فدراسیون فوتبال ایران یک شرکت ایرانی (نماینده EVS بلژیک) را به عنوان برنده مناقصه راه اندازی سیستم VAR در ایران معرفی کرده است. این در حالی است که تا امروز لیست قیمت تجهیزات و خدمات این شرکت با ابهام مواجه بوده و فهرست قیمت نهایی هنوز ارایه نشده است.
به گزارش طرفداری، این شرکت در فرآیندی که بیشتر به شعبده بازی شبیه بوده تا برگزاری مناقصه و انجام تشریفات قانونی، با ارایه تنها یک صفحه فهرست قیمت به مبلغ جمعا 290 هزار یورو برنده مناقصه اعلام شده است. پیگیری های رسانه طرفداری مشخص کرده در این فهرست، قیمت دوربین ها، تجهیزات رادیویی، نرم افزار های تخصصی، لایسنس ها، سیستم های شبیه ساز آموزشی، مانیتور ها و زیرساخت ارتباطی استادیوم ها، خدمات اجرا، آموزش و پشتیبانی به کلی اعلام نشده است.
به نظر می رسد این شرکت از نقطه ضعف فدراسیون فوتبال در اعلام نشدن پیوست اقلام مورد نیاز (LOM) پروژه VAR سواستفاده کرده و فهرست قیمت خود را به صورت ناقص ارایه داده است تا قیمت تمام شده پایین به نظر برسد و این پیمانکار برنده اعلام شود.
قیمت تمام شده تجهیزات و خدمات شرکت EVS (که مشهور به گران قیمت ترین شرکت VAR در جهان است) به هیچ عنوان معادل 290 هزار و یا 300 هزار یورو نبوده و با احتساب سایر اقلام و خدمات مورد نیاز، قیمت تمام شده معادل 800 هزار یورو الی 1 میلیون یورو خواهد شد.
همه چیز در مورد VAR محرمانه است!
فدراسیون فوتبال در مورد VAR عملکرد بسیار مشکوک و غیرشفاف را در پیش گرفته است، موارد مربوط به آن محرمانه اعلام شده و مسئولین فدراسیون از انجام مصاحبه در این مورد منع شده اند! آیا فدراسیون فوتبال تضمین می کند برنده مناقصه (کدام مناقصه؟) با هزینه 290 هزار یورو استادیوم های ایران را تجهیز کند؟
فدراسیون فوتبال، حتی بدون فهرست قیمت در کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شرکت کرد!
منصور قنبرزاده پس از جلسه کمیسیون تلفیق بودجه مجلس اعلام کرد:
مقرر شد رقم دقیق این برآورد مالی را به فراکسیون ورزش مجلس ارائه کنیم و این فراکسیون نیز گزارش مالی دقیقی را به کمیسیون تلفیق ارائه دهد تا مبلغی در سرجمع بودجه و با عنوان پیوست بودجه وزارت ورزش در نظر گرفته شود که این بودجه صرفا برای VAR هزینه شود.
این اعلام به این معنی است که هنوز فدراسیون رقم برآورد مالی اجرای VAR را در اختیار ندارد و قرار است این گزارش را تهیه کند، سوال اینجاست که آیا ممکن است فدراسیون در ابتدا شرکتی را به عنوان برنده مناقصه اعلام و هنوز پس از چند ماه از اعلام برنده مناقصه، قیمت ها و برآورد های مالی را در اختیار نداشته باشد؟
آیا بودجه و هزینه مورد درخواست فدراسیون از محل بودجه بیت المال، حداکثر معادل 290 هزار یورو به ازای هر استادیوم خواهد بود؟
بررسی های طرفداری مشخص می کند این مبلغ صرفا جهت تعیین برنده مناقصه بوده و قیمت واقعی در حدود 3 برابر بیشتر از این مبلغ اعلام شده خواهد بود.
