بوکایو ساکا پس از سه ماه دوری به دلیل پارگی همسترینگ، در آستانه بازگشتی مورد انتظار برای آرسنال قرار دارد؛ مصدومیت این ملی‌پوش انگلیسی ضربه‌ای بزرگ به امیدهای قهرمانی توپچی‌ها وارد کرد. اکنون بازگشت او می‌تواند تأثیرات مهمی بر روی اتان نوانری، مارتین اودگارد و حتی بن وایت داشته باشد.
این واقعیتی است که نشان‌دهنده اهمیت بوکایو ساکا برای آرسنال است: حتی پس از سه ماه دوری به دلیل مصدومیت، او همچنان بهترین گل‌ساز و گلزن تیم در این فصل به شمار می‌رود. ترکیب مجموع گل‌ها و پاس گل‌های او — ۲۲ مورد در ۲۴ بازی در تمامی رقابت‌ها، پیش از پارگی همسترینگش در پیروزی ۵-۱ مقابل کریستال پالاس در دسامبر — هنوز هم او را با اختلاف سه واحد نسبت به نزدیک‌ترین تعقیب‌کننده‌اش در صدر جدول مشارکت‌های گلزنی آرسنال نگه داشته است.
حتی با در نظر گرفتن مشکلات آرسنال در ماه‌های ابتدایی فصل، ساکا بهترین آمار دوران حرفه‌ای خود را به ثبت رسانده بود. میانگین ۱٫۰۸ مشارکت در گل در هر ۹۰ دقیقه، او را پس از محمد صلاح در جایگاه دوم بین بازیکنان لیگ برتر در این فصل قرار می‌دهد. این آمار به‌روشنی یادآوری می‌کند که آرسنال چقدر جای خالی او را احساس کرده — و حالا چقدر می‌تواند از بازگشت او سود ببرد؛ چرا که حالا، پس از گذشت سه ماه، این بازیکن ۲۳ ساله با لبخندی پرانرژی و علامت تأیید در تمرینات، بازگشتش را در شبکه‌های اجتماعی به هواداران نوید می‌دهد.
آیا مصدومیت ساکا نقطه عطفی برای آرسنال بود؟
بوکایو ساکا تنها مهاجم آرسنال نیست که این فصل به دلیل مصدومیت از میادین دور بوده است. مارتین اودگارد سه ماه به دلیل آسیب‌دیدگی مچ پا که در سپتامبر دچارش شد، غایب بود. گابریل ژسوس و کای هاورتز نیز در ژانویه و فوریه به ترتیب با مصدومیت‌های زانو، فصل را برای خود به پایان رساندند. گابریل مارتینلی نیز به‌تازگی از مصدومیت همسترینگ بازگشته است.
این مصدومیت‌ها در مجموع، فشار زیادی به ترکیب آرسنال وارد کردند. اما بدون شک، مصدومیت ساکا تأثیرگذارترین آن‌ها بود. در شبی که او مقابل کریستال پالاس در ورزشگاه سلهرست پارک آسیب دید، آرسنال فاصله‌اش با لیورپول را به سه امتیاز کاهش داده بود. از آن زمان تا کنون، این فاصله به ۱۲ امتیاز افزایش یافته است.
در زمان مصدومیت، ساکا در ۴۰ درصد از گل‌های آرسنال نقش مستقیم داشت — یا گل زده بود یا پاس گل داده بود. عملکرد او در آن مقطع به بالاترین حد خود در دوران هدایت میکل آرتتا رسیده بود؛ روندی که سال‌به‌سال در حال پیشرفت بود و نشان از تأثیر عظیم او در خط حمله‌ای داشت که به‌وضوح برای بهره‌برداری حداکثری از توانایی‌های ساکا طراحی شده است.
آرتتا ستون فقراتی از بازیکنان کلیدی در اختیار دارد، اما ساکای جوان و همواره در حال پیشرفت، بی‌تردید در صدر این فهرست قرار دارد.
