرگ»، «جرم»
بهرام بیضایی
بهرام بیضایی یکی از مهم‌ترین چهره‌های سینما و تئاتر ایران است که با سبک منحصربه‌فرد خود، مفاهیم اسطوره‌ای، تاریخی و اجتماعی را در آثارش به تصویر کشیده است. او علاوه بر کارگردانی، نمایشنامه‌نویس و پژوهشگری برجسته است که تأثیر زیادی بر هنر معاصر ایران گذاشته است.
- سن: متولد ۱۳۱۷ (۸۶ سال)
- برخی از آثار: «باشو، غریبه کوچک»، «سگ‌کشی», «مرگ یزدگرد», «هشتمین سفر سندباد», «عیار تنها»
ابراهیم حاتمی‌کیا
ابراهیم حاتمی‌کیا یکی از برجسته‌ترین کارگردانان سینمای ایران است که آثارش معمولاً با مضامین ملی، مذهبی و اجتماعی همراه است. او با نگاهی ویژه به جنگ و تأثیرات آن بر زندگی انسان‌ها، فیلم‌های قابل تأملی ساخته که همواره مورد توجه منتقدان و تماشاگران قرار گرفته است.
- سن: متولد 1340 (63 سال)
- برخی از آثار: «آژانس شیشه‌ای»، «بوی پیراهن یوسف»، «چ»، «از کرخه تا راین»، «مهاجر»
داریوش مهرجویی
داریوش مهرجویی یکی از برجسته‌ترین و تأثیرگذارترین کارگردانان سینمای ایران است که آثارش معمولاً به مسائل اجتماعی، فرهنگی و فلسفی پرداخته و در کنار آن شخصیت‌های انسانی پیچیده‌ای را به تصویر کشیده است. او با استفاده از داستان‌های ماندگار و سبک‌های مختلف فیلم‌سازی، نقشی کلیدی در شکل‌گیری سینمای ایرانی داشت.
عباس کیارستمی
عباس کیارستمی یکی از معتبرترین کارگردانان سینما بود که با آثارش به سینمای ایران در سطح جهانی عزت و جایگاه داد. او با استفاده از روایت‌های غیرمعمول و فلسفی، سینمای ایران را به سطح بین‌المللی برد و در عرصه جهانی مورد تحسین قرار گرفت.
- سن: 1395 - ۱۳۱۹ (76 سال)
- برخی از آثار: «طعم گیلاس»، «باد ما را خواهد برد»، «خانه دوست کجاست؟»، «کلوزآپ»، «ده»
اصغر فرهادی
اصغر فرهادی یکی از برجسته‌ترین کارگردانان سینمای ایران است که به دلیل داستان‌پردازی‌های پیچیده و شخصیت‌سازی‌های عمیق شناخته می‌شود. او با آثارش در زمینه درام‌های انسانی و اجتماعی توجه بسیاری را در سطح جهانی جلب کرده و موفق به کسب جوایز معتبر بین‌المللی شده است.
- سن: متولد ۱۳۵۱ (52 سال)
- برخی از آثار: «جدایی نادر از سیمین»، «فروشنده»، «گذشته»، «درباره الی»، «همه می‌دانند»
سایر کارگردانان برتر تاریخ سینمای ایران
علاوه بر نام‌های پرافتخار و بزرگی که پیش از این مطرح شد، شایسته است از کارگردانان بزرگی چون مرحوم کیومرث پوراحمد، علی حاتمی، پوران درخشنده، کیانوش عیاری، شهرام مکری و... یاد کنیم.
10 بازیگر برتر تاریخ سینمای ایران
سوسن تسلیمی
سوسن تسلیمی یکی از بازیگران برجسته سینمای ایران است که اغلب در آثار بهرام بیضایی حضور پررنگی داشت. او به دلیل بازی‌های تاثیرگذار و عاطفی‌اش در فیلم‌های ایرانی، به یکی از چهره‌های ماندگار سینما تبدیل شده است.
- سن: متولد ۱۳۲8 (75 سال)
- برخی از فیلم‌ها: «چریکه تارا»، «مرگ یزدگرد»، «باشو غریبه کوچک»
هدیه تهرانی
هدیه تهرانی یکی از بازیگران مشهور و محبوب سینمای ایران است که با حضور در فیلم‌های متعدد، به عنوان یکی از بهترین بازیگران نسل خود شناخته می‌شود. او با توانمندی در ایفای نقش‌های متنوع و چهره‌ای ماندگار در سینما، جایگاهی ویژه در دل مخاطبان دارد.
- سن: متولد ۱۳۵۱ (۵2 سال)
- برخی از فیلم‌ها: «سلطان»، «غریبانه»، «شوکران»
پرویز پرستویی
پرویز پرستویی یکی از برجسته‌ترین و شناخته‌شده‌ترین بازیگران سینمای ایران است که با توانایی‌های بی‌نظیر خود در ایفای نقش‌های متفاوت، به یکی از نمادهای بازیگری در ایران تبدیل شده است. او در طی سال‌ها جوایز بسیاری را به دست آورده و تاثیر زیادی در سینمای کشور گذاشته است.