هزینه اجرا و پشتیبانی VAR بر عهده چه کسی است؟
هنوز و پس از گذشت 4 سال از زمان برنامه ریزی جهت ورود VAR به کشور از سال 1397، دعوا بر سر هزینه سرمایه‌ای (CapEx) اولیه لازم جهت خرید تجهیزات VAR است و صحبتی از هزینه عملیاتی (OpEx) نمی شود. بنابراین با صرف هزینه اولیه و خرید تجهیزات، سیستم کمک داور ویدیویی در کشور اجرایی نمی شود و باشگاه ها باید (مشابه مدل جهانی) به ازای برگزاری هر مسابقه به میزبانی خود، هزینه اجرا و پشتیبانی VAR برای آن بازی و مسابقه را نیز پرداخت کنند، رقمی که هیچگاه از آن صحبتی نمی شود.
فدراسیون فوتبال هیچگاه هزینه اجرا و پشتیبانی VAR را به مناقصه نگذاشته است و این عدد نیز در حال حاضر یک علامت سوال است و به نظر می رسد باشگاه ها از آن اطلاعی ندارند و تصور می شود صرفا با خرید تجهیزات، کار تمام است.
این هزینه به صورت میانگین در جهان 5 الی 10 هزار یورو به ازای هر یک بازی (در لیگ های حرفه ای) است و در ایران نیز هزینه عملیاتی آن رقمی کمتر از 3 الی 5 هزار یورو نخواهد بود.
هشدار آخر؛ خطر تحریم و ارتباط با اسرائیل!
رسانه طرفداری بارها هشدار داد؛ شرکت EVS به تازگی و به دلیل همبستگی با اوکراین، اقدام به تحریم کشور های روسیه و بلاروس کرده که نشان از عملکرد کاملا سیاسی این شرکت دارد. همچنین به دلیل عضویت در بورس نیویورک، EVS کاملا تابع قوانین و تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا است و همکاری با یک شرکت بورسی در پروژه VAR که از سوی FIFA به صورت کاملا شفاف اجرا و نظارت می شود و هیچ کدام از جوانب آن قابل پنهان کاری نیست، ریسک بالای امکان تحریم و مختل شدن این همکاری را ایجاد می کند. همچنین شائبه همکاری این شرکت بلژیکی با اسراییل پس از آن که EVS به صورت رسمی اعلام کرد اسپانسر لیگ این کشور شده قابل انکار نیست.
تامین دوربین ها، وابسته به صدا و سیما است؟
پیمانکار VAR، اعلام کرده برای سیستم کمک داور ویدیویی دوربین تهیه و تامین نمی کند، بنابراین وظیفه تامین دوربین ها را برعهده صدا و سیما گذاشته است. اقدامی که مغایر با قوانین FIFA و بورد بین المللی فوتبال (IFAB) است که اعلام می کند دوربین های VAR باید مستقل از دوربین های پخش همگانی باشد. همچنین در صورت مورد پذیرش قرار نگرفتن طرح تامین دوربین ها از سوی صدا و سیما، هزینه پیاده سازی VAR به 2 برابر افزایش خواهد یافت. ضمن اینکه سرنوشت پرداخت حق پخش را هم به VAR گره خواهد زد.
همچنین تجهیزات رادیویی، در فهرست اقلام پیمانکار VAR وجود ندارد و اعلام قیمت نشده است.
به صورت معمول، معادل 20% از بودجه پروژه راه اندازی VAR مربوط به سیستم های متمرکز و یکپارچه رادیویی است. در صورتی که در فهرست قیمت پیمانکار، تجهیزات رادیویی به کلی درج نشده است و مشخص نیست وظیفه تامین و پشتیبانی این تجهیزات که در صورت نبود آن VAR را به کلی بلااستفاده می کند بر عهده چه کسی است و به چه علت در بودجه پروژه VAR دیده نشده است و پیمانکار بدون اعلام قیمت آن برنده مناقصه شده است؟
لزوم توجه به برگزاری فراخوان شفاف از سوی مجلس شورای اسلامی و وزارت ورزش
در نهایت مشخص نیست فدراسیون فوتبال از طریق چه فرآیندی شرکت مورد نظر خود را جهت همکاری انتخاب کرده است و به چه دلیل از برگزاری فراخوان شفاف خودداری می کند. در حال حاضر که قرار است هزینه VAR از محل بودجه بیت المال پرداخت شود، بهتر است با برگزاری فراخوان و مناقصه، شرایط رقابت شفاف بین گزینه های توانمند داخلی و خارجی فراهم شده و بهترین گزینه از سوی فدراسیون انتخاب شود.