از زمان اولین بازی آرتتا به‌عنوان سرمربی آرسنال در دسامبر ۲۰۱۹، بوکایو ساکا بیش از هر بازیکن دیگری در آرسنال در لیگ برتر بازی کرده، گل زده و پاس گل داده است.
او همچنین در این بازه زمانی در میان تمام هم‌تیمی‌هایش، بیشترین تعداد شوت و خلق موقعیت گل را به نام خود ثبت کرده است. ساکا تهدید اصلی گلزنی برای آرسنال محسوب می‌شود؛ بازیکنی که هنگام حرکت به داخل از جناح راست، بُرش و دقت مرگباری پیدا کرده است. در عین حال، او اصلی‌ترین طراح موقعیت تیم نیز هست؛ چه در جریان بازی و چه در ضربات ایستگاهی، همواره فرصتی برای دیگران خلق می‌کند.
عملکرد هجومی آرسنال بدون حضور ساکا در هر دو جنبه افت محسوسی داشت — به‌ویژه در زمینه ضربات ایستگاهی. برای مثال، بدون ارسال‌های فوق‌العاده ساکا از روی کرنر، آرسنال دو ماه تمام نتوانست از روی کرنر گل بزند؛ تا اینکه در دیدار اخیر مقابل چلسی، گل پیروزی‌بخش میکل مرینو این طلسم را شکست. بدیهی است که بازگشت ساکا، همه مشکلات این فصل آرسنال را به‌تنهایی حل نخواهد کرد.
با توجه به فاصله امتیازی زیاد تا صدر جدول، احتمالاً برای نجات رقابت قهرمانی دیر شده است. اما بدون تردید مصدومیت او بزرگ‌ترین ضربه به امیدهای آرسنال برای قهرمانی بود — و به همان نسبت، بازگشتش می‌تواند کلید اصلی امید آن‌ها برای یک پایان قدرتمند در این فصل باشد.
بازگشت به جناح راست؟
بدیهی است که بسیاری از مسائل به این بستگی دارد که ساکا تا چه حد سریع می‌تواند فرم و آمادگی پیشین خود را بازیابد. مصدومیت او پس از چهار فصل پیاپی حضور مداوم و تقریباً بدون وقفه در ترکیب آرسنال رقم خورد. حالا این غیبت سه‌ماهه، هم برای او و هم برای آرسنال، وضعیتی کاملاً ناآشنا به وجود آورده است.
او تاکنون هرگز بیش از چند هفته از میادین دور نبوده، بنابراین پیش‌بینی سرعت بازیابی تیزهوشی بدنی و فنی‌اش دشوار است — یا اینکه چه زمانی می‌تواند به‌طور کامل به ترکیب بازگردد. با این حال، باشگاه مصر است که برای بازگرداندن او عجله نخواهد کرد. نحوه مدیریت بازگشت گابریل مارتینلی نیز این موضوع را تأیید می‌کند؛ مارتینلی که مصدومیتی با شدت کمتر و مدت زمانی تقریباً یک‌سوم ساکا داشت، پیش از بازگشت به ترکیب اصلی مقابل چلسی، در دو بازی به‌عنوان بازیکن تعویضی به میدان رفت.
البته هر مورد متفاوت است، اما اگر مارتینلی نیاز به دو بازی نیمکت‌نشینی داشت، می‌توان منطقی فرض کرد که ساکا به زمان بیشتری برای بازگشت کامل نیاز خواهد داشت. با این حساب، بازی برگشت مرحله یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا مقابل رئال مادرید در تاریخ ۱۶ آوریل، ممکن است هدف واقع‌بینانه‌تری برای بازگشت ساکا به ترکیب اصلی نسبت به بازی رفت (یک هفته زودتر) باشد.
اما چیزی که تقریباً قطعی به نظر می‌رسد این است که با بازگشت او، ساکا بار دیگر در پست همیشگی‌اش در جناح راست خط حمله آرسنال قرار خواهد گرفت.