- سن: متولد ۱۳۳۴ (69 سال)
- برخی از فیلم‌ها: «آژانس شیشه‌ای»، «مارمولک»، «بید مجنون»، «بادیگارد»
نوید محمدزاده
نوید محمدزاده (زاده ۱۷ فروردین ۱۳۶۵) بازیگر توانمند ایرانی است که با بازی در فیلم‌هایی چون مهم و مدرن ایرانی شناخته شده است. وی برای نقش‌آفرینی در این فیلم‌ها موفق به دریافت چندین جایزه از جمله سیمرغ بلورین جشنواره فجر شد. او در کارنامه‌اش موفقیت‌های فراوانی دارد و به عنوان یکی از بازیگران برجسته سینمای ایران شناخته می‌شود.
پیمان معادی
پیمان معادی یکی از بازیگران مطرح سینمای ایران است که با حضور در فیلم‌های متعدد، جایگاه ویژه‌ای در سینما پیدا کرده است. او با ایفای نقش‌های متفاوت و حضور در پروژه‌های بین‌المللی شناخته می‌شود.
- سن: متولد ۱۳۴۹ (۵۴ سال)
- برخی از فیلم‌ها: «جدایی نادر از سیمین»، «متری شیش و نیم»، «ابد و یک روز»، «برادران لیلا»
شهاب حسینی
شهاب حسینی یکی از بازیگران محبوب و توانمند سینمای ایران است که با حضور در آثار مختلف، توانسته خود را به عنوان یکی از برجسته‌ترین بازیگران سینما معرفی کند. او با بازی‌های درخشانش در فیلم‌های معتبر، جوایز قابل توجه زیادی کسب کرده است.
خسرو شکیبایی
خسرو شکیبایی یکی از ستارگان درخشان سینمای ایران بود که با بازی‌های ماندگار خود در تاریخ سینما جاودانه شد. او با استعداد و حس بازیگری خود توانست نقش‌های مختلفی را به بهترین شکل ایفا کند و در قلب مخاطبان باقی بماند.
- سن: ۱۳۲۳ – ۱۳۸۷ (۶۴ سال)
- برخی از فیلم‌ها: «کیمیا»، «کاغذ بی‌خط»، «هامون»، «اتوبوس شب»
بهروز وثوقی
بهروز وثوقی یکی از برجسته‌ترین بازیگران تاریخ سینمای ایران است که با نقش‌آفرینی‌های تاثیرگذار در فیلم‌های کلاسیک سینمای ایران شناخته می‌شود. بازی‌های او از عمق احساس و قدرت بی‌نظیری برخوردار است که همچنان در ذهن مخاطبان باقی مانده‌اند.
- سن: ۱۳۱۶ (87 سال)
- برخی از فیلم‌ها: «گوزن‌ها»، «کندو»، «قیصر»، «سوته دلان»
علی نصیریان
علی نصیریان یکی از بزرگترین بازیگران تئاتر و سینما در ایران است که با اجرای نقش‌های متنوع و عمیق شناخته می‌شود. او از ریش‌سفیدان عرصه بازیگری به حساب می‌آید. نصیریان کارنامه‌ای درخشان و پر از آثار برجسته دارد.
- سن: متولد ۱۳۱۳ (۹0 سال)
- برخی از فیلم‌ها: «ناخدا خورشید»، «گاو»، «کمال‌الملک»، «بوی پیراهن یوسف»
عزت‌الله انتظامی
عزت‌الله انتظامی معروف به آقای بازیگر یکی از بزرگان سینمای ایران است که با بازی در آثار برجسته و شخصیت‌پردازی‌های عمیق، تأثیر زیادی در تاریخ سینما و تئاتر کشور داشته است. آثار برجسته انتظامی باعث شده است تا این هنرمند محبوب و مشهور به عنوان دست کم یکی از پنج بازیگر برتر تاریخ سینمای ایران شناخته شود.
- سن: متولد ۱۳۰۳ - 1397 (۹4 سال)
- برخی از فیلم‌ها: «گاو»، «کمال‌الملک»، «هامون»، «اجاره‌نشین‌ها»
سایر بازیگران برتر تاریخ سینمای ایران
در تاریخ سینمای ایران، هنرپیشه‌های زیاد و باکیفیتی وجود دارند که هنوز اسمشان را در این لیست مشاهده نکرده‌اید. فرامرز قریبیان، رضا کیانیان، لیلا حاتمی، ترانه علیدوستی، پرویز فنی‌زاده، گلشیفته فراهانی، جمشید مشایخی، محمدعلی فردین، ناصر ملک مطیعی، محمدعلی کشاورز، داوود رشیدی، رضا عطاران، اکبر عبدی، فریبرز عرب‌نیا، ابوالفضل پورعرب و... بخشی از این هنرپیشه‌ها هستند.