ساکا در ماه‌های ابتدایی حضور میکل آرتتا در آرسنال، به‌عنوان دفاع چپ مورد استفاده قرار می‌گرفت و در فصل ۲۱-۲۰۲۰ نیز اغلب در سمت چپ خط حمله بازی می‌کرد. اما از آن زمان به بعد، او به مهره‌ای ثابت در جناح راست ترکیب آرسنال تبدیل شده است.
آرتتا در دسامبر، پیش از مصدومیت ساکا، اعلام کرده بود که کاملاً نسبت به ایده استفاده از ساکا در مرکز زمین در آینده "باز" است.
با این حال، با توجه به کارایی اثبات‌شده‌ی ساکا در پست همیشگی‌اش در جناح راست — و همچنین با در نظر گرفتن اینکه میکل مرینو به‌خوبی در حال جا افتادن در نقش مهاجم شماره ۹ است — به‌نظر می‌رسد آینده نزدیک ساکا همچنان در سمت راست خط حمله رقم خواهد خورد.
حالا تکلیف اتان نوانری چیست؟
بازگشت بوکایو ساکا تأثیر مستقیمی بر اتان نوانری خواهد داشت — بازیکنی که درخشش چشمگیرش در این فصل، اغلب زمانی اتفاق افتاده که در پست ساکا یعنی جناح راست خط حمله بازی کرده است. همین موضوع باعث شده بسیاری از هواداران از خود بپرسند که آرسنال چگونه می‌تواند هر دوی این بازیکنان را هم‌زمان در ترکیب اصلی جای دهد.
شواهد اخیر نشان می‌دهند که میکل آرتتا به‌زودی باید راه‌حلی برای این موضوع پیدا کند.
نوانری ۱۸ ساله تاکنون ۸ گل برای آرسنال به ثمر رسانده که چهار تای آن‌ها در دوران غیبت ساکا ثبت شده است. این عملکرد او را به سومین گلزن برتر آرسنال در این فصل تبدیل کرده و کارایی بالایش را به‌خوبی نشان می‌دهد. میانگین ۰٫۶۶ گل در هر ۹۰ دقیقه، بالاترین آمار بین تمام بازیکنان آرسنال است.
نوانری در رده ملی نیز توانایی‌های خود را نشان داده و در اولین بازی کاملش برای تیم زیر ۲۱ سال انگلیس مقابل پرتغال، موفق به گلزنی شد — که نشان از قدرت تمام‌کنندگی بالای او دارد.
درخشش اتان نوانری همه را در آرسنال به وجد آورده است، اما میکل آرتتا اذعان کرده که نوانری به‌مراتب بیشتر از آنچه برنامه‌ریزی شده بود در این فصل بازی کرده است؛ دلیل آن نیز مصدومیت‌های پرتعداد تیم بوده است.
از یک سو، این زمان بازی بیشتر به‌وضوح باعث شتاب در روند پیشرفت نوانری شده؛ اما از سوی دیگر، خطر نمایش بیش از حد و فرسودگی زودهنگام نیز وجود دارد.
نوانری نشان داده که آمادگی لازم برای حضور در سطح بالا را دارد، اما با توجه به اینکه تنها هفته گذشته ۱۸ ساله شده است، باید در زمینه دقایق بازی‌اش همچنان احتیاط به خرج داد تا بتواند به‌درستی با فشارهای جسمی و ذهنی فوتبال در سطح اول سازگار شود.
در حال حاضر، ممکن است استفاده از او بیشتر به‌عنوان بازیکن تعویضی تا فیکس تصمیمی منطقی‌تر باشد.
با این حال، نوانری می‌تواند یک گزینه چرخشی بسیار ارزشمند برای بوکایو ساکا باشد تا از فشار بیش‌ازحد روی ستاره تازه‌بازگشته جلوگیری شود. همچنین، آرتتا این امکان را دارد که نوانری را در پست‌های مرکزی خط میانی نیز به‌کار بگیرد.
نوانری اوایل این فصل در رقابت‌های جام اتحادیه (Carabao Cup) به‌عنوان هافبک راست به میدان رفت. میکل آرتتا همچنین اعلام کرده که او می‌تواند در سمت چپ خط میانی نیز بازی کند، و حتی معتقد است که نوانری پتانسیل تبدیل شدن به یک مهاجم شماره ۹ را هم دارد.
این چندپستیه بودن و تطبیق‌پذیری بالای نوانری، مسیرهای بیشتری برای حضور او در ترکیب اصلی باز می‌کند و فرصت‌های بیشتری برای پیشرفت و تثبیت جایگاهش در تیم در اختیارش قرار می‌دهد.
البته اتان نوانری تنها بازیکنی نبوده که در غیاب ساکا در جناح راست به‌کار گرفته شده است. گابریل مارتینلی عملکرد خوبی در این پست مقابل چلسی، پیش از وقفه بازی‌های ملی، ارائه داد.
رحیم استرلینگ نیز یکی از بهترین بازی‌هایش برای آرسنال را در همین پست و در دیدار برگشت مرحله یک‌هشتم نهایی لیگ قهرمانان مقابل پی‌اس‌وی آیندهوون به نمایش گذاشت.
با این حال، استرلینگ هنوز راه زیادی برای تثبیت جایگاه خود در ترکیب اصلی دارد، در حالی که مارتینلی به‌صورت طبیعی‌تر در جناح چپ بازی می‌کند و احتمالاً در تلاش خواهد بود جایگاهش را از لئاندرو تروسار پس بگیرد.
رقابت بر سر جایگاه در ترکیب اصلی باید به فال نیک گرفته شود. ظهور نوانری در غیاب ساکا، یک گزینه باکیفیت و سطح بالا دیگر در اختیار میکل آرتتا قرار داده است.
چرا اودگارد به ساکا نیاز دارد؟
در حالی که برخی بازیکنان ممکن است مجبور شوند برای بازگشت ساکا جا باز کنند، برخی دیگر امیدوارند از حضور دوباره او بهره‌مند شوند.
مارتین اودگارد در این فصل آن‌طور که انتظار می‌رفت ظاهر نشده؛ تنها دو گل و چهار پاس گل در ۲۱ بازی لیگ برتری به ثبت رسانده است. یکی از دلایل این افت عملکرد، غیبت بوکایو ساکا بوده است.
درک متقابل و هماهنگی بین این دو بازیکن در جناح راست آرسنال به یک دارایی کلیدی برای تیم تبدیل شده است؛ اما به دلیل مصدومیت‌ها، این زوج تنها در ۱۲ بازی از مجموع ۴۵ بازی آرسنال در تمام رقابت‌ها، به‌طور هم‌زمان در ترکیب اصلی حضور داشته‌اند.
جالب است بدانید که آرسنال در هر ۱۲ بازی‌ای که ساکا و اودگارد با هم در ترکیب اصلی حضور داشته‌اند، شکست نخورده است؛
نرخ پیروزی آن‌ها در این بازی‌ها ۶۷ درصد بوده، در حالی که در بازی‌هایی که یکی یا هر دوی آن‌ها غایب بوده‌اند، این نرخ به ۵۵ درصد کاهش یافته است.
بدون شک حضور ساکا تنها عامل تأثیرگذار بر فرم اودگارد نیست، اما قطعاً یکی از عوامل کلیدی است. آمارها به‌خوبی قدرت و تأثیرگذاری این زوج در زمین را برجسته می‌کنند.
اودگارد از آغاز فصل ۲۲–۲۰۲۱ تاکنون، ۴۶ موقعیت گل برای ساکا در لیگ برتر ایجاد کرده — که به‌مراتب بیشتر از هر بازیکن دیگری است. نفر بعدی در این فهرست گابریل مارتینلی است که تنها ۳۲ موقعیت برای ساکا ساخته است.
جالب‌تر اینکه، آمار در جهت معکوس شکاف بسیار بزرگ‌تری را نشان می‌دهد. ساکا در این بازه زمانی، ۷۴ موقعیت گل برای اودگارد خلق کرده — که تقریباً سه برابر بیشتر از هر بازیکن دیگری است. در این زمینه هم مارتینلی با ۲۹ موقعیت در رتبه دوم قرار دارد.
اودگارد اغلب به‌عنوان پلی‌میکر (طراح بازی) در بین این دو شناخته می‌شود، اما در واقع، او بیشتر از آن‌که برای ساکا موقعیت بسازد، از ساکا تغذیه می‌شود. این موضوع تا حد زیادی افت فرم اخیر اودگارد در غیاب ساکا را توضیح می‌دهد.
هماهنگی ساکا با بن وایت
اودگارد تنها بازیکنی نیست که با ساکا درک و هماهنگی فوق‌العاده‌ای دارد.
بن وایت نیز در سال‌های اخیر یکی از عناصر کلیدی در قدرت هجومی آرسنال از جناح راست بوده است. اما مصدومیت‌ها فصل سختی را برای او رقم زده‌اند. بازی اخیر برابر پی‌اس‌وی آیندهوون، که با نتیجه ۲-۲ به پایان رسید، اولین بازی فیکس بن وایت از ماه نوامبر تاکنون بود.
«وقتی به بالا نگاه می‌کنم، دقیقاً می‌دانم که او چه کاری می‌خواهد انجام دهد یا قرار است کجا باشد.»
— بن وایت درباره بوکایو ساکا
یورین تیمبر در غیاب بن وایت عملکردی تحسین‌برانگیز داشته و به‌خوبی جای او را پر کرده است. او نقش مهمی در حفظ استحکام دفاعی آرسنال ایفا کرده، به‌ویژه در دورانی که تیم با مشکلات هجومی مواجه بود. تیمبر حتی در فاز تهاجمی نیز مؤثر ظاهر شده و اخیراً گل مقابل پی‌اس‌وی آیندهوون و پاس گل در تساوی ۱-۱ با منچستریونایتد را به نام خود ثبت کرده است.
با این حال، او هنوز به سطح هماهنگی و درک متقابلی که بن وایت با ساکا دارد نرسیده است — ارتباطی که وایت در گفت‌وگویی با اسکای اسپورت در اکتبر ۲۰۲۳ از آن به‌عنوان نوعی «درک تله‌پاتیک» یاد کرد.
— بن وایت:
«او کار را خیلی ساده‌تر از آنچه باید باشد، می‌کند.»
«ما به نوعی فقط... می‌دانیم. واقعاً نمی‌دانم چرا، اما وقتی سرم را بالا می‌آورم، می‌دانم او دارد چه کار می‌کند یا کجا قرار است باشد.»
برای وایت، موضوع فقط این نیست که چگونه ساکا را پیدا کند، بلکه مهم‌تر این است که او چگونه این کار را انجام می‌دهد.
یکی از ویژگی‌های کلیدی در ارتباط آن‌ها در زمین این است که ساکا تقریباً همیشه در حال حرکت پاس‌های بن وایت را دریافت می‌کند — اغلب در حال نفوذ به سمت مرکز از جناح راست — نه در حالت ایستاده و پشت به دروازه.
این یک جزئیات کوچک اما بسیار حیاتی در همکاری آن‌هاست.
— بن وایت اضافه کرد:
«این کاملاً به تایمینگ (زمان‌بندی) او مربوط می‌شود،»
«وقتی من توپ را دریافت می‌کنم، او همیشه در حال حرکت است.
این به او این فرصت را می‌دهد که به سمت دروازه حمله کند، حتی بدون نیاز به یک کنترل ایده‌آل.
فرقی نمی‌کند، چون در هر صورت او جلوتر از مدافع و از دست او رها شده است.»
همکاری ساکا با وایت یکی دیگر از جنبه‌هایی است که بازگشتش می‌تواند به آرسنال کمک کند. او در بازگشت، به‌عنوان منبع اصلی گل و پاس گل تیم شناخته می‌شود — گلزنی توانا و طراح موقعیت در سطح بهترین‌های لیگ برتر. بازیکنی که تمام تیم آرتتا حول محور او شکل می‌گیرد.
